Theo đánh giá của các doanh nghiệp xây dựng, trong quý II/2023, hai yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong ngành là giá nguyên vật liệu tăng cao và không có hợp đồng xây dựng mới.
76% doanh nghiệp không tiếp cận được vốn vay ưu đãi
Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp (DN) xây dựng quý II/2023 khả quan hơn quý I/2023 với 25% DN nhận định hoạt động sản xuất kinh doanh thuận lợi hơn, 37,9% DN đánh giá giữ ổn định và 37,1% DN phản ánh khó khăn hơn.
Cũng theo kết quả khảo sát quý II/2023, có 22,9% DN đánh giá hoạt động dưới 50% năng lực thực tế của mình. 33,1% DN cho rằng năng lực hoạt động từ 50% đến dưới 70% năng lực thực tế. 26,1% DN nói năng lực hoạt động từ 70% đến dưới 90%. Chỉ có 15,7% DN hoạt động từ 90 đến 100% và 2,2% DN hoạt động trên 100% năng lực thực tế của họ.
Về vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, có 75,9% DN vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh. Trong số các DN có vay vốn ngân hàng phục vụ sản xuất kinh doanh, chỉ có 24% DN tiếp cận được các khoản vay ưu đãi, 76% DN không tiếp cận được các nguồn vay ưu đãi.
Liên quan tới tình hình vay vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, có 15,3% DN nhận định tình hình vay vốn quý II/2023 thuận lợi hơn quý I/2023, 53,2% nhận định không thay đổi, 31,5% phản ánh tình hình vay vốn khó khăn hơn.
Về các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, theo đánh giá của các DN xây dựng, quý II/2023, hai yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động sản xuất kinh doanh của DN xây dựng là giá nguyên vật liệu tăng cao và không có hợp đồng xây dựng mới.
Có 52% DN cho rằng “giá nguyên vật liệu tăng cao” là yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh, dự báo quý III/2023 tỷ lệ này giảm còn 51,4%. Tương tự, có 49,6% DN nhận định “không có hợp đồng xây dựng mới” là yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh trong quý II/2023, dự báo quý III/2023 tỷ lệ này giảm còn 44,6%.
Đề xuất bình ổn giá nguyên vật liệu
Trước thực trạng này, các DN xây dựng đề nghị được hỗ trợ về vốn cho sản xuất kinh doanh như được vay vốn ưu đãi, thủ tục vay vốn thuận lợi và nhanh chóng hơn, giảm lãi suất cho vay. Đề nghị được hỗ trợ về nguyên vật liệu như bảo đảm nguồn cung và bình ổn giá nguyên vật liệu.
Các DN cũng kiến nghị, thông tin đấu thầu cần công khai, minh bạch. Các thủ tục hành chính cần tiếp tục được cắt giảm. Đồng thời, đề nghị có chế tài xử phạt các chủ đầu tư chậm thanh quyết toán nợ đọng xây dựng cơ bản để doanh nghiệp xây dựng quay vòng vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ngoài các nhóm kiến nghị trên, các DN, nhà thầu xây dựng kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương hướng dẫn điều kiện rõ ràng để xác định đối tượng được vay gói hỗ trợ lãi suất 2% theo nghị quyết số 43/2022/QH15. Đối với những DN đủ điều kiện vay, cần hướng dẫn chi tiết, cụ thể thủ tục để DN sớm được giải ngân.
Giảm thuế thu nhập DN, giãn nợ thuế, gia hạn thời gian nộp thuế. Chuyển một phần gói hỗ trợ lãi suất 2% sang những mục tiêu khác như quỹ hỗ trợ thuế để hỗ trợ những DN không đủ điều kiện vay.
DN cũng mong muốn được nhanh chóng thanh quyết toán nợ đọng, được giải ngân vốn, tạm ứng vốn đúng kỳ hạn để thanh toán nợ lương cho người lao động.
Ngoài ra, các DN kiến nghị cần bàn giao mặt bằng đúng tiến độ, công tác quy hoạch đối với những dự án được phê duyệt từ lâu nên rà soát lại cho phù hợp với thực tế để DN khi triển khai không bị gián đoạn.