Tháng 8 khô hạn bất thường đã gây thiệt hại về sản lượng ngũ cốc và các loại hạt có dầu ở châu Á. Tình trạng trên xảy ra trong bối cảnh hình thái thời tiết El Nino gia tăng và có thể khiến lượng mưa giảm hơn nữa trong tháng 9.
Người nông dân chăm sóc ruộng lúa tại Tây Java, Indonesia. Ảnh: Reuters
Tại Australia, nước xuất khẩu lúa mì lớn thứ hai thế giới, dự báo sản lượng lúa mì sẽ giảm trước tình hình thời tiết khô hạn. Không chỉ vậy, các nhà khí tượng học và các nhà phân tích nhận định lượng mưa thấp kỷ lục sẽ làm giảm năng suất cây trồng ở nhiều quốc gia châu Á khác, trong đó có cả cây lúa ở Ấn Độ - nước xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất thế giới.
Trong khi đó, tình trạng thiếu nước mưa ở Đông Nam Á có thể làm giảm nguồn cung dầu cọ. Đây là loại dầu thực vật được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Cùng lúc đó, thời tiết khắc nghiệt tại quốc gia nhập khẩu ngô và đậu nành hàng đầu là Trung Quốc đang khiến sản lượng lương thực gặp nguy hiểm.
Nhà khí tượng học Chris Hyde tại công ty phân tích dữ liệu khí hậu Maxar Technologies (Mỹ) cho biết: “Chúng ta đang hứng chịu thời tiết El Nino toàn diện ở một số nơi trên thế giới và nó sẽ mạnh lên vào cuối năm nay”.
El Nino là hiện tượng nhiệt độ bề mặt đại dương ở Thái Bình Dương ấm lên, thường gây ra tình trạng khô hạn hơn ở châu Á và mưa nhiều ở các vùng Bắc và Nam Mỹ.
Thiếu mưa ở Ấn Độ và Australia
Lượng mưa vào mùa mưa ở Ấn Độ đang đứng trước nguy cơ thấp nhất trong 8 năm. Nước mưa vốn rất quan trọng đối với cây trồng mùa hè như lúa, mía, đậu nành và ngô.
Một quan chức cấp cao của Cục Khí tượng Ấn Độ cho biết: “Tác động của El Nino lớn hơn nhiều so với những gì chúng tôi dự đoán. Tháng này sẽ kết thúc với mức thâm hụt trên 30%, đánh dấu tháng 8 khô hạn kỷ lục. El Nino cũng sẽ ảnh hưởng đến lượng mưa tháng 9”.
Với tỷ trọng chiếm 40% xuất khẩu gạo toàn cầu, Ấn Độ đã tiếp tục hạn chế xuất khẩu, đẩy giá loại nông sản này lên mức cao nhất trong 15 năm.
Tương tự, lần đầu tiên trong 4 năm qua, các nhà phân tích đã điều chỉnh giảm dự báo sản lượng lúa mì của Australia do các khu vực trồng trọt chính không có đủ mưa trong tháng 8.
Ông Ole Houe, Giám đốc dịch vụ tư vấn tại công ty môi giới nông nghiệp IKON Commodities, cho biết sản lượng lúa mì sẽ thấp hơn 3 triệu tấn so với ước tính ban đầu là 33 triệu tấn. Nếu tình trạng khô hạn tiếp tục diễn ra trong tháng 9, dự báo sản lượng sẽ tiếp tục giảm.
Australia đã có 3 năm liên tiếp bội thu vụ lúa mì, tăng nguồn cung cho các nước nhập khẩu như Trung Quốc, Indonesia và Nhật Bản.
Khô hạn ở Đông Nam Á
Cây lúa, dầu cọ, mía và cà phê chỉ nhận được lượng mưa thấp hơn bình thường ở Đông Nam Á, trong đó Indonesia và Thái Lan bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Vùng phía Đông của Indonesia và phần lớn Thái Lan có rất ít mưa trong 30 - 40 ngày qua.
Ở những khu vực này, lượng mưa trung bình ở mức 50 - 70%. Phần lớn tháng 9 sẽ có lượng mưa thấp hơn mức bình thường tại Thái Lan và Indonesia.
Tại Mỹ, khả năng phát triển của ngô và đậu tương gặp khó khăn trong những tuần gần đây vì khô hạn.
Tuy nhiên, từ tháng 11 năm nay đến tháng 2 năm sau, các trang trại ở miền Nam của nước Mỹ sẽ chứng kiến lượng mưa trên mức trung bình, mang lại lợi ích cho vụ lúa mì mùa đông.
Thời tiết khu vực Nam Mỹ dự kiến thuận lợi cho các cánh đồng đậu nành và ngô được thu hoạch vào đầu năm 2024.