Một số gói thầu xây lắp thuộc Dự án Đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Nam Tân Uyên mở rộng (giai đoạn 2) khi phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT) đã phát sinh các yêu cầu làm rõ liên quan đến hợp đồng tương tự và kinh nghiệm của nhân sự chủ chốt. Bên mời thầu bảo lưu quan điểm và cho biết, các yêu cầu này phù hợp với quy định cũng như quy mô, tính chất của gói thầu.
Dự án nêu trên do Công ty CP Khu công nghiệp Nam Tân Uyên (thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam) làm Chủ đầu tư. Theo Kế hoạch lựa chọn nhà thầu, Dự án gồm 7 gói thầu với tổng giá trị 138,898 tỷ đồng, trong đó có 5 gói thầu xây lắp.
Theo tìm hiểu, 4 gói thầu xây lắp đã và đang được Công ty TNHH Tư vấn đầu tư xây dựng AIC mời thầu đều phát sinh yêu cầu làm rõ từ các nhà thầu.
Cụ thể, tại Gói thầu XL-05 Đường giao thông, thoát nước mưa, thoát nước thải tuyến N6 (D2 - cuối tuyến) có giá 44,543 tỷ đồng, nhà thầu yêu cầu làm rõ về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự. HSMT yêu cầu, trường hợp gói thầu chỉ bao gồm 1 công trình độc lập, từ ngày 1/1/2018 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành tối thiểu 2 công trình có loại kết cấu đường giao thông (kết cấu bê tông nhựa nóng, vỉa hè), cống thoát nước bằng cống tròn hoặc cống hộp bê tông cốt thép (đường kính 1.500 mm), cấp II, trong đó ít nhất 1 công trình có giá trị là 21,921 tỷ đồng và tổng giá trị của tất cả các công trình 43,842 tỷ đồng.
Theo nhà thầu, Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT hướng dẫn, loại kết cấu và cấp công trình được xác định theo Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD. Tuy nhiên, Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD không có hướng dẫn nào ghi loại kết cấu và cấp công trình như HSMT yêu cầu. Nhà thầu cho rằng, HSMT yêu cầu hợp đồng tương tự như trên không đúng theo quy định, làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.
Bên cạnh đó, theo nhà thầu, yêu cầu của HSMT về kinh nghiệm trong các công việc tương tự của chỉ huy trưởng gồm: “đã từng đảm nhận vị trí chỉ huy trưởng tối thiểu 2 hợp đồng (là công trình hạ tầng kỹ thuật hoặc giao thông, cấp II trở lên (2 công trình cấp III được xét như 1 công trình cấp II cùng lĩnh vực) có kết cấu đường bê tông nhựa nóng, hệ thống thoát nước bằng cống tròn hoặc cống hộp bê tông cốt thép, vỉa hè)” là không có cơ sở, quá mức cần thiết. Bởi Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định về điều kiện hành nghề đối với chỉ huy trưởng công trường như sau: Đối với công trình hạng II, có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng II hoặc đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 1 công trình từ cấp II hoặc 2 công trình từ cấp III cùng lĩnh vực trở lên.
Các kiến nghị tương tự cũng xảy ra tại Gói thầu XL-02 Cống hộp đôi 2xB3000 (46,092 tỷ đồng), Gói thầu XL-03 Mương thoát nước từ đường D2 đến cống hộp đôi 2xB3000 (19,506 tỷ đồng), Gói thầu XL-04 Đường giao thông, thoát nước mưa, thoát nước thải tuyến D2, D3, D4 (22,301 tỷ đồng).
Riêng với Gói thầu XL-03, việc trả lời làm rõ đã được Bên mời thầu thực hiện và tiến hành mở thầu vào ngày 6/9/2023. Theo đó, Bên mời thầu bảo lưu quan điểm và cho rằng, HSMT đã đưa ra yêu cầu phù hợp với quy định và tính chất của Gói thầu. Thực tế, Gói thầu XL-03 thời điểm mở thầu có 3 nhà thầu tham dự, gồm: Công ty TNHH Đại Phú Thịnh (giá dự thầu 16,295 tỷ đồng); Công ty CP Xây lắp và Vật tư xây dựng 2 (17,276 tỷ đồng); Công ty CP Xây dựng công trình thủy Hà Nội (19,15 tỷ đồng).
Ngày 11/9/2023, trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, ông Trần Ngọc Ánh, Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn đầu tư xây dựng AIC cho biết, Bên mời thầu đang chuẩn bị phúc đáp các văn bản đề nghị làm rõ liên quan đến các gói thầu còn lại của Dự án. Bên mời thầu xây dựng HSMT với các tiêu chí phù hợp với Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT, Nghị định số 15/2021/NĐ-CP và Thông tư số 06/2021/TT-BXD để lựa chọn được đơn vị đủ năng lực nhất thi công các gói thầu. Các tiêu chí không làm phát sinh các thủ tục, giấy phép con hay gây khó khăn mà chỉ thuần túy dựa vào quy mô, tính chất của gói thầu.
Một số chuyên gia đấu thầu cho rằng, HSMT cần tuân thủ quy định pháp luật về đấu thầu cũng như pháp luật chuyên ngành liên quan khác. Các tiêu chí cần bám sát vào quy mô, tính chất của gói thầu để lựa chọn được đơn vị đủ năng lực, kinh nghiệm. Tuy nhiên, những tiêu chí mà quy định cho phép nhà thầu có nhiều phương án dự thầu cần được xây dựng khách quan, cởi mở nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà thầu dự thầu, không nên “bó cứng”. Trong trường hợp trên, yêu cầu về chỉ huy trưởng tại Nghị định số 15/2021/NĐ-CP chấp nhận cả trường hợp nhân sự có chứng chỉ hành nghề giám sát. Như vậy, khi đánh giá hồ sơ dự thầu cần cho phép nhà thầu chứng minh năng lực, kinh nghiệm bằng các tài liệu có giá trị tương tự mà pháp luật cho phép.