Nguyên nhân chính khiến giá cát trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi tăng cao so với các năm trước là do doanh nghiệp trúng đấu giá cao, do đó buộc họ phải bán giá cao mới có lợi nhuận.
Giá cát niêm yết tại các mỏ tăng cao
Theo Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi, đến thời điểm này, đã nhận thông báo giá bán của 5 chủ mỏ, điểm khai thác cát trên địa bàn.
Cụ thể, giá bán tại các mỏ (chưa tính thuế VAT) lần lượt tại Mộ Đức của Công ty Quốc Tiến là 181.818 đồng/m3 cát; tại mỏ ở huyện Nghĩa Hành của Công ty Vương Thắng là 313.636 đồng/m3; tại mỏ ở TP. Quảng Ngãi của Công ty Khoáng sản Quảng Ngãi là 324.159 đồng/m3 cát; tại mỏ Nghĩa Thắng, huyện Tư Nghĩa của Công ty T&H Gia Lai là 326.623 đồng/m3 cát và tại thị xã Đức Phổ của Công ty Phú Mỹ Á là 345.455 đồng/m3.
Với giá thông báo trên, giá cát ở Quảng Ngãi giữa các mỏ có sự chệnh lệnh nhau gần 164.000 đồng/m3 (thấp nhất là 181.818 đồng/m3 và cao nhất hơn 345.455 đồng/m3).
Theo tìm hiểu, giá cát trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi tăng liên tục qua từng năm. Nếu như trước năm 2020, giá cát chỉ khoảng 100.000 đồng/m3, thì hiện tại, giá cát đã gấp hơn 3 lần.
Ông Đỗ Minh Hiên, Giám đốc Công ty T&H Gia Lai – Chi nhánh Quảng Ngãi cho biết, đơn vị trúng đấu giá mỏ cát An Tráng, ở xã Nghĩa Thắng, huyện Tư Nghĩa và đã nộp tiền trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản gần 33 tỷ đồng.
Mỏ cát An Tráng có quy mô 7,72ha; trữ lượng khoáng sản cát làm vật liệu xây dựng hơn 171.000m3; khoáng sản đi kèm là sỏi, sạn làm vật liệu xây dựng thông thường khoảng 22.000m3.
Theo ông Hiên, nguyên nhân giá cát tăng cao hơn các năm là do tiền đấu giá mỏ cát rất cao.
Bên cạnh đó, công ty phải tốn thêm các khoảng như chi phí như tiền đền bù, giải phóng mặt bằng, phí thẩm định, phí thăm dò, phí đánh giá tác động môi trường, thủ tục cấp phép, nâng cấp đường…
Theo Sở Xây dựng Quảng Ngãi, hiện nay ở tỉnh đã có 5 mỏ cát đi vào hoạt động thương mại. Nguyên nhân giá cát tăng cao vì phải thông qua đấu giá. Doanh nghiệp trúng đấu giá cao thì buộc phải bán giá cao mới có lợi nhuận.
Cách đây vài tháng, tình trạng cát khan hiếm, giá bán tăng cao, nên UBND tỉnh quy định phải kê khai giá bán cát, nhưng hiện đã có nhiều mỏ cát thương mại đi vào hoạt động, không còn xảy ra khan hiếm.
Do đó, Sở Tài chính hiện đã tham mưu lên UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu các chủ mỏ cát thương mại không phải kê giá, vận hành theo cơ chế thị trường, nhưng vẫn chưa được UBND tỉnh Quảng Ngãi thông qua.
Doanh nghiệp 'bỏ của chạy lấy người'
Thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã đưa ra đấu giá hàng chục mỏ cát, đá làm vật liệu xây dựng. Trong các đợt đấu giá, nhiều doanh nghiệp đã trúng đấu giá với giá cao chóng mặt. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp sau khi trúng đấu giá mỏ cát đã "bỏ của chạy lấy người".
Cụ thể, ngày 15/8, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền đã ký quyết định hủy kết quả trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản khu vực chưa có kết quả thăm dò đối với mỏ đá chẻ thôn Vĩnh Sơn (xã Tịnh Hòa, TP. Quảng Ngãi) của Công ty CP Thương mại 239.
Đồng thời, tỉnh Quảng Ngãi cũng quyết định hủy kết quả trúng đấu giá đối với điểm bồi tụ cát thôn Bình Trung (xã Trà Bình, huyện Trà Bồng) của Công ty TNHH xây lắp cơ khí công nghiệp và dân dụng Thịnh Thiện. Việc này dựa trên đề nghị của doanh nghiệp trúng đấu giá.
Trước đó, Công ty Đầu tư và Phát triển THC Quảng Ngãi xin hủy kết quả trúng đấu giá với mỏ cát thôn Ngân Giang (xã Tịnh Hà, huyện Sơn Tịnh).
Được biết, mỏ cát Ngân Giang có diện tích trên 6ha, trữ lượng dự báo khoảng 122.000 m3. Mỏ cát này được Công ty THC đấu giá trúng với giá tạm tính khoảng 44 tỷ đồng, tăng khoảng 47 lần so với mức khởi điểm.
Ngoài ra, Công ty TNHH Xây lắp và Thương mại Phú Cường cũng xin hủy kết quả trúng đấu giá đối với mỏ cát Xuân Đình (xã Hành Thịnh, huyện Nghĩa Hành). Mỏ cát này có diện tích trên 4,6 ha, trữ lượng dự báo 75.000 m3.
Công ty Phú Cường trúng đấu giá mỏ cát Xuân Đình với giá tạm tính khoảng 16 tỷ đồng, gấp 28 lần so với khởi điểm.
Công ty này cho rằng, kết quả khảo sát trữ lượng thực tế không đạt so với trữ lượng dự báo. Do đó đơn vị này xin trả lại mỏ cát cho tỉnh.
Quyết định của UBND tỉnh Quảng Ngãi nêu rõ, những doanh nghiệp xin hủy kết quả trúng đấu giá không được hoàn trả tiền đặt trước theo quy định.