Chứng quyền có bảo đảm (chứng quyền - CW) được đánh giá là công cụ đầu tư có tính linh hoạt cao, phù hợp với nhu cầu của nhiều NĐT do chi phí thấp, giá trị thiệt hại tối đa được cố định. Dù vậy, tình hình thực tế đang cho thấy thị trường này vẫn phần nào thiếu hấp dẫn đối với NĐT. Sau gần 9 tháng ra mắt, đa phần thanh khoản mỗi phiên giao dịch đều dưới 5 triệu chứng quyền, giá trị giao dịch cũng thường xuyên ở mức dưới 10 tỷ đồng/phiên. Mặt khác, thời gian gần đây, số CTCK tham gia phát hành thêm CW mới cũng khá khiêm tốn so với thời điểm đầu vận hành sản phẩm này.
Nguyên nhân khiến sự hấp dẫn của CW giảm một phần là TTCK cơ sở thời gian vừa qua trải qua những biến động. Cùng với đó, các mã CW đã đáo hạn thường NĐT rơi vào trạng thái lỗ. Điều này phần nào làm ảnh hưởng đến tâm lý NĐT. Thống kê cho thấy 4 kỳ đáo hạn vào tháng 9, 11, 12/2019 và 1/2020 với chỉ 11/33 mã giúp NĐT có lãi. Đợt đáo hạn tháng 2/2020 cũng không có gì khởi sắc khi cả 4 mã đáo hạn đều đang ở trạng thái lỗ. Thậm chí, một số NĐT còn rơi vào tình trạng thua lỗ do giá vốn mua vào không được tốt bất chấp việc mã đó đáo hạn ở trạng thái lãi.
Tuy nhiên, một số chuyên gia lại cho rằng chính cách hiểu cũng như thói quen nhìn nhận chưa đúng về cách thức giao dịch CW là nguyên nhân khiến cho sản phẩm này mất đi tính hấp dẫn vốn có. NĐT vẫn có thói quen thống kê so sánh giá ban đầu với lúc gần đáo hạn, dẫn đến tình trạng rụt rè khi thấy giá CW không đi theo kỳ vọng. Thực tế cho thấy CW là sản phẩm chủ yếu dùng để lướt sóng (trading) chứ không phải nắm giữ đến ngày đáo hạn.
“Chứng quyền sẽ hấp dẫn nếu NĐT nhìn nhận đó là một công cụ lướt sóng” – Ông Nguyễn Đức Thông – Giám đốc giao dịch phái sinh CTCP Chứng khoán SSI nhận định. Theo ông Thông, NĐT nên chốt lời khi đã kiếm được lợi nhuận như kỳ vọng thay vì giữ đến lúc đáo hạn. Sau 9 tháng vừa qua, mặc dù có CW đáo hạn ở trạng thái lỗ song cũng có khá nhiều NĐT bán CW ra để chốt lời trước đáo hạn. Đơn cử trong tháng 11 năm 2019, cổ phiếu VHM tăng mạnh, SSI với tư cách là nhà tạo lập thị trường đã mua lại khoảng 80% số lượng CW đang lưu hành trong 1 ngày, giúp NĐT chốt lời một cách nhanh chóng. Nhìn chung, NĐT cần thêm thời gian để làm quen và tận dụng được những đặc tính ưu việt của sản phẩm mới này.
Một cách hiểu sai khác của NĐT đối với CW là quan điểm vẫn cho rằng đây là cuộc chơi giữa CTCK và NĐT thay vì nghĩ đây là sản phẩm win - win cho cả 2 bên. Theo ông Thông, tổ chức phát hành CW thực hiện các giao dịch đối ứng như bán CW cho NĐT và thu một khoản phí đồng thời mua cổ phiếu cơ sở tương ứng để phòng hộ rủi ro, trong khi NĐT kiếm lợi từ việc tăng giá của CW. Do vậy, mâu thuẫn lợi ích giữa tổ chức phát hành và NĐT là không tồn tại. Trong thị trường giá tăng, cả tổ chức phát hành và NĐT đều có lợi nhuận từ hoạt động giao dịch CW, đây là mối quan hệ win-win chứ không phải là cuộc chơi người được người mất như những sản phẩm tài chính khác.
Thông tin các mã chứng quyền đang được SSI phát hành lần đầu ra công chúng (IPO)
Giám đốc Giao dịch phái sinh SSI không lo ngại khó khăn của thị trường cơ sở sẽ làm CW mất đi tính hấp dẫn. Thay vào đó, theo ông, CW là sản phẩm có ích trong bối cảnh TTCK diễn biến không tích cực như hiện tại. Lúc này, NĐT chỉ cần lượng vốn nhỏ nhưng vẫn có trạng thái tương đương như khi đầu tư cổ phiếu, đồng thời giới hạn mức thua lỗ ở chính số vốn này.
“CW là sản phẩm khá hay cho các NĐT thích lướt sóng do tính chất đòn bẩy cao, thanh khoản tốt vì được tạo tập thị trường bởi các công ty phát hành”, ông Thông nói. Theo vị này, tùy vào khẩu vị rủi ro, NĐT nên giới hạn tỷ lệ vốn nhất định trong tổng tài sản cho những sản phẩm đòn bẩy cao như Hợp đồng tương lai, CW và giải ngân dần ở từng bước giá để tối ưu hóa giá vốn.
Thời gian gần đây, một vài công ty như SSI, KIS Việt Nam, VCSC lại nhận thấy tiềm năng của CW và liên tục đưa ra các lựa chọn mới hấp dẫn. Gần đây nhất, SSI phát hành 15 triệu CW dựa trên 5 mã, trong đó có 2 mã cũ là HPG và MWG và 3 mã mới là VPB, HDB và TCB. Theo đại diện SSI, quý IV và quý I hằng năm luôn là giai đoạn TTCK cơ sở giao dịch rất sôi động và thị trường thường có những diễn biến tích cực. Do vậy SSI cũng như các CTCK khác sẽ có xu hướng phát hành mới/ phát hành bổ sung vào giai đoạn này.
Ngoài thời điểm, việc lựa chọn cổ phiếu cơ sở nào để phát hành CW cũng là vấn đề được các CTCK cân nhắc nhằm thu hút NĐT tìm kiếm được nhiều lợi ích nhất. Đại diện SSI cho biết công ty phát hành mới CW HPG, MWG do các mã CW dựa trên 2 cổ phiếu này vừa hoặc sắp đáo hạn. Tuy trên sàn hiện có khá nhiều CW phát hành dựa trên 2 cổ phiếu này nhưng CW của SSI sẽ có những điểm khác biệt nhất định. Cụ thể, ngày đáo hạn, giá thực hiện và giá của CW mà SSI phát hành sẽ làm cho sản phẩm hấp dẫn hơn những CW khác trên cùng một mã chứng khoán cơ sở. Trong khi đó, 3 cổ phiếu ngân hàng được lựa chọn dựa trên cơ sở nhóm ngành này để phát hành CW sẽ được hưởng lợi từ việc HoSE sắp cho ra mắt các bộ chỉ số mới cùng ETF tương ứng mô phỏng theo.
Bình An
Tuyên bố trách nhiệm: Bài viết được lấy nguyên văn từ nguồn tin nêu trên. Mọi thắc mắc về nội dung bài viết xin liên hệ trực tiếp với tác giả. Chúng tôi sẽ sửa, hoặc xóa bài viết nếu nhận được yêu cầu từ phía tác giả hoặc nếu bài gốc được sửa, hoặc xóa, nhưng vẫn bảo đảm nội dung được lấy nguyên văn từ bản gốc.