Thông tư 11/2020 hướng dẫn về quy tắc xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) vừa được Bộ Công Thương ban hành sau đúng một tuần khi hiệp được Quốc hội phê chuẩn. Hiệu lực của Thông tư từ 1/8 và cũng là thời gian EVFTA bắt đầu có hiệu lực.
Thông tư có 5 chương, 42 điều và 8 phụ lục áp dụng cho đối tượng là cơ quan quản lý, tổ chức cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và thương nhân. Từ 1/8, hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường EU sẽ được cấp C/O mẫu EUR.1 và hưởng ưu đãi thuế quan theo cam kết của hiệp định. Việc cấp mẫu EUR.1 do cơ quan, tổ chức cấp C/O ưu đãi mà được Bộ Công Thương ủy quyền.
So với những hiệp định thương mại tự do khác mà Việt Nam đang tham gia, quy tắc xuất xứ hàng hóa trong EVFTA có nhiều điểm mới và phức tạp hơn, cả về cách diễn đạt tiêu chí và các quy định kèm theo. Ví dụ, một số mặt hàng như dệt may, mực và bạch tuộc chế biến được phép cộng gộp xuất xứ với nguyên liệu từ nước không phải thành viên hay cơ chế chứng nhận và xác minh xuất xứ hàng hóa xuất xứ, chia nhỏ hàng hóa ở nước thứ ba, điều khoản đặc biệt về lãnh thổ… là những điểm mới trong hiệp định.
Ngoài ra, những hàng hóa đang trong quá trình vận chuyển, lưu kho tạm thời, kho hải quan hoặc khu phi thuế quan sẽ được hưởng ưu đãi thuế quan nếu nộp chứng từ chứng nhận xuất xứ phát hành sau tới cơ quan hải quan nước nhập khẩu.
Việc sớm ban hành Thông tư hướng dẫn quy tắc xuất xứ trong EVFTA là hành động cụ thể về xây dựng, hoàn thiện cơ sở pháp lý trong nước nằm trong kế hoạch hành động triển khai Hiệp định EVFTA của Bộ Công Thương.
Sau khi ban hành Thông tư 11, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục tập trung vào các hoạt động phổ biến, tuyên truyền và giới thiệu Thông tư tới cộng đồng doanh nghiệp cũng như các cơ quan quản lý nhà nước liên quan.
Trước đó, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng ưu đãi thuế quan ngay khi EVFTA đi vào thực thi, bộ đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ trong Kế hoạch hành động, gồm 4 nhóm hành động lớn. Trước tiên, tổ chức tuyên truyền, phổ biến thông tin về EVFTA và thị trường các nước đối tác tại EU. Tiếp nữa là xây dựng pháp luật và thể chế. Đồng thời, việc nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển nguồn nhân lực cũng được Bộ Công Thương chú trọng. Những chủ trương và chính sác đối với tổ chức công đoàn và các tổ chức của người lao động tại cơ sở của doanh nghiệp cũng được lưu ý.