Theo số liệu của Cảng vụ Hàng hải TP.HCM, lượng hàng hóa thông qua các cảng biển khu vực TP.HCM đã suy giảm trong hai tháng liên tiếp (tháng 4,5) khi so với cùng kỳ 2021 - tức là kể từ thời điểm chính thức triển khai thu phí hạ tầng cảng biển.
Quyết định thu phí hạ tầng cảng biển của TP.HCM từ 01/4 liên tiếp vấp phải dư luận trái chiều của các doanh nghiệp, hiệp hội... (Ảnh minh họa)
Như đã đề cập trong các bản tin, kể từ ngày 01/4/2022, TP.HCM chính thức tổ chức thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn thành phố.
Ngay trước, trong và sau khi TP.HCM triển khai hoạt động này, hàng loạt doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) đều đã lên tiếng phản đối; thậm chí có các văn bản "kêu cứu" gửi tới Chính phủ, Thủ tướng để bác quyết định của TP.HCM.
Mới đây, sau cuộc họp với bộ, ngành liên quan về bức xúc này, Phó thủ tướng Lê Minh Khái đã yêu cầu TP.HCM nghiên cứu sớm đề nghị HĐND thành phố điều chỉnh Nghị quyết về thu phí.
Sau động thái trên, Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP.HCM đã ngay lập tức có văn bản gửi UBND thành phố để trình HĐND điều chỉnh một số mức phí hạ tầng cảng biển trên địa bàn sau 2 tháng vận hành.
Cụ thể, Sở GTVT TP.HCM đề xuất giảm 50% mức phí đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu được vận chuyển bằng đường thủy nội địa. Đồng thời, Sở này cũng đề xuất mức thu phí hạ tầng cảng biển của các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng xuất nhập khẩu ở các địa phương khác được hưởng mức hỗ trợ như các tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng xuất nhập khẩu tại TP.HCM.
Tuy nhiên, việc lãnh đạo TP.HCM có nghe theo tham mưu của Sở GTVT hay không hiện vẫn đang là "dấu hỏi". Bởi ở báo cáo để làm việc với Phó thủ tướng và các bộ, ngành vừa qua, UBND TP.HCM vẫn cho rằng, việc thu phí, mức thu mà Nghị quyết HĐND đưa ra là phù hợp với quy định và đặc thù địa phương.
Ở khía cạnh khác, theo số liệu mà Cảng vụ Hàng hải TP.HCM vừa công bố, số lượng hàng hóa thông qua các cảng biển khu vực TP.HCM đã suy giảm trong 2 tháng 4 và 5/2022 so với cùng kỳ 2021. Tức là kể từ khi TP.HCM chính thức triển khai thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng cảng biển.
Cụ thể, tổng số lượng hàng hóa được đi qua cảng biển của TP.HCM trong tháng vừa 5 qua là hơn 14,745 triệu tấn, giảm khoảng 9,3% so với cùng giai đoạn của năm 2021. Ở tháng 4, tháng đầu tiên áp dụng thu phí, khối lượng hàng hóa đi qua cảng của TP.HCM còn giảm tới hơn 13% so với cùng kỳ 2021.
Số liệu công bố của Cảng vụ Hàng hải TP.HCM
Cũng trong văn bản, Cảng vụ Hàng hải TP.HCM một lần nữa đề nghị Sở GTVT TP.HCM nghiên cứu, xem xét điều chỉnh mức thu phí theo hướng giảm thêm đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu được vận chuyển bằng đường thủy nội địa để thúc đẩy phát triển vận tải bằng hình thức này. Đồng thời, khuyến khích được các doanh nghiệp thay đổi tập quán từ sử dụng phương tiện vận tải đường bộ sang phương tiện đường thủy...; cũng như giảm áp lực kết cấu hạ tầng giao thông cho thành phố.