Sự suy yếu của đồng USD khiến các nhà đầu tư ở nhiều nước châu Á lo ngại về sự xói mòn giá trị những khoản tiền gửi trong các ngân hàng và đổ xô chuyển sang tài sản trú ẩn an toàn là vàng. Tuy nhiên, tại Việt Nam, sự chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới khiến vàng không còn hấp dẫn với các nhà đầu tư bởi rủi ro cao nếu giá vàng đảo chiều.
Brian Foster, một nhà đầu tư người Canada bắt đầu mua vàng từ một năm trước. Ông cũng lựa chọn thêm những món trang sức quý mỗi khi đến thăm Hồng Kông (Trung Quốc) hay Singapore, cho đến khi tích lũy được lượng vàng trị giá 120.000 USD.
Đồng USD suy yếu, nhu cầu vàng tăng mạnh
“Điều này chủ yếu là để giảm thiểu nguy cơ khủng hoảng do các sự kiện thảm khốc”, Brian chia sẻ với tờ South China Morning Post (SCMP). Ông đề cập một cách gián tiếp đến các nguy cơ tiềm ẩn trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng, đáng chú ý nhất là giữa Mỹ và Trung Quốc.
Brian cũng cho biết đã chuyển đổi phần lớn khoản tiết kiệm tiền mặt bằng USD của mình sang bảng Anh, Franc Thụy Sĩ và đô la Singapore, nhưng nhiều nhất là vàng, hiện chiếm 15% danh mục đầu tư của ông.
Hoạt động mua vàng của các nhà đầu tư đã bùng nổ trong tháng qua tại các trung tâm kinh tế thương mại của châu Á.
Từ lâu đã được coi là một loại tiền tệ thay thế và tài sản trú ẩn an toàn, vàng trở nên thu hút nhà đầu tư tại nhiều trung tâm kinh tế thương mại của châu Á trong tháng qua, khi kim loại quý này có mối quan hệ nghịch đảo với đồng USD đang gặp khó khăn.
“Doanh thu vàng của chúng tôi trong tháng 4 đã tăng 40% so với tháng 3 và 110% kể từ tháng 1”, Padraig Seif, đối tác sáng lập của Precious Metals Asia có trụ sở tại Hồng Kông nói, và cho biết đà mua vẫn đang diễn ra trong tháng 5 này.
Padraig tiết lộ, nhiều khách hàng của ông “thực sự lo lắng” về việc giữ tiền của họ trong các tài khoản tiền gửi có lãi suất thấp có thể làm xói mòn giá trị dài hạn của khoản tiết kiệm. Nguyên nhân là bởi tình trạng hỗn loạn ngân hàng gần đây ở Mỹ đã làm lung lay niềm tin của nhà đầu tư.
Chỉ trong tháng 3 vừa qua đã có 3 ngân hàng vừa và nhỏ của Mỹ phá sản, khiến giá cổ phiếu giảm mạnh. Hành động pháp lý nhanh chóng đã được thực hiện, nhưng vẫn không thể dập tắt nỗi lo sợ về sự suy thoái kinh tế kéo dài khi lãi suất cao làm tăng nỗi ám ảnh về các vụ vỡ nợ thế chấp.
Kết quả một cuộc thăm dò mới đây của Công ty tư vấn và phân tích Gallup cho thấy, gần một nửa người Mỹ tham gia khảo sát lo lắng về sự an toàn của số tiền họ đang gửi trong ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính khác.
Những lo lắng đó càng tăng thêm bởi sự lo ngại về một cuộc khủng hoảng tín dụng khi khả năng vỡ nợ của Mỹ có thể xảy ra, với việc Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ không thể đạt được thỏa thuận về việc tăng giới hạn vay 31,4 nghìn tỷ USD của chính phủ.
Giá vàng đã liên tiếp đạt mức cao kỷ lục hơn 2.000 USD/ounce kể từ lần đầu tiên các "vết nứt" xuất hiện trong hệ thống ngân hàng Mỹ vào tháng 3. Tuy nhiên, mức giá cao kỷ lục không làm giảm nhu cầu ở Hồng Kông hay Singapore.
Luke Chua, Giám đốc điều hành của BullionStar - công ty vàng thỏi hàng đầu có trụ sở tại Singapore - cho biết: "Đúng vậy, nhu cầu đầu tư đối với vàng miếng và vàng xu đã tăng lên đáng kể".
Luke thông tin thêm, chỉ riêng trong tháng 4, họ đã bán được 378kg vàng miếng và vàng xu, cao hơn 37,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo dữ liệu của công ty, khối lượng giao dịch tháng trước chiếm khoảng 40% tổng nhu cầu của quý đầu tiên trong năm nay.
SCMP cho biết, các ý kiến về việc giá vàng sẽ tăng bao nhiêu nữa là "rất khác nhau", nhưng rất ít người sẵn sàng đặt cược vào một đợt giảm giá sớm. Khủng hoảng ngân hàng Mỹ, mức nợ trần, Fed tăng lãi suất và sự suy yếu của đồng USD... - sự kết hợp của các yếu tố cho thấy nền kinh tế Mỹ đang không ở trong tình trạng tốt và "việc chuyển sang tài sản trú ẩn an toàn là vàng như một điều tất yếu".
Ông Spencer Campbell, Giám đốc Công ty tư vấn SE Asia Consulting có trụ sở tại Singapore chia sẻ, một số thương nhân ở đảo quốc sử tử tin rằng giá vàng có khả năng đạt 2.450 USD/ounce trong vài tháng tới.
Ross Norman, Giám đốc điều hành của Metals Daily có trụ sở tại London cũng đồng quan điểm giá vàng sẽ tăng, song cho rằng tăng khiêm tốn 6% vào cuối năm nay.
Nhu cầu trái ngược tại Việt Nam
Trong khi giá vàng thế giới đi lên trong bối cảnh nhu cầu trú ẩn an toàn của nhà đầu tư tăng vì lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu, thì giá vàng trong nước lại có biến động trái chiều.
Mở cửa tuần giao dịch mới (15/5), giá vàng SJC được các doanh nghiệp niêm yết mua vào 66,55 triệu đồng/lượng, bán ra 67,15 triệu đồng/lượng, giảm 50.000 đồng/lượng so với sáng hôm trước.
Giá vàng trang sức, giá vàng nhẫn 24K các loại được giao dịch quanh 56,5 triệu đồng/lượng mua vào, 57,5 triệu đồng/lượng bán ra, ổn định so với hôm qua.
Trong khi đó, giá vàng thế giới được giao dịch ở mức 2.017 USD/ounce, tăng 7 USD/ounce so với giá đóng cửa cuối tuần trước (13/5).
Nhìn chung, hiện giá vàng thế giới quy đổi theo tỷ giá niêm yết vào khoảng 53,4 triệu đồng/lượng, gần sát với giá vàng nhẫn, vàng trang sức 24K trong nước nhưng vẫn thấp hơn khoảng gần 10 triệu đồng/lượng so với vàng SJC.
Sự chênh lệch này được cho là một trong những nguyên nhân làm giảm sức hấp dẫn của vàng với nhà đầu tư trong nước. Bởi nếu đầu tư vàng, người mua sẽ phải trả với mức giá đắt hơn hàng triệu đồng mỗi lượng so với giá thế giới và sẽ gặp rủi ro lớn nếu thị trường đảo chiều.
Trong một báo cáo công bố vào tuần trước, Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho biết trong quý 1 năm nay, nhu cầu vàng tại Việt Nam giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, còn hơn 17 tấn. Trong đó, nhu cầu vàng miếng giảm 10%, từ mức 14 tấn xuống còn 12,6 tấn. Nhu cầu trang sức giảm 18%, từ 5,6 tấn xuống còn 4,6 tấn trong 3 tháng đầu năm.
Theo ông Shaokai Fan, Giám đốc phụ trách toàn cầu về ngân hàng trung ương của WGC, suy giảm nhu cầu trang sức vàng ở Việt Nam một phần do tác động từ hiệu ứng cơ sở.
Các ngân hàng trung ương đã mua ròng 228 tấn vàng cho dự trữ quốc gia, mức mua ròng kỷ lục trong dữ liệu thống kê quý 1/2023 của WGC. Việc các ngân hàng trung ương liên tục mua ròng vàng khối lượng lớn phản ánh vai trò của vàng trong danh mục dự trữ ngoại hối trong thời gian thị trường biến động và rủi ro tăng cao.
Dự kiến nhu cầu đầu tư vào vàng sẽ tăng vào nửa cuối năm 2023 khi rào cản về đồng USD và việc tăng lãi suất đang giảm dần. Ngoài ra, nguy cơ suy thoái tại các thị trường phát triển sẽ là động lực để nguồn đầu tư vào vàng gia tăng vào cuối năm.
Các ngân hàng trung ương có khả năng sẽ tiếp tục mua vào mạnh mẽ và sẽ trở thành một trong những động lực chính của nhu cầu vàng trong năm 2023.