Để bù đắp cho tình trạng thiếu hụt lao động và gia tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, rất nhiều doanh nghiệp tại Nhật Bản đã tìm đến những người lao động lớn tuổi.
Theo Nikkei, báo cáo của Bộ Y tế, Lao động và An sinh Xã hội Nhật Bản cho biết, đã có 40% doanh nghiệp ở nước này thuê nhân viên trên 70 tuổi trong năm 2022 - tỷ lệ cao gấp đôi so với cách đây một thập kỷ.
Các chủ doanh nghiệp Nhật Bản chia sẻ, việc đồng Yên trượt giá khiến họ không có nhiều lựa chọn. Thuê người lao động lớn tuổi có chi phí rẻ hơn so với lao động nước ngoài, nhưng cũng đi kèm với rủi ro an toàn lao động.
Với những người lao động lớn tuổi, việc có thể đi làm đã đem lại cho họ nhiều niềm vui. Nhiều người lớn tuổi chia sẻ, họ làm việc vì không muốn "bị xã hội bỏ lại phía sau".
"Tôi cảm thấy tự tin hơn sau 1 ngày làm việc. Tôi đảm nhận mọi công việc từ bán hàng cho tới trưng bày sản phẩm và giúp đỡ khách hàng, đều đặn 4 ngày 1 tuần", bà Kumagai Emiko (81 tuổi) nói với Nikkei.
Bà Kumagai cho biết, bà đã có 20 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực đồ điện tử gia dụng, và bắt đầu đi làm trở lại ở tuổi 69. Công ty của bà Kumagai đã bỏ hạn chế tuổi nghỉ hưu từ năm 2021, và đang có khoảng 30 nhân viên trên 70 tuổi.
Theo Nikkei, tỷ lệ người trên 65 tuổi vẫn làm việc tại Nhật Bản năm 2022 là 6,39 triệu người - con số cao nhất từ trước tới nay. Tỷ lệ lao động lớn tuổi chủ yếu tập trung ở các ngành như xây dựng và điều dưỡng (15%), bán lẻ (10%), giao thông (10%). Đặc biệt, 30% tài xế taxi và xe buýt ở Nhật Bản đều ở độ tuổi trên 65.
Báo cáo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho thấy, tỷ lệ lao động lớn tuổi ở Nhật Bản chiếm 10,6% lực lượng lao động toàn quốc, cao hơn nhiều so với mức 7% của Mỹ và 4% của Đức.
Tỷ lệ thuận với số người lao động lớn tuổi là số vụ tai nạn tại nơi làm việc ở Nhật Bản. Năm 2022, số trường hợp tai nạn lao động liên quan tới người trên 65 tuổi là 38.000 vụ, tăng 26% so với trước đó 5 năm.
Dù nhu cầu về nguồn lực lao động là rất lớn, nhưng mức lương cho người cao tuổi lại không cao so với mặt bằng chung. Bộ Lao động Nhật Bản cũng cho biết, người trên 70 tuổi rất khó dành được những việc làm tốt. Họ thường phải lựa chọn những công việc mà người trẻ tuổi hơn không muốn làm.