Mặt bằng lãi suất có nhiều sức ép trong thời gian tới, một phần do cầu vốn tăng trong huy động vốn bị cạnh tranh từ các kênh đầu tư khác như bất động sản, thị trường chứng khoán, vàng đang tăng nóng.
Thị trường tài chính Việt Nam đang bước vào giai đoạn sôi động hiếm thấy. Sau gần 3 năm biến động, năm 2025 chứng kiến sự hồi sinh mạnh mẽ của các kênh đầu tư: chứng khoán tăng tốc, vàng – bạc bứt phá và bất động sản dần ấm trở lại. Đầu tư vào đâu để giảm bớt rủi ro, tối ưu hóa lợi nhuận là vấn đề được nhà đầu tư quan tâm.
3 kênh đầu tư “nổi sóng”
Theo giới phân tích, từ đầu năm đến nay, chỉ số VN-Index đã tăng mạnh (37%). Tăng trưởng được thúc đẩy bởi nền kinh tế vĩ mô ổn định, Chính phủ đẩy mạnh khu vực tư nhân với hàng loạt nghị quyết hỗ trợ. Việc thị trường chứng khoán được nâng hạng lên thị trường mới nổi càng củng cố niềm tin, thu hút mạnh dòng vốn trong và ngoài nước.
Với tỷ suất lợi nhuận cao, chứng khoán trở thành kênh đầu tư có mức sinh lời tốt so với nhiều kênh đầu tư khác.
Nhiều người vẫn lựa chọn ưu tiên kênh tiết kiệm nhờ tính ổn định, rủi ro thấp hơn so với thị trường chứng khoán hay bất động sản, vàng.
Đáng chú ý, chuyên gia tài chính Huỳnh Trung Minh cho rằng sau khi chứng khoán hồi phục mạnh, dòng tiền có xu hướng tìm đến bất động sản. "Những nhà đầu tư đã hái trái ngọt từ chứng khoán thường sẽ tìm kiếm cơ hội mới, nhất là ở các phân khúc bất động sản có tiềm năng tăng giá như đất nền vùng ven hoặc dự án căn hộ vị trí tốt", ông Minh phân tích. Theo ông, đây là quy luật luân chuyển quen thuộc.
Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định chứng khoán, bất động sản vẫn là kênh tích sản dài hạn, không phải cuộc đua "lướt sóng". Ai chọn đúng dự án sẽ thắng lớn, còn ai đua theo đám đông dễ mắc kẹt vốn.
Trong khi chứng khoán tăng 37% từ đầu năm, giá nhà tăng trung bình từ 33-36% so với đầu năm, thì vàng và bạc còn gây bất ngờ hơn khi tăng đến 50% – 60%.
Theo ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Maybank Investment Bank cho rằng, diễn biến này phản ánh tâm lý phòng thủ của giới đầu tư giữa bối cảnh địa chính trị phức tạp và lạm phát chưa hạ nhiệt. Vàng không chỉ là nơi trú ẩn khi bất ổn mà còn là công cụ cân bằng danh mục đầu tư. Ai nắm giữ từ đầu năm đến giờ đều có lãi lớn.
Tuy nhiên, theo ông Khánh, động thái của Chính phủ cho thấy, thời gian tới, các chính sách sẽ siết hoạt động đầu cơ, mua đi bán lại với vàng và bất động sản. Nhiều văn bản pháp luật đang được nghiên cứu sửa đổi theo hướng hạn chế đầu cơ hai lớp tài sản này, thay vào đó là hướng thị trường vàng, bất động sản phát triển bền vững hơn, phục vụ tăng trưởng kinh tế.
Sức ép lên mặt bằng lãi suất
Với lãi suất tiết kiệm quanh ngưỡng 6%/năm và USD chỉ tăng nhẹ 3,5%, hai kênh truyền thống này đang mất dần sức hút.
Trong một báo cáo gửi tới Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết mặt bằng lãi suất có nhiều sức ép trong thời gian tới do một số nguyên nhân: Lãi suất cho vay đã có xu hướng giảm sâu thời gian qua; Nhu cầu vốn tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng dự kiến gia tăng mạnh mẽ trong thời gian tới để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025, trong khi đó huy động vốn toàn hệ thống tổ chức tín dụng có thể bị ảnh hưởng và cạnh tranh từ các kênh đầu tư khác (như bất động sản, thị trường chứng khoán).
Trước sức ép của các kênh đầu tư và nhu cầu vốn cuối năm tăng mạnh, một số ngân hàng đã tăng lãi suất huy động trong thời gian gần đây. Tính từ đầu tháng 10 đến nay, có 6 ngân hàng tăng lãi suất huy động, bao gồm: GPBank, NCB, Vikki Bank, Bac A Bank, VCBNeo, và HDBank. Trong đó, Bac A Bank đã 2 lần tăng lãi suất.
Hiện, mức lãi suất trên 6%/năm đang được một số ngân hàng niêm yết cho các kỳ hạn tiền gửi dài, không yêu cầu về số tiền gửi tối thiểu.
Dù lãi suất kỳ hạn 12 tháng phổ biến dưới 6%/năm, nhưng theo số liệu mới nhất của NHNN, đến cuối tháng 7 năm nay, tiền gửi dân cư đạt hơn 7,7 triệu tỷ đồng, tăng gần 10% so với đầu năm và là mức cao nhất trong 5 năm. Chỉ riêng tháng 7, người dân gửi thêm hơn 54.000 tỷ đồng vào ngân hàng.
Diễn biến này cho thấy xu hướng ưu tiên kênh tiết kiệm nhờ tính ổn định, rủi ro thấp hơn so với thị trường chứng khoán hay bất động sản. Dòng tiền gửi tăng dù lãi suất thấp cũng phản ánh vòng quay tiền tệ vẫn đang vận hành tốt.
Ông Khánh nhận xét, trong bối cảnh lạm phát thực tế cao hơn lãi suất danh nghĩa, gửi tiết kiệm chủ yếu dành cho người cần an toàn tuyệt đối.
Trước sự tăng trưởng nóng của các kênh đầu tư, ông Khánh khuyến nghị mỗi nhà đầu tư vẫn nên giữ 10% - 20% danh mục ở kênh tiền gửi hoặc ngoại tệ, coi như bộ đệm thanh khoản khi thị trường biến động.
Tại Hội thảo Kafi Insight với chủ đề "Đầu tư 360° - Tối ưu tài sản, đón đầu cơ hội" tổ chức mới đây, ông Hồ Quốc Thảo, Giám đốc Nguồn vốn và Kinh doanh tài chính của Chứng khoán Kafi khuyến nghị, nếu có khoảng 1 tỷ đồng, nhà đầu tư trẻ có thể cân nhắc phân bổ 10-20% vào các kênh cổ phiếu, chứng quyền hoặc vàng, tùy thuộc vào độ thuận lợi của thị trường. Phần còn lại nên giữ ở tài sản có tính thanh khoản cao như tiền gửi tiết kiệm ở ngân hàng, để xoay vòng vốn khi cần thiết.
Trong khi đó, đại diện VIB, bà Ngô Vũ Minh Châu, Giám đốc Quản lý đối tác phân khúc khách hàng ưu tiên, cho rằng nhóm tuổi 20-40 cũng nên bắt đầu xây dựng lớp bảo vệ cho bản thân và gia đình thông qua các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ hoặc bảo hiểm bổ trợ, khi chi phí còn hợp lý và sức khỏe đang ở giai đoạn tốt nhất.
Còn ở giai đoạn 40-60 tuổi, mục tiêu không còn là thử nghiệm mà là bảo toàn và tăng tốc tài sản. "Nhiều khách hàng chuyển từ đầu tư chủ động sang để tiền vận hành cho mình", bà Châu nói.
Bên cạnh bất động sản, bà Châu khuyến nghị cần chia nhỏ để linh hoạt, kết hợp thêm tiền gửi tiết kiệm, trái phiếu hoặc "bộ đôi siêu lãi suất" cùng nhiều sản phẩm khác của ngân hàng, công ty chứng khoán.
Với nhóm trên 60 tuổi, mục tiêu đầu tư chuyển sang an toàn và chuyển giao tài sản cho thế hệ con cháu. Ông Dương Việt Hà, Giám đốc Khối Nguồn vốn và Ngoại hối VIB, gợi ý 40% tài sản nên ở lớp phòng thủ như tiền gửi dài hạn có lãi cố định, 40% dành cho bảo hiểm sức khỏe hoặc quỹ hưu trí, phần còn lại đầu tư vào cổ phiếu trả cổ tức đều đặn, điển hình là nhóm ngân hàng.
Thanh Hoa-Link gốc