Khả năng thích ứng tốt của các nhà xuất khẩu nông sản Việt trước bối cảnh thị trường thế giới có nhiều rào cản và biến động đang được thể hiện rõ từ những con số tăng trưởng ấn tượng trong 9 tháng đầu của năm 2025. Với 3 tháng còn lại của năm nay, điều kỳ vọng là họ sẽ tiếp tục phát huy năng lực, chủ động cơ cấu lại thị trường, đầu tư vào sản phẩm chế biến giá trị gia tăng để ngày càng củng cố vị thế cạnh tranh.

Bà Nguyễn Ngọc Hương, Giám đốc điều hành Công ty TNHH xuất nhập khẩu Thiên Nhiên Việt (sản xuất và xuất khẩu bột rau ăn lá đạt chuẩn quốc tế), cho biết tính đến thượng tuần tháng 10/2025 thì tình hình xuất khẩu (XK) của bản thân công ty “đang lên”, có nhiều tín hiệu tích cực về đơn hàng cho 3 tháng cuối năm nay dù vẫn còn đối mặt với những rào cản lớn trên thị trường thế giới.

Giữ vững thị trường, chọn lối đi thích hợp

Qua trao đổi với VnBusiness, bà Hương thừa nhận có những thời điểm mà hoạt động XK gặp nhiều vấn đề “không ổn” trong các tháng đầu của năm 2025 do tác động từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ khiến các công ty nhập khẩu nông sản tỏ ra thận trọng, không dám hành động gì. Và phải đến tháng 5/2025 thì đơn hàng dần khởi sắc trở lại và đều đặn cho đến nay.

Các nhà XK nông sản Việt đã thể hiện rõ năng lực thích ứng tốt với con số tăng trưởng XK ấn tượng trong 9 tháng đầu năm 2025 dù cho đối mặt nhiều biến động, rào cản trên thị trường thế giới.

Để có được đơn hàng XK khả quan như hiện tại, theo vị giám đốc này, điều quan trọng là phải thích ứng tốt trước loạt rào cản, biến động mạnh trên thị trường quốc tế. Song song đó là nâng cao sức cạnh tranh bằng sản phẩm mới. Như bản thân công ty hiện đang có thêm dòng sản phẩm sấy và trà thảo mộc nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng quốc tế.

Hoặc như việc XK vào các chuỗi siêu thị lớn ở nước ngoài, bà Hương cho biết công ty đã đưa các sản phẩm chế biến từ bột rau ăn lá đạt chuẩn quốc tế vào các kênh siêu thị lớn, các hệ thống phân phối và những khu chợ Việt ở Mỹ khá là ổn định. 

“Thị trường chủ lực của chúng tôi hiện giờ vẫn là Mỹ. Riêng XK sang thị trường EU thì công ty cũng đang duy trì, nhưng nếu so với sức phân phối và quy mô sẽ thấy thị trường Mỹ vẫn lớn hơn”, bà Hương nói.

Trước sức ép về mức thuế đối ứng tại Mỹ, vị nữ giám đốc Công ty Thiên Nhiên Việt khẳng định sẽ cố gắng giữ vững thị trường này khi mà ở đây có số lượng cộng đồng người Việt ở nước ngoài đông đảo nhất, có nhiều cơ hội tiêu thụ sản phẩm bột rau ăn lá, sản phẩm sấy, trà thảo mộc của công ty.

“Ngoài ra, chúng tôi vẫn đang mở rộng thêm các thị trường lân cận. Đơn cử như thị trường Cambodia, Malaysia, Hồng Kông và Đài Loan (Trung Quốc) đang cho thấy những triển vọng. Hoặc như một số nhà thu mua ở thị trường Trung Đông cũng có liên hệ với công ty”, bà Hương chia sẻ thêm.

Còn với kinh nghiệm XK các sản phẩm nông sản sấy dẻo vào thị trường Canada khá là ấn tượng trong thời gian qua, bà Huỳnh Thị Thu Hạnh, Giám đốc Marketing của Công ty TNHH 2D&One, cho rằng XK theo con đường truyền thống vẫn tương đối phù hợp hơn cho các nhà XK nông sản vừa và nhỏ trong lúc này. Như bản thân công ty bán sản phẩm cho nhà nhập khẩu trực tiếp ở Canada rồi sau đó tự động họ sẽ phân phối vào các kênh tiêu thụ từ kênh ngoại tuyến (offline) như các cửa hàng, chuỗi siêu thị cho đến kênh trực tuyến (online) như sàn thương mại điện tử Amazon.

“Bên cạnh đó chúng tôi sẽ hỗ trợ các nhà nhập khẩu về mặt truyền thông như quảng bá trên các nền tảng mạng xã hội đang thịnh hành. Ngoài ra, công ty phối hợp cùng phía nhà nhập khẩu còn đẩy mạnh thiết kế bộ nhận diện thương hiệu trên sàn thương mại điện tử như Amazon”, bà Hạnh nói.

Cũng theo vị giám đốc marketing này, thiên hướng của người tiêu dùng quốc tế là sử dụng các sản phẩm có lợi cho sức khỏe và thân thiện với môi trường. Cho nên, các nhà nhập khẩu có lời khuyên cho công ty để thích ứng tốt là cần lồng ghép các yếu tố này trong phần sản phẩm. Mặt khác, để tạo ấn tượng, thu hút người mua quốc tế thì trên bao bì sản phẩm phải thể hiện được câu chuyện về đặc sản vùng miền. 

Củng cố vị thế cạnh tranh

Ngoài những chia sẻ nêu trên, khả năng thích ứng tốt của các nhà XK nông sản Việt trước loạt rào cản có thể thấy rõ ở ngành thủy sản. Như số liệu mới đưa ra từ Hiệp hội Chế biến và XK thủy sản (Vasep), trong tháng 9/2025, kim ngạch XK thủy sản Việt Nam đạt gần 991 triệu USD, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, kim ngạch XK đã cán mốc 8,33 tỷ USD, tăng 15,5% so với năm ngoái.

Nhìn vào những con số ấn tượng này, bà Lê Hằng, Phó tổng thư ký Vasep nhận định điều đó không chỉ phản ánh sự hồi phục vững chắc của ngành thủy sản sau nhiều biến động, mà còn cho thấy khả năng thích ứng nhanh của doanh nghiệp (DN) trong bối cảnh thị trường thế giới tiềm ẩn nhiều rào cản.

Bà Hằng đánh giá cao sự linh hoạt của các DN trong việc đẩy mạnh xuất hàng, tận dụng thời điểm trước khi một số chính sách thuế và rào cản kỹ thuật được áp dụng. Nhiều DN chủ động cơ cấu lại thị trường, tăng XK sang châu Á, đồng thời củng cố vị thế tại các thị trường truyền thống.

“Bên cạnh đó, xu hướng đầu tư vào sản phẩm chế biến giá trị gia tăng, đáp ứng các yêu cầu cao về chất lượng, an toàn và truy xuất nguồn gốc cũng đã giúp thủy sản Việt Nam giữ được sức cạnh tranh, đặc biệt ở phân khúc trung và cao cấp”, bà Hằng bộc bạch.

Nếu nhìn lại 9 tháng đầu của năm 2025 sẽ thấy XK nông lâm thủy sản đã đạt con số rất khả quan với kim ngạch đạt 52,31 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2024. 

Điển hình như trong tháng 9/2025 phải kể đến XK rau quả với kim ngạch ước đạt 1,4 tỷ USD, tăng mạnh 47,2% so với tháng 8/2025 và tăng 52,7% so với cùng kỳ năm ngoái - con số cao kỷ lục mà ngành rau quả ghi nhận trong một tháng. Và nếu tính trong 9 tháng đầu năm nay, XK rau quả đạt 6,2 tỷ USD, tăng hơn 10%, trong đó đáng chú ý là XK sang Mỹ tăng gần 60% và Malaysia tăng hơn 66%, bù đắp cho sự sụt giảm gần 9% ở thị trường Trung Quốc.

Hoặc như ngành cà phê được ghi nhận là điểm sáng khi mang về gần 7 tỷ USD, tăng hơn 61% so với cùng kỳ năm trước. Hay như hạt điều cũng ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng, đạt gần 3,8 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ. 

Đây là thành quả mà các nhà XK nông sản Việt và người nông dân đã làm được, thể hiện rõ năng lực thích ứng dù cho đối mặt nhiều rào cản, biến động như thời gian qua.

Nhiều ý kiến nhìn nhận sản phẩm nông nghiệp Việt Nam đã từng bước chinh phục được những thị trường khó tính nhờ áp dụng quy trình nuôi trồng khoa học, kiểm định chất lượng nghiêm ngặt và ngày càng có nhiều sản phẩm nông sản chế biến sâu tạo ấn tượng tốt với người mua quốc tế. Đồng thời, các DN cũng đã mạnh dạn đa dạng hóa thị trường, không còn phụ thuộc vào một vài đối tác như trước. 

Với 3 tháng còn lại của năm 2025, với nhiều thách thức, rào cản, biến động trên thị trường quốc tế vẫn còn hiện hữu ở phía trước, điều kỳ vọng là các nhà XK  nông sản sẽ tiếp tục phát huy năng lực thích ứng của mình, cũng như chủ động cơ cấu lại thị trường, đầu tư vào sản phẩm chế biến giá trị gia tăng để ngày càng củng cố vị thế cạnh tranh.

Thế Vinh-Link gốc