Thị trường chứng khoán đang ghi nhận sự sụt giảm khá mạnh về thanh khoản, bắt nguồn từ cả yếu tố vĩ mô lẫn tâm lý thị trường. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng mức thanh khoản hiện tại là khá phù hợp trong xu hướng tích lũy và chờ tin.
Thống kê cho thấy, thanh khoản sàn HoSE kể từ đầu tháng 11/2025 giảm 29% so với mức bình quân trong tháng 10 trước đó.
Sự hội tụ của cả yếu tố vĩ mô lẫn tâm lý thị trường
Ông Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng phòng Nghiên cứu ngành & cổ phiếu Chứng khoán MBS nhận xét thanh khoản gần đây có sự suy giảm bắt nguồn từ sự hội tụ của cả yếu tố vĩ mô lẫn tâm lý thị trường.
Thanh khoản sàn HoSE kể từ đầu tháng 11/2025 giảm 29% so với mức bình quân trong tháng 10 trước đó.
Theo Fedwatch Tool, thị trường lãi suất tương lai hiện chỉ còn đặt cược khả năng 46% Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất 0,25% trong cuộc họp tháng tới, so với mức 95,5% cách đây một tháng. Điều này gây áp lực lên tỷ giá USD/VND, khiến mặt bằng lãi suất liên ngân hàng vẫn duy trì ở mức cao. Ngoài ra, lãi suất huy động của các ngân hàng cũng đang có xu hướng tăng trở lại để đáp ứng tăng trưởng tín dụng giai đoạn cuối năm, từ đó khiến dòng tiền vào thị trường chứng khoán (TTCK) suy giảm.
Về mặt tâm lý, ở phía nhà đầu tư tổ chức, nhìn chung năm 2025 là một giai đoạn thành công, do đó, nhóm này đang thiên về xu hướng bảo vệ thành quả trong giai đoạn cuối năm, tập trung vào quan sát và nhận diện dần những cơ hội đầu tư cho năm 2026. Ở phía nhà đầu tư cá nhân, tâm lý thận trọng cũng bao trùm khi chỉ số VN-Index đã có giai đoạn phá vỡ ngưỡng hỗ trợ mạnh 1.600 điểm, khiến nhiều nhà đầu tư chuyển sang quan sát hơn là xuống tiền. Việc khối ngoại tiếp tục duy trì đà bán ròng cũng khiến thị trường phải duy trì nguồn lực để cân lại và góp phần làm giảm thanh khoản.
Dưới góc nhìn của ông Bùi Nguyên Khoa, Phó giám đốc Trung tâm Phân tích Chứng khoán BIDV (BSC), TTCK đang ghi nhận sự sụt giảm khá mạnh về thanh khoản, đến từ một số nguyên nhân.
Về bối cảnh quốc tế, các TTCK trên thế giới đang chững lại, đặc biệt TTCK Mỹ chịu áp lực giảm điểm từ nhóm cổ phiếu công nghệ do được định giá quá cao. Giá vàng tăng, trong khi các thị trường rủi ro như chứng khoán, tiền số giảm ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư.
Trong nước, tỷ giá tự do và lãi suất cho vay tăng nhanh vào cuối năm là một trong những lý do khiến dòng tiền hạn chế.
Mặt khác, VN-Index điều chỉnh sau một nhịp tăng mạnh, hiện quay lại vùng tích lũy 1.615 – 1.700 điểm, diễn biến giằng co, luân chuyển nhanh giữa các nhóm và chưa có một dòng cổ phiếu dẫn dắt tạo xu hướng. Do vậy, tâm lý thị trường vẫn khá thận trọng, dòng tiền đầu tư mang tính lựa chọn cơ hội kéo theo thanh khoản ở mức thấp.
Rõ hơn, ông Trần Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng sự sụt giảm thanh khoản của TTCK gần đây là hệ quả của sự cộng hưởng từ 4 yếu tố chính. Trong đó, nguyên nhân lớn nhất đến từ tâm lý phòng thủ của nhà đầu tư cá nhân kể từ giữa tháng 8/2025, khi xu hướng đi lên trước đó của chỉ số dần chuyển thành dao động trong biên độ 1.600 - 1.700 điểm.
Bên cạnh đó, giai đoạn tháng 11 hàng năm cũng thường là thời điểm thiếu vắng thông tin hỗ trợ trong năm khi các công ty niêm yết đã hoàn thành việc công bố báo cáo tài chính quý III/2025, đồng thời kỳ vọng liên quan đến việc nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi theo đánh giá của FTSE đã được hiện thực hóa trước đó.
Áp lực bán ròng của khối ngoại cũng là nguyên nhân trực tiếp làm thanh khoản sụt giảm khi mà khối này không chỉ đơn thuần là rút bớt dòng tiền khỏi TTCK, mà còn gây áp lực lên tâm lý nhà đầu tư trong nước.
Ngoài ra, về kỹ thuật, VN-Index đang nằm trong vùng cân bằng cung - cầu. Chỉ số đang bị kẹp giữa vùng hỗ trợ quanh 1.610 điểm và vùng kháng cự tâm lý mạnh tại 1.700 điểm và đây là giai đoạn “kiểm định lại cung - cầu”. Khi xu hướng bứt phá hoặc gãy nền chưa được xác nhận rõ ràng, dòng tiền lớn thường chọn cách đứng ngoài quan sát khiến thanh khoản sụt giảm.
Bao giờ thanh khoản tăng trở lại?
Nhìn chung, theo giới chuyên môn, sự luân chuyển của dòng tiền đang nổi lên như những yếu tố mà nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý. Việc thanh khoản suy giảm so với tháng trước cho thấy, dòng tiền hiện tại vẫn thận trọng. Nhà đầu tư đang có xu hướng chờ đợi những tín hiệu vĩ mô rõ ràng hơn hoặc sự xác nhận của xu hướng kỹ thuật tích cực trong trung và dài hạn để kích hoạt sự quay trở lại của dòng tiền cũng như thanh khoản trên TTCK.
Tuy nhiên, điểm tích cực là dòng tiền chưa rút khỏi thị trường mà đang tái định vị sang các nhóm cổ phiếu định giá rẻ và tiềm năng tăng trưởng tốt, như mid-cap và small-cap, đặc biệt ở các ngành có nền tảng cơ bản tích cực hoặc đang hưởng lợi từ chu kỳ phục hồi chung của nền kinh tế.
Hơn nữa, việc dòng tiền tạm thời rút ra vô hình trung tạo vùng giá tốt giúp nhiều cổ phiếu lớn bắt đầu hình thành nền tích lũy mới, đây là tín hiệu quan trọng cho khả năng xuất hiện nhịp sóng tiếp theo.
Theo bà Nguyễn Hoài Thu - CFA, Phó tổng giám đốc VinaCapital, dù thị trường ngắn hạn giảm điểm, nhưng nền tảng kinh tế Việt Nam đang cải thiện rõ rệt, tạo nền cho một giai đoạn phục hồi và tăng trưởng bền vững.
"Trong 12 tháng tới, chính sách điều hành vĩ mô được kỳ vọng tiếp tục đóng vai trò hỗ trợ quan trọng. Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ bước vào chu kỳ cắt giảm lãi suất sẽ giúp giảm áp lực lên lãi suất trong nước, qua đó tạo thêm dư địa cho chính sách tiền tệ nới lỏng", đại diện VinaCapital nhận định.
Ông Bùi Nguyên Khoa cho rằng mức thanh khoản hiện tại là khá phù hợp trong xu hướng tích lũy và chờ tin. Thanh khoản sẽ tăng trở lại khi thị trường xác lập lại xu hướng tăng.
Chuyên gia BSC nhận xét dòng tiền hiện tại có sự phân hóa rất rõ nét, không lan tỏa đại trà mà tập trung vào các nhóm ngành có câu chuyện riêng hoặc kết quả kinh doanh quý III/2025 tích cực.
Theo đó, nhà đầu tư có thể cân nhắc tích lũy các mã thuộc một số nhóm ngành đã điều chỉnh giảm mạnh từ trước và đang tạo nền tích lũy với biên độ biến động thu hẹp dần, đồng thời bắt đầu có tín hiệu được dòng tiền chú ý trở lại, như ngân hàng, bán lẻ, đầu tư công và các cổ phiếu sẽ được vào danh mục nâng hạng của FTSE.
Hải Giang-Link gốc