Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.

Nga phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ

Nga sắp phát hành lần đầu trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ (CNY), đánh dấu bước đi chiến lược trong bối cảnh kinh tế gặp khó khăn do bị phương Tây cô lập, trong khi thặng dư thương mại với Trung Quốc liên tục tăng

Theo các thông cáo, Bộ Tài chính Nga dự kiến sẽ bắt đầu nhận đặt mua từ ngày 2/12, với hai lô trái phiếu giao dịch trong nước: kỳ hạn 3,2 năm dự kiến có lãi suất 6,25%-6,5%, trong khi kỳ hạn 7,5 năm được giới hạn trần 7,5%.

Theo Interfax, động lực phát hành trái phiếu nhân dân tệ của Nga là rất rõ ràng khi quốc gia này đang đối mặt với thâm hụt ngân sách và khó tiếp cận nguồn vốn USD và EUR do các lệnh trừng phạt quốc tế. Đồng thời, thặng dư thương mại với Trung Quốc đã khiến các doanh nghiệp Nga nắm giữ lượng lớn nhân dân tệ, nhưng thiếu kênh đầu tư hiệu quả trong nước.

Theo đó, việc phát hành trái phiếu chính phủ bằng CNY vừa giúp chính phủ huy động vốn, vừa cung cấp chuẩn tham chiếu cho các doanh nghiệp vay nợ trong nước bằng đồng tiền này.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Ảnh: Xinhua)

Đáng chú ý, ý tưởng phát hành trái phiếu nhân dân tệ của Nga đã manh nha từ năm 2015, sau khi việc sáp nhập Crimea dẫn tới các lệnh trừng phạt khiến một số công ty Nga bị khóa khỏi thị trường vốn quốc tế. Căng thẳng với Ukraine từ năm 2022 càng khiến Moscow bị cô lập, trong khi Trung Quốc trở thành một trong số ít điểm tựa kinh tế còn lại. Do đó, giới chuyên môn nhận định nhu cầu phát hành trái phiếu CNY là bước đi hợp lý về mặt kinh tế, giúp Nga tối ưu hóa quản lý dòng vốn và giảm rủi ro tỷ giá.

Theo chuyên gia Eduard Jabarov, lãnh đạo mảng thị trường vốn tại Sberbank, các doanh nghiệp Nga cần “các mốc tham chiếu trên đường cong lợi suất để định giá công cụ nợ hiệu quả hơn”. Ông cũng cho viết việc thiếu chuẩn mực trái phiếu chính phủ bằng CNY trước đây là rào cản chính đối với phát triển thị trường trái phiếu nội địa, và đợt phát hành lần này sẽ tạo ra trụ cột tham chiếu cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Tiếp động lực cho tham vọng quốc tế hóa CNY

Về phía Trung Quốc, việc Nga phát hành trái phiếu bằng nhân dân tệ là bước tiến quan trọng trong chiến lược quốc tế hóa đồng CNY. Trong năm 2025, các chính phủ nước ngoài, gồm Hungary, Indonesia và Sharjah (UAE), đã huy động tổng cộng 13 tỷ nhân dân tệ thông qua các hình thức trái phiếu khác nhau. Bên cạnh đó, thị trường trái phiếu nhân dân tệ quốc tế (trái phiếu dim sum) và trong nước (trái phiếu gấu trúc) tiếp tục mở rộng, cho thấy nhu cầu vay nợ bằng nhân dân tệ đang tăng mạnh.

Bắc Kinh đã thúc đẩy các biện pháp hỗ trợ việc sử dụng nhân dân tệ toàn cầu, bao gồm cho vay bằng CNY và các loại trái phiếu, cũng như tài trợ thương mại cho nhiều quốc gia khác.

Theo dữ liệu từ SWIFT, tính riêng trong tháng 10, nhân dân tệ đứng thứ hai về khối lượng sử dụng trong thanh toán thương mại quốc tế, chiếm 8,5% tổng giao dịch. Việc Nga tham gia vào thị trường trái phiếu nhân dân tệ sẽ tăng tính hấp dẫn của đồng tiền này, đồng thời cung cấp cơ sở hạ tầng cho các giao dịch xuyên biên giới.

Đáng chú ý, xu hướng vay vốn bằng nhân dân tệ không chỉ giới hạn với Nga. Một số quốc gia và doanh nghiệp khác đang xem xét phát hành hoặc chuyển đổi nợ sang CNY, gồm Kazakhstan, Kenya, Slovenia và Pakistan. Các chuyên gia nhận định, nếu các đợt phát hành này mang lại lợi ích kinh tế rõ ràng, đồng nhân dân tế sẽ có nhiều khả năng lan rộng, tạo hiệu ứng domino cho quá trình phi đô la hóa toàn cầu.

Ngoài Nga, Kazakhstan, Kenya, Slovenia và Pakistan cũng cân nhắc vay vốn hoặc chuyển nợ sang nhân dân tệ (Ảnh: Getty)

Tuy nhiên, không ít nhà quan sát cảnh báo về rủi ro và thách thức. Chi phí phòng ngừa rủi ro tỷ giá, độ sâu thanh khoản nhân dân tệ tại các quốc gia khác, và quá trình chuẩn hóa phát hành trái phiếu CNY đều là những trở ngại tiềm ẩn. Việc Nga mất gần một thập kỷ để triển khai kế hoạch này cũng là minh chứng cho thấy quốc tế hóa nhân dân tệ là một hành trình dài hạn.

Trong bối cảnh đó, các yếu tố hỗ trợ bao gồm đồng nhân dân tệ tương đối ổn định và mặt bằng lãi suất thấp hơn USD/EUR, giúp thu hút các quốc gia và doanh nghiệp quan tâm tới việc huy động vốn bằng đồng tiền này.

Chuyên gia kinh tế Ding Shuang từ Standard Chartered nhận định: “Theo quan điểm kinh tế, việc phát hành trái phiếu nhân dân tệ là hợp lý đối với Nga. Rất có khả năng Moscow sẽ tiếp tục vay vốn bằng CNY, và các nước khác cũng có thể đi theo nếu điều đó mang lại lợi ích kinh tế”.

Bên cạnh đó, nhân dân tệ đã trở thành đồng tiền chủ đạo trong danh mục tài sản thanh khoản của Quỹ Tài sản Quốc gia Nga, chiếm 57% tính đến tháng 11, tăng mạnh so với mức 31% đầu năm 2022. Điều này cho thấy Nga đã nắm giữ đồng CNY như một tài sản chiến lược, đồng thời hỗ trợ việc phát triển hạ tầng thanh toán xuyên biên giới bằng nhân dân tệ, tạo nền tảng vật chất cho quốc tế hóa đồng tiền này.

Đợt phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên của Nga không chỉ mang ý nghĩa kinh tế nội địa mà còn là cú hích chiến lược cho tham vọng quốc tế hóa đồng CNY của Trung Quốc. Trong khi Moscow tối ưu hóa nguồn vốn và quản lý thặng dư nhân dân tệ, Bắc Kinh thu được minh chứng thực tế về khả năng mở rộng vai trò đồng tiền này trên thị trường quốc tế.

Dù vẫn tồn tại thách thức về thanh khoản, chi phí phòng ngừa rủi ro và thời gian chuẩn hóa, các chuyên gia cho biết xu hướng vay vốn bằng nhân dân tệ đang gia tăng, mở ra cơ hội cho các quốc gia khác tham gia và thúc đẩy phi đô la hóa. Bước đi của Nga vì thế được đánh giá là vừa có ý nghĩa kinh tế, vừa mang tính chiến lược toàn cầu, đồng thời củng cố vị thế của nhân dân tệ trong hệ thống tài chính quốc tế.

Theo BB

Thanh Trúc-Link gốc