Đề án phát triển thị trường năng lượng cạnh đến 2030, tầm nhìn đến 2045 vừa được Thủ tướng phê duyệt.
Đề án nhằm mục tiêu chuyển đổi ngành năng lượng sang hoạt động theo cơ chế thị trường cạnh tranh có sự điều tiết của nhà nước.
Ngành điện khí sẽ vận hành đầy đủ thị trường cạnh tranh vào giai đoạn 2031-2045.
Thủ tướng vừa phê duyệt “Đề án phát triển thị trường năng lượng cạnh tranh đến 2030, tầm nhìn đến 2045”. Đề án tập trung vào 3 phân ngành năng lượng (than, khí và điện lực) giữ vai trò quan trọng, chủ chốt trong chuỗi sản xuất và tiêu thụ năng lượng.
Đề án nhằm mục tiêu chuyển đổi ngành năng lượng sang hoạt động theo cơ chế thị trường cạnh tranh có sự điều tiết của nhà nước, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, minh bạch, bình đẳng, không phân biệt đối xử, thu hút và đa dạng hóa phương thức đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực năng lượng. Đồng thời, việc phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, liên thông giữa các phân ngành than, khí, điện lực và bảo đảm giá năng lượng minh bạch do thị trường quyết định cũng là mục tiêu mà đề án hướng đến.
Trong đó, lộ trình phát triển thị trường điện khí giai đoạn 2021 đến hết 2025 là duy trì mô hình thị trường điện khí như hiện tại ở khâu khai thác và nhập khẩu khí tự nhiên (bằng đường ống) với một đầu mối thu mua tại thượng nguồn đối với mỗi hệ thống khai thác, phân phối khí (trừ những dự án được Chính phủ phê duyệt cơ chế khác trong hợp đồng mua bán khí).
Đề án cũng cho phép cạnh tranh kinh doanh nhập khẩu và phân phối trên thị trường nội địa (không dùng đường ống) đối với LPG, CNG.
Ngoài ra, nhà thầu, chủ đầu tư của dự án khai thác khí mới (Cá Voi Xanh, Lô B) được phép lựa chọn đàm phán bán khí trực tiếp đến các hộ tiêu thụ hoặc bán buôn cho PVN, PVGas.
Ngành điện khí sẽ vận hành đầy đủ thị trường cạnh tranh vào giai đoạn 2031-2045. Ảnh: VnExpress.
Dự án LNG nhập khẩu được triển khai mô hình kinh doanh mới. Theo đó, hành lang pháp lý phải được xây dựng, hoàn thiện làm cơ sở để triển khai quyền được thuê, sử dụng hạ tầng bên thứ 3 gồm quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, thương mại và tài chính được yêu cầu phải hoàn thiện trước khi triển khai áp dụng.
Đề án lưu ý thị trường khí trong giai đoạn 2021-2025 cần được xây dựng và phát triển trên nguyên tắc phát huy vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp nhà nước chuyên ngành như PVN, PVGas) nhằm đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, tận dụng kinh nghiệm, cơ sở hạ tầng sẵn có và tối ưu đầu tư, đặc biệt trong giai đoạn bắt đầu nhập khẩu LNG.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp nước ngoài và tư nhân trong nước đều được khuyến khích tham gia đầu tư hạ tầng nhập khẩu LNG để tăng nguồn lực đầu tư, đa dạng nguồn cung ứng khí đốt cho nền kinh tế quốc dân.
Giai đoạn 2026-2030, thị trường điện khí từng bước xây dựng mô hình thị trường cạnh tranh phân phối khí đường ống hạ nguồn, được thuê và sử dụng hạ tầng của bên thứ ba. Cơ quan nhà nước xem xét chỉ đạo việc xây dựng, áp dụng cước phí sử dụng hạ tầng dùng chung và giám sát việc nhập khẩu, phân phối khí cho điện.
Ngành điện khí sẽ vận hành đầy đủ thị trường cạnh tranh vào giai đoạn 2031-2045, gồm nhập khẩu, phân phối khí đường ống hạ nguồn và quyền được thuê, sử dụng hạ tầng của bên thứ ba. Thị trường điện khí được vận hành đồng bộ với thị trường điện Việt Nam. Khi đó, hành lang pháp lý cũng sẽ được xây dựng và bổ sung để vận hành thị trường điện khí cạnh tranh tốt hơn.