Các nhà chức trách Nga đã hứa sẽ ủng hộ mạnh mẽ kế hoạch được công bố gần đây bởi nhà khai thác khí đốt tư nhân lớn nhất nước này, Novatek, nhằm xây dựng một nhà máy xuất khẩu khí đốt hóa lỏng (LNG) gần cảng Murmansk phía bắc Biển Barents, Upstream Online đưa tin.
Phát biểu tại Moscow hôm thứ Hai (5/6), Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak đã mô tả đề xuất này - với tên gọi là Murmansk LNG - là "thể hiện tầm nhìn xa và thiết thực", theo hãng thông tấn nhà nước Nga Tass.
Novak nói rằng trước đó ông đã chủ trì một cuộc họp đặc biệt về đề xuất của Novatek và đã chỉ đạo các bộ và công ty nhà nước lên kế hoạch chi tiết để hỗ trợ việc thực hiện.
Đề xuất này “hoàn toàn phù hợp với chiến lược của nhà nước về phát triển sản xuất LNG. Nó hoàn toàn phù hợp cho sự phát triển tại Bắc Cực và thúc đẩy sản xuất LNG”, Novatek cho biết.
Tuần trước, công ty đã chia sẻ chi tiết về đề xuất Murmansk LNG của mình với giới truyền thông Nga. Tuy nhiên, họ đã tránh đưa ra bất kỳ tuyên bố chính thức nào về kế hoạch này.
Chi tiết về Murmansk LNG
Đề xuất này bao gồm việc xây dựng một đường ống dài 1.300 km từ mạng lưới truyền dẫn khí đốt của Nga, do gã khổng lồ nhà nước Gazprom vận hành, đến Murmansk, để cung cấp khoảng 30 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên cho khu vực này.
Theo kế hoạch, 3 hệ thống hóa lỏng khí với tổng công suất 6,8 triệu tấn mỗi năm sẽ được xây dựng tại một địa điểm chưa được xác định gần Murmansk.
Với các biện pháp trừng phạt quốc tế hạn chế quyền tiếp cận của Nga đối với các tuabin khí do phương Tây sản xuất để vận hành các máy nén tại các nhà máy LNG trong nước, Novatek đã yêu cầu các nhà thầu Nga thay thế các tuabin đó bằng động cơ điện.
Điện cho nhà máy được đề xuất dự kiến sẽ được cung cấp bởi nhà máy điện hạt nhân nhà nước Kola NPP, nằm cách Murmansk khoảng 200 km. Theo nhà điều hành Rosatom, nó có công suất khoảng 1,8 GW.
Người phát ngôn của Rosatom nói với nhật báo kinh doanh RBK ở Moscow rằng ước tính khoảng 900 MW sản lượng của Kola NPP có thể được cung cấp cho Murmansk LNG với mức chiết khấu so với hiện tại.
Năm ngoái, Chủ tịch điều hành Novatek Leonid Mikhelson cho biết công ty đang hợp tác với các nhà sản xuất Nga để thiết kế và sản xuất các tuabin điện đầu tiên cho dự án LNG của mình. Vào thời điểm đó, ông ước tính rằng mỗi hệ thống tái hóa khí sẽ cần 400 MW điện.
Gazprom, nắm giữ 10% cổ phần của Novatek, vẫn giữ im lặng trước đề xuất sau này, mặc dù Novatek cho biết họ đã yêu cầu Gazprom xác định điểm có thể thực hiện kết nối đường ống với mạng lưới truyền tải của mình.
Novatek đã không trả lời yêu cầu từ Upstream để làm rõ các lựa chọn mua khí đốt dự kiến với Gazprom, công ty đang phải đối mặt với sự sụt giảm mạnh về sản lượng sau khi mất khoảng 100 tỷ mét khối doanh số bán khí đốt hàng năm cho châu Âu.
Phát biểu tại Belokamenka hôm thứ Hai (5/6), ông Mikhelson đã yêu cầu các nhà lập pháp Nga loại bỏ độc quyền xuất khẩu LNG của Gazprom và cho phép Novatek xuất khẩu trực tiếp LNG được sản xuất từ khí đốt do Gazprom sản xuất, theo hãng tin Prime có trụ sở tại Moscow.
Mikhelson nói rằng việc các công ty con của Gazprom vận chuyển sản phẩm của Murmansk LNG tới các điểm xuất khẩu không phải là một lựa chọn khả thi vì các khách hàng nước ngoài thường bị các lệnh trừng phạt quốc tế ngăn cản thanh toán cho các công ty này. Ngoài ra, các khách hàng cũng gặp khó khăn với yêu cầu của Nga cho việc thanh toán bằng đồng rúp thay vì USD và Euro.
Vị cứu tinh của Gazprom
Một đối tác của công ty tư vấn năng lượng RusEnergy có trụ sở tại Moscow, Mikhail Krutikhin, nói rằng đề xuất Murmansk LNG “trông giống một nỗ lực được nhà nước hậu thuẫn từ Novatek để cứu Gazprom” sau khi mất thị trường châu Âu.
Năm nay, các nhà phân tích trong ngành dự đoán hiệu quả hoạt động và tài chính của Gazprom sẽ đạt mức thấp nhất trong lịch sử hơn 3 thập kỷ của công ty.
Đề xuất Murmansk LNG của Novatek có thể cho phép Gazprom tìm điểm đến cho khoảng 1/3 khối lượng xuất khẩu bị mất vào năm 2027 hoặc 2028 khi Novatek dự kiến đưa dự án này vào hoạt động 2-3 năm trước khi đường ống xuất khẩu khí đốt lớn nhất của Gazprom tới Trung Quốc, được gọi là Sila Sibiri 2, được đưa vào vận hành, theo ông Krutikhin.