Nhà đầu tư phải làm quen với việc thị trường biến động khó lường, từ đó có chiến lược, chiến thuật giao dịch phù hợp. Bối cảnh hiện giờ khiến cho chiến lược “phân bổ tài sản” ngày càng trở nên quan trọng hơn so với việc cố gắng đánh bại thị trường hay cố gắng phán đoán hành động của ông Trump...

Sau khi thị trường chứng kiến đợt giảm sâu liên tiếp thì cũng đã có những phiên phục hồi trở lại. Tác động đến sự lên xuống là những thông tin xoay quanh câu chuyện thuế quan.

Thị trường khó nắm bắt

Bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Trung tâm Phân tích, Chứng khoán ACB (ACBS) nhận xét, trong bối cảnh hiện nay, chúng ta phải chấp nhận thực tại rằng với 4 năm trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ khó có thể khẳng định thị trường tài chính toàn cầu sẽ ổn định. Các thông tin và chính sách đưa ra dồn dập, và có thể thay đổi liên tục ở thượng tầng của các nước lớn. Sự căng thẳng về thương mại, sau đó tác động đến căng thẳng tiền tệ, thậm chí có thể là tiền đề cho sự căng thẳng về địa chính trị.

Theo WB và IMF, các dự báo về tăng trưởng kinh tế toàn cầu trước những căng thẳng thương mại xảy ra là 2,7%-3,3% . Trong đó, tăng trưởng của Mỹ là 2,3%-2,7% và của Trung Quốc là 4,5%-4,6%. Tuy nhiên, khi thương chiến xảy ra, đặc biệt là sự áp thuế giữa Mỹ và Trung Quốc, tăng trưởng GDP của 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới này liệu có giữ được như dự báo hay không sẽ khó đoán định và do đó, tăng trưởng GDP toàn cầu cũng sẽ bị ảnh hưởng, dự kiến sẽ giảm khoảng 1%. Thậm chí, trong kịch bản trước khi hoãn thi hành thuế 90 ngày, Goldman Sachs đưa ra xác suất suy thoái kinh tế Mỹ từ 35%-45%.

Nhà đầu tư phải làm quen với việc thị trường biến động khó lường, từ đó có chiến lược, chiến thuật giao dịch phù hợp.

Với thị trường chứng khoán (TTCK) trong nước, nhà đầu tư nước ngoài vẫn chưa dừng đà bán ròng, dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục trong nửa đầu quý II/2025. Nguyên nhân là do họ muốn gia tăng tỷ trọng tiền mặt để đối phó với bài toán tiến trình đàm phán thuế, phòng vệ rủi ro tỷ giá, và cơ cấu lại danh mục theo hướng mới.

Hơn nữa, khả năng được nâng hạng trong trường hợp khả thi nhất cũng phải đến review nâng hạng trong tháng 9/2025, và từ nay đến đó còn khoảng 6 tháng nữa. Trong khi đó, đối với dòng vốn nước ngoài thì quỹ ETF vốn dĩ sẽ luôn phân bổ một phần vào Việt Nam khi chính thức được nâng hạng. Còn quỹ chủ động thì sẽ xem xét cẩn trọng hơn, và phụ thuộc vào tình hình đàm phán thuế.

Và hiện giờ chỉ có thể hy vọng nhiều hơn vào sự tham gia của nhà đầu tư cá nhân trong nước, bởi qua đợt điều chỉnh vừa rồi, định giá của VN-Index đã về một vùng hấp dẫn và gần tiệm cận mức định giá đáy của 5 năm vừa qua.

Giới phân tích cho rằng chờ đợi đến kỳ nâng hạng, nhà đầu tư cá nhân sẽ là một lực lượng tích cực tham gia vào thị trường. Còn nếu được nâng hạng, kỳ vọng sẽ có sự tham gia chủ động các quỹ ETF, họ sẽ tự động phân bổ một phần khoảng 300 - 400 triệu USD.

Mặt khác, Việt Nam khó có khả năng tiếp tục hạ lãi suất, mà thiên nhiều hơn về xu hướng cố gắng giữ lãi suất thấp vì sức ép tỷ giá gia tăng, đặc biệt khi Trung Quốc hạ tỷ giá tham chiếu để hỗ trợ xuất khẩu.

“Việc dự báo các kịch bản TTCK trong nước với bối cảnh hiện giờ là rất khó đoán định”, chuyên gia ACBS nhận định.

Nhà đầu tư nên có chiến lược như thế nào?

Nhóm môi giới lâu năm trên TTCK cho rằng, đặc điểm đầu tư trong thời gian ông Donald Trump làm Tổng thống Mỹ đó là sự không chắc chắn. Trước mắt, cần quan tâm đến hành động trả đũa hoặc đàm phán về thuế với Mỹ của Trung Quốc. Theo đó, nhà đầu tư phải làm quen với việc thị trường biến động khó lường, từ đó có chiến lược, chiến thuật giao dịch phù hợp. Đàm phán không thể ngày một ngày hai, cũng không quá lạc quan mong chờ kịch bản tích cực là mức thuế như trước đây, nên phải đưa các yếu tố này vào để chiết khấu trong định giá.

Theo bà Đỗ Minh Trang, nhà đầu tư cá nhân không nên tham gia lướt sóng hay sử dụng margin vào lúc này vì rủi ro biến động giá vẫn rất cao. Bối cảnh hiện giờ khiến cho chiến lược “phân bổ tài sản” ngày càng trở nên quan trọng hơn so với việc cố gắng đánh bại thị trường hay cố gắng phán đoán hành động của ông Trump. Chiến lược phân bổ nên cân đối giảm tỷ trọng cổ phiếu bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thương chiến.

Nếu câu chuyện thuế quan xảy ra theo chiều hướng xấu, các ngành xuất khẩu sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp, tiếp đó là bất động sản khu công nghiệp, vận tải hàng hóa, cảng biển do lưu lượng hàng xuất nhập khẩu giảm...

“Tập trung vào những nhóm ngành đi cùng với sự tăng trưởng kinh tế ở mức ổn định, ví dụ như ngành ngân hàng, vật liệu xây dựng cơ bản có thị trường tiêu thụ nội địa là chính, xây dựng hạ tầng đầu tư công, điện nước do có dòng tiền ổn định, cổ tức tốt hay nhóm ngành công nghệ. Nhà đầu tư cũng cần lưu ý khi chọn cổ phiếu, đó là doanh nghiệp không nên có nợ vay ngoại tệ lớn và không phụ thuộc nhiều vào đầu vào nhập khẩu và có thị trường tiêu thụ nội địa lớn”, bà Trang nhấn mạnh.

Tương tự, ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược thị trường, Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho rằng, VN-Index có khoảng 2 sóng lớn trong một năm. Ngoài những câu chuyện về 2 sóng lớn, khả năng các nhịp giao dịch (trading) gặp thua lỗ là rất lớn.

Quy luật 20:80 cũng cho thấy khả năng lãi của nhà đầu tư thường là 20%, nhưng 80% lệnh còn lại có thể lỗ. Điều quan trọng là việc quản trị rủi ro. " Nếu thấy rằng mỗi năm thị trường chỉ có 2 sóng lớn, nhà đầu tư cần tận dụng hai thời điểm này. Phần trading với cổ phiếu với tỷ trọng vừa và nhỏ sẽ nằm ở 80% còn lại", ông Sơn chỉ rõ.

Thực tế, không phải lúc nào cũng đủ an toàn và hấp dẫn cho hoạt động trading. Ví dụ, vào đầu năm, có thời điểm mua vào rất tốt khi thị trường tăng từ khoảng 1.100 điểm lên 1.300 điểm. Sau đó, thị trường có nhịp sụt giảm và đang hồi phục. Trong một năm, những sóng giảm mở ra cơ hội, nhưng thời gian còn lại, ngoài sóng giảm, nếu không trong uptrend, cơ hội có lãi sẽ không cao.

Khi phân bổ vốn, nhà đầu tư cần chú trọng sự hiệu quả. Với những lệnh có xác suất 50:50 có thể mua thăm dò, mua thử.

“Nhà đầu tư trading cần phải theo dõi thị trường, những giai đoạn ổn định, có thông tin hỗ trợ thì nên tăng tỷ lệ giải ngân, hoặc thậm chí dùng margin. Nhưng khi dự kiến thị trường gặp kháng cự hoặc nhiễu động không lường trước, cần đưa danh mục về mức thấp hoặc hợp lý để đảm bảo không bị ảnh hưởng nhiều và vẫn có thể sửa sai”, ông Sơn lưu ý.

Hải Giang-Link gốc