6 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 1,4 tỷ USD, giảm 12% so với cùng kỳ năm ngoái, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) cho biết. Bán hàng sang 5 thị trường tiêu thụ lớn nhất đều giảm, trong đó xuất sang Nhật Bản, Mỹ, Trung Quốc giảm ít hơn nhờ sự phục hồi trong tháng 6.
Giá tôm nguyên liệu giảm, giá xuất khẩu chưa phục hồi, nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường chính giảm, cạnh tranh mạnh từ Ấn Độ, Ecuador là những yếu tố khiến xuất khẩu mặt hàng này chưa thể đi lên.
Theo dự báo của VASEP, xuất khẩu trong tháng 7 dự kiến tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái. Về dài hạn, doanh số trong các tháng tiếp theo được kỳ vọng sẽ nhích dần lên nhờ tác động từ các hiệp định thương mại, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, nhu cầu nhập khẩu tăng và Ấn Độ đã qua vụ thu hoạch chính.
Xuất khẩu sang EU sẽ tăng 4 - 6% trong năm 2019
Xuất khẩu sang EU, thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất của Việt Nam, đạt 300,5 triệu USD trong 6 tháng đầu năm nay, giảm 25,9% so với cùng kỳ năm ngoái. 3 thị trường nhập khẩu chính, gồm Anh, Đức, Hà Lan, giảm lần lượt 9,5%, 12,5% và 50,2%, theo số liệu của VASEP.
Một điểm thuận lợi là Hiệp định Thương mại Việt Nam - EU đã được ký kết tại Hà Nội vào 30/6. Theo cam kết trong EVFTA, thủy sản Việt Nam xuất sang EU sẽ được xóa bỏ thuế quan hoàn toàn (trừ cá ngừ đóng hộp và cá viên áp dụng hạn ngạch thuế quan là 11.500 tấn) với lộ trình dài nhất là 7 năm. Trong đó, tôm sú đông lạnh được giảm thuế từ mức 20% xuống 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực. Các sản phẩm tôm khác được giảm theo lộ trình 3-5 năm, riêng tôm chế biến lộ trình giảm thuế 7 năm.
Với những ưu đãi thuế quan và môi trường kinh doanh, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có lợi thế hơn nhiều đối thủ khác như Ấn Độ, Thái Lan. EVFTA sẽ góp phần giúp xuất khẩu tôm vào EU tăng thêm 4 - 6% trong năm nay, theo dự báo của VASEP.
Xuất khẩu sang Mỹ dần cải thiện
Xuất khẩu sang Mỹ, thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 3, đạt 250, 4 triệu USD, giảm 2% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi sụt giảm liên tục trong 4 tháng đầu năm nay, xuất khẩu đã nhích lên trong tháng 5 và 6.
Sự cải thiện này được cho là đến từ việc Bộ Thương mại Mỹ hồi tháng 4 quyết định mức thuế chống bán phá giá sơ bộ cho tôm Việt Nam trong giai đoạn xem xét hành chính lần thứ 13 là 0% cho 2 doanh nghiệp bị đơn bắt buộc và 29 doanh nghiệp bị đơn tự nguyện. Mặc dù đây chỉ là mức thuế sơ bộ nhưng cũng có thể được coi là nền tảng để đạt được mức thuế thấp nhất ở phán quyết cuối cùng sắp tới.
Tuy nhiên, việc bán hàng sang Mỹ vẫn phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh của các nguồn cung đối thủ như Ấn Độ, Ecuador, Trung Quốc… Việc chính phủ Mỹ áp thuế 25% lên các mặt hàng thủy sản từ Trung Quốc, trong đó có tôm, sẽ là cơ hội cho các quốc gia khác đẩy mạnh bán hàng vào thị trường này.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ, xuất khẩu tôm bao bột từ Việt Nam vào Mỹ trong 5 tháng đầu năm nay đạt 4.281 tấn với trị giá đạt 30,9 triệu USD, tăng 53% về khối lượng và 48% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Đây có thể được coi là một dấu hiệu tích cực đối với ngành tôm Việt.
Trung Quốc giảm nhập khẩu tôm Việt
Xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 4,9% và đạt 233,5 triệu USD trong nửa đầu năm nay, theo số liệu của VASEP.
Bán hàng sang Trung Quốc giảm trong năm 2018 và những tháng đầu năm 2019 do nước này tăng mua từ Ấn Độ, Ecuador vì giá thấp hơn. Cụ thể, nhập khẩu tôm của Trung Quốc từ Ấn Độ tăng 624% về khối lượng và 573% về giá trị trong quý I. Tương tự, xuất khẩu tôm Ecuador sang thị trường này cũng tăng 224% về khối lượng và 185% về giá trị trong nửa đầu năm nay.
Một số nguyên nhân khác như Trung Quốc siết chặt thương mại mậu biên, cạnh tranh với Ấn Độ và Ecuador, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung làm xáo trộn thị trường, ảnh hưởng đến nhu cầu, nhân dân tệ mất giá.
Theo dự báo của VASEP, vì Ấn Độ đã qua vụ thu hoạch chính nên xuất khẩu sang Trung Quốc dự kiến giảm ít hơn. Giá trị xuất khẩu cả năm sang thị trường này có thể tương đương với năm ngoái.\
Phan Vũ
Tuyên bố trách nhiệm: Bài viết được lấy nguyên văn từ nguồn tin nêu trên. Mọi thắc mắc về nội dung bài viết xin liên hệ trực tiếp với tác giả. Chúng tôi sẽ sửa, hoặc xóa bài viết nếu nhận được yêu cầu từ phía tác giả hoặc nếu bài gốc được sửa, hoặc xóa, nhưng vẫn bảo đảm nội dung được lấy nguyên văn từ bản gốc.