Hàng trăm triệu thùng dầu thô đã được chuyển vào kho trên toàn thế giới trong hai tháng qua khi các biện pháp phong toả và cách ly chống lại virus corona đã "giữ lại" một phần ba nhu cầu dầu toàn cầu.
Với các kho chứa trên bờ đã đầy ắp và các tàu chở dầu cực lớn đã không còn chỗ trống, các công ty năng lượng đang trong tình trạng bức thiết, tuyệt vọng để tìm thêm địa điểm dự trữ. Một lựa chọn thay thế khác là trả tiền cho người mua để họ lấy hàng khi các hợp đồng tương lai đến hạn đã kéo giá dầu WTI của Mỹ xuống mức âm 37 đôla một thùng vào hôm 20/4.
Bể chứa đã đầy
Tại Cushing, Oklahoma, nơi có các bể chứa và xitec có thể trữ tổng cộng khoảng 76 triệu thùng đã được đặt kín chỗ. Người ta đã giữ thêm 5,7 triệu thùng trong tuần trước đó, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).
Trong khi chính phủ Mỹ ước tính vẫn còn không gian trống, các nhà buôn cho biết thị trường lao dốc hôm thứ 2 là dấu hiệu bất kỳ thùng chứa nào đang trống ngay lập tức sẽ được cho thuê và không có sẵn cho những người đến sau.
Stuart Porter, một nhà quản lý tại Adler Tank Rentals cho biết: “Người trong ngành đang tranh nhau các lựa chọn lưu trữ khả thi”. Hàng chục hàng trăm công ty dầu đá phiến xếp hàng dài với hy vọng mong manh có thể thuê khoảng 500 thùng thép từ công ty của Porter. Các bể chứa có thể được xếp thành hàng giống như domino và được các nhà sản xuất bơm đầy tại các vị trí giếng, trong khi không có người mua. Công ty Converge Midstream LLC với hàng triệu thùng lưu trữ có sẵn trong mỏ muối bên ngoài Houston với chỉ lèo tèo vài khách hàng đang tìm kiếm những hợp đồng một hoặc hai năm.
“Thật sự, chúng tôi đang vật lộn để kinh doanh. Bây giờ thị trường đã thay đổi, mọi người đều là bạn của chúng tôi”, ông Dana Grams, Giám đốc điều hành của Converge Midstream cho biết.
Việc săn lùng nơi lưu trữ chỉ ra mức độ nghiêm trọng của sự sụp đổ về nhu cầu dầu đá phiến của Mỹ. Các nhà máy lọc dầu đang cắt giảm sản xuất và thậm chí còn không muốn mua nguyên liệu.
Sau 4 năm tự cắt giảm sản lượng (phần nào giúp cho dầu đá phiến được nâng đỡ về giá) thì giờ đây OPEC và các nhà sản xuất khác phải chịu thua, không thể làm nổi như thế được nữa. Kết quả là giá dầu ở Mỹ giảm xuống khoảng 20 đôla một thùng khi Arab Saudi và Nga lao vào cuộc chiến giá dầu.
Mọi chuyện tưởng đã ổn định khi 2 nước này và OPEC+ đồng ý "đình chiến" nhưng trữ lượng dầu thô ở Mỹ đã tăng 19 triệu thùng trong tuần trước, EIA cho biết. Đây là mức tăng lớn lịch sử nhất trong một tuần, tạo tiền đề cho cú giảm giá lịch sử.
Những thùng dầu trôi nổi
Ngoài số dầu thừa thãi trên bờ, có khoảng 160 triệu thùng đang nằm đâu đó trên tàu chở dầu chờ người mua. Và ít nhất 6 tàu chở dầu thô dung lượng 2 triệu thùng mỗi tàu đang trên đường đến Mỹ từ Arab Saudi, làm tăng thêm báo động tại vùng duyên hải vịnh Mexico và Mỹ.
Số dầu này không chỉ đơn giản là cố kiếm tìm một nơi để đi. Phong toả và cách ly xã hội đã làm giảm nhu cầu đối với nhiên liệu động cơ. Nhu cầu xăng dầu của Mỹ đã giảm 32% vào đầu tháng này so với cùng thời điểm năm ngoái, EIA cho biết.
Sự dư thừa này đang tạo ra cơ hội cho một số người.
Tại Caliche Development Partners, công ty lưu trữ chất lỏng khí tự nhiên trong hầm khai thác gần Houston, CEO Dave Marchese có thể thay đổi kế hoạch của mình và hoàn tất việc mở một mỏ muối ngầm mới toanh với 3 triệu thùng để dự trữ dầu thô hoặc xăng.
“Xăng đang có mức giá bù hoãn mua khá lớn”, ông nói, đề cập đến các mức giá năm sáu tháng tới sẽ cao hơn những mức hiện tại. Nhưng cả hai loại nhiên liệu đều phải cần các kiểu máy bơm mới dùng trong hang muối ngầm chứa chúng. Và Marchese muốn người mua phải trả chi phí cho các nâng cấp này.
Một trong ba khách hàng mua thô của nhà sản xuất dầu đá phiến Teal Natural Resources đã huỷ hợp đồng mua bán vào tháng trước, khiến họ phải đi mua sắm cho các thùng chứa dầu. Giám đốc điều hành công ty - John Roby đã học được sau khi lùng sục thị trường rằng giá của những thùng này không hề rẻ.
Việc lưu trữ trong một tháng sẽ tiêu tốn của Teal khoảng 20 đôla một ngày trên mỗi bể, tức khoảng 300.000 đôla một tháng. Với cái giá đó, Teal thà đóng cửa các giếng của mình.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể đóng cửa giếng giàu, vì nó có thể làm giảm quá trình phục hồi của thị trường trong tương lai và có thể khiến nhà sản xuất vi phạm hợp đồng cho thuê của họ.
Giá cho thuê bể chứa dầu đá phiến đã tăng từ mức 15 đôla một ngày trước đó, một nhà tiếp thị dầu ở Texas cho biết.
Một nhà sản xuất dầu khác, Texland Petroleum đặt mục tiêu bán ngay tất cả dầu thô có thể được trong tháng này, Giám đốc Jim Wilkes nói. Anh ta đang bổ sung các thùng dầu đá phiến để tránh phải trả tiền vận chuyển trong tháng Năm.
Joshua Wade, một nhà tiếp thị dầu ở Oklahoma, đang đàm phán để đặt trước khoảng 100.000 thùng lưu trữ cho tháng 5 bằng cách sử dụng kết hợp các bể chứa dầu đá phiến, lưu trữ đường ống trên hệ thống và các bể nhỏ hơn đã không hoạt động.
Nhưng thời gian không còn nhiều và chi phí đang tăng lên nhanh chóng.
“Nhiều người đã gọi cho tôi bây giờ và nói rằng: Tôi muốn ra ngoài và mua 100.000 thùng vào tháng Năm và bỏ chúng vào một bể chứa dầu đá phiến”, ông Wade nói. “Tôi nói với họ rằng bữa tiệc đã bắt đầu khoảng một tháng trước và bây giờ nó sắp tàn”.
Chu Quang/ Theo Reuters