Trong văn bản trả lời cử tri về kiến nghị giảm lãi suất thêm từ 2%/năm trở lên với khoản vay mới và vay hiện hữu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng cho biết NHNN đã giảm lãi suất điều hành 2 lần vào tháng 3 và 5/2020 với quy mô tương đối lớn và liên tục. Nhờ đó, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay của tổ chức tín dụng (TCTD) có xu hướng giảm so với đầu năm, riêng lãi suất cho vay lĩnh vực ưu tiên giảm 1%/năm so với cuối năm 2019.
Việc điều chỉnh giảm mạnh trần lãi suất cho vay ngắn hạn VND đối với lĩnh vực ưu tiên về mức 5%/năm, sát với lãi suất huy động ngắn hạn của TCTD, thể hiện thông điệp của ngành ngân hàng trong việc tiếp tục giảm lãi suất cho vay, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn. Theo công bố của IMF vào tháng 3/2020, lãi suất cho vay của Việt Nam ở mức 7,7%, tương đương Philippines (7,13%), thấp hơn một số nước có trình độ phát triển tương đồng trong khu vực3 như Indonesia, Mông Cổ, Bangladesh, Ấn độ, Myanmar....
Tạo điều kiện giảm lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp. Ảnh: L. Hương.
Việc giảm lãi suất cho vay và các khoản dư nợ hiện hữu là do các TCTD tiết giảm chi phí hoạt động, thậm chí giảm lương, thưởng, trước mắt không chia cổ tức bằng tiền mặt... Bên cạnh đó, các TCTD vẫn đang phải trả lãi đối với các khoản được huy động từ tổ chức kinh tế, dân cư (dùng làm nguồn cho vay).
Hỗ trợ giảm chi phí vay vốn cho doanh nghiệp và người dân trong điều kiện TCTD cũng chịu ảnh hưởng không nhỏ bởi dịch Covid-19 là khó khăn . Ngoài ra, việc điều hành lãi suất cần đảm bảo phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, thị trường tiền tệ và nằm trong tổng thể mục tiêu chính sách tiền tệ.
Trong thời gian tới, NHNN tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát, diễn biến thị trường nhằm ổn định thị trường tiền tệ, qua đó tạo điều kiện cho các TCTD ổn định, giảm lãi suất; từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho lợi cho các TCTD giảm lãi suất, góp phần hỗ trợ người dân và doanh nghiệp dần vượt qua khó khăn, nhanh chóng phục hồi sản xuất kinh doanh.
Phân loại nợ đúng bản chất
Cử tri tại Gia Lai cũng đề xuất xem xét, quy định các khách hàng bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 đang gặp khó khăn trong việc trả nợ và nợ đã quá hạn (thời điểm đến hạn trả nợ trước ngày 23/1/2020) được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ.
Thống đốc cho biết mục đích của việc ban hành Thông tư 01 quy định về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 11 ngày.
Thời điểm để được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ là nợ phát sinh (đã giải ngân) trước ngày 23/1/2020 (là thời điểm phát sinh dịch Covid) và đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại Thông tư số 01, trong đó có quy định về việc phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày liền kề sau 3 tháng kể từ ngày Thủ tướng công bố hết dịch Covid-19.
Việc quy định như trên nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý để TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hỗ trợ đúng đối tượng khách hàng, hạn chế tối đa việc lợi dụng cơ chế, chính sách, đồng thời, đảm bảo việc phân loại nhóm nợ phản ánh đúng bản chất để TCTD trích lập dự phòng rủi ro theo đúng quy định của pháp luật, hạn chế rủi ro cho hệ thống ngân hàng.