Chỉ trong một tuần, phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ, cổ phiếu ESOP và cổ phiếu thưởng đã được Đất Xanh thay đổi về mức giá, thời gian hạn chế chuyển nhượng.
95% tổng số lượng dự kiến chào bán lần này thuộc về phát hành cổ phiếu riêng lẻ, với mức giá chiết khấu 10 – 15% trung bình 20 phiên giao dịch gần nhất.
Việc phát hành gây nên lo ngại cho lợi ích cổ đông và ảnh hưởng giá cổ phiếu trong tương lai.
Thay đổi kế hoạch đột ngột chỉ trong vài ngày
Trong một tuần (từ 4/6 đến 11/6), Tập đoàn Đất Xanh (HoSE:
DXG
) thay đổi 2 lần nội dung tờ trình họp ĐHĐCĐ thường niên 2021 về phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ, cổ phiếu ESOP và cổ phiếu thưởng. Lý do thay đổi không được đưa ra trong Nghị quyết HĐQT công bố thông tin lên HoSE.
Chỉ biết rằng trong 1 tuần "sóng gió", giá cổ phiếu
DXG cũng có nhiều thay đổi. Từ ngày 7/6 đến 10/6, cổ phiếu
DXG có 2 phiên giảm và 2 phiên giảm sàn, thị giá mất 16% còn 23.600 đồng/cổ phiếu. Đến ngày Đất Xanh công bố thay đổi tờ trình, giá cổ phiếu
DXG đã lập tức tăng trần lên 25.200 đồng/cp, dứt chuỗi 4 phiên giảm liên tiếp.
Theo nhiều nhà đầu tư kỳ cựu trên thị trường, việc thay đổi tờ trình trong thời gian vài ngày như Đất Xanh là chưa từng có tiền lệ.
Nội dung thay đổi tờ trình có lợi hơn hẳn đối với cổ đông hiện hữu của công ty, khi thêm phương án phát hành 77,7 triệu cổ phiếu thưởng, tỷ lệ 15% và bổ sung thêm điều khoản phát hành cổ phiếu ESOP (giá chào bán 10.000 đồng thay vì 0 đồng). Đồng thời, phương án phát hành 200 triệu cổ phiếu riêng lẻ đã tính giá chiết khấu chào bán thấp hơn so với ban đầu (tuy nhiên chưa phải tối ưu nhất).
Ngay trong ngày công bố thay đổi tờ trình (11/6), website Đất Xanh đăng thông cáo báo chí gửi cổ đông và nhà đầu tư, lý giải việc tăng vốn là yêu cầu cấp thiết để bổ sung vốn cho hoạt động kinh doanh hướng đến mục tiêu lớn mạnh trong giai đoạn 2021 - 2030. Nhưng tại ngày hôm nay (15/6), nội dung công bố này đã được chuyển từ ngày 11/6 thành ngày 10/6, tức là trước một ngày so với Nghị quyết được công ty gửi lên HoSE.
Hai bản thông cáo báo chí đều không thay đổi nội dung. Thông cáo lý giải phát hành cổ phiếu thưởng sẽ được thực hiện đầu tiên nhằm chia sẻ lợi ích với cổ đông từ lợi nhuận năm 2020. Kế hoạch phát hành cổ phiếu riêng lẻ được thực hiện sau khi chia cổ phiếu thưởng, nhằm bổ sung vốn kinh doanh, mở rộng quỹ đất. Tập đoàn cho biết đang đàm phán chuyển nhượng 2 quỹ đất phù hợp phát triển đô thị với tổng diện tích khoảng 1.050 ha. Tổng giá trị đầu tư hơn 20.000 tỷ đồng. Việc phát hành cổ phiếu tăng vốn chủ sở hữu để củng cố nguồn tiền mặt là cần thiết. Còn phương án phát hành ESOP để thu hút và giữ chân nhân tài, đảm bảo tiến độ triển khai chiến lược giai đoạn 2021 - 2030.
Phát hành riêng lẻ với giá chiết khấu
Với mỗi kế hoạch phát hành cổ phiếu của doanh nghiệp, đối tượng được hưởng lợi hoặc bị ảnh hưởng đầu tiên chính là cổ đông hiện hữu.
Trong năm nay, theo thống kê của Fiin Pro, khoảng 20 doanh nghiệp bất động sản niêm yết sàn chứng khoán có kế hoạch tăng vốn với số lượng phát hành gần 1,7 tỷ cổ phiếu. Khoảng 65% khối lượng này là cổ phiếu chào bán cho cổ đông hiện hữu. SSI Research cho rằng do tác động pha loãng lợi nhuận không đáng kể, tăng vốn có thể là yếu tố nâng đỡ cho sự vận động của giá cổ phiếu nhóm ngành này.
Nhiều doanh nghiệp có kế hoạch phát hành tăng vốn cho cổ đông hiện hữu như như An Gia (HoSE:
AGG), Cenland (HoSE:
CRE)... đều có sự thăng hoa về giá cổ phiếu. Thị giá cổ phiếu
AGG đã đi từ vùng 28.800 đồng/cp lên mức cao nhất 51.100 đồng/cp từ khi niêm yết đến nay, tức tăng 77%. Giá cổ phiếu
CRE từ đầu năm đã gấp đôi lên 44.500 đồng/cp.
Đối với nhóm doanh nghiệp có kế hoạch phát hành riêng lẻ, diễn biến khả quan cũng diễn ra khi giá cổ phiếu được xác định cụ thể. Nam Long (HoSE:
NLG) dự kiến phát hành tối đa 60 triệu cổ phiếu riêng lẻ với giá xác định là bình quân giá đóng cửa 30 - 60 ngày giao dịch gần nhất tính đến thời điểm HĐQT quyết định mức giá; chiết khấu 10 - 15% và không thấp hơn 30.000 đồng/cp.
Novaland (HoSE:
NVL) chọn phương án phát hành riêng lẻ tối đa 40 triệu cổ phiếu ưu đãi (ưu đãi cổ tức hoặc cổ phiếu ưu đãi hoàn lại). Giá chào bán do HĐQT thỏa thuận, đàm phán với nhà đầu tư. Cổ tức của cổ phần ưu đãi cổ tức tính trên giá chào bán và được trả vào ngày tròn năm phát hành. Mức cổ tức không vượt quá 150% lãi suất cơ bản của NHNN tại thời điểm phát hành. Còn cổ phần ưu đãi hoàn lại sẽ có các điều khoản ưu đãi do HĐQT thỏa thuận với nhà đầu tư.
DIC Corp (HoSE:
DIC) có phương án phát hành riêng lẻ 75 triệu cổ phiếu. Giá chào bán được ủy quyền cho HĐQT đàm phán, quyết định nhưng không thấp hơn 20.000 đồng/cp. Vào thời điểm ra Nghị quyết (28/1), giá cổ phiếu
DIC là 26.800 đồng/cp.
Với những kế hoạch phát hành trên, đi cùng sự thăng hoa của thị trường, giá cổ phiếu nhiều doanh nghiệp như
NVL,
NLG đã xác lập những kỷ lục mới. Cổ phiếu
NVL đã từng lập đỉnh lên mức 142.000 đồng/cp (ngày 19/5). Cổ phiếu
NLG lập đỉnh 41.000 đồng/cp vào ngày 3/6.
Phối cảnh một dự án của Đất Xanh. Ảnh: DXG
Chọn hướng khác, Đất Xanh chọn phương án phát hành riêng lẻ, chiếm 93% tổng khối lượng phát hành đợt này, nhắm đến nhóm nhà đầu tư chiến lược. Tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư và nguyên tắc phân phối cổ phiếu được đề xuất ĐHĐCĐ ủy quyền cho HĐQT lựa chọn tiêu chí. Đối tượng này rõ ràng không dành cho đông đảo cổ đông.
Nguyên tắc xác định giá phát hành riêng lẻ cũng được cho gây bất lợi cho cổ đông hiện hữu, khi là giá đã chiết khấu 10 - 15% bình quân giá đóng cửa của cổ phiếu
DXG trong 20 ngày giao dịch gần nhất trước thời điểm HĐQT quyết định mức cụ thể nhưng không thấp hơn 20.000 đồng/cp. Trong khi các doanh nghiệp khác, mức giá phát hành riêng lẻ có thể tối thiểu bằng bình quân 30 phiên giao dịch trở lên.
Chưa kể, Đất Xanh dự kiến phát hành riêng lẻ sau khi phát hành cổ phiếu thưởng. Tức, giá phát hành riêng lẻ sẽ được điều chỉnh sau kỳ phát hành cổ phiếu thưởng và tiếp tục là giá chiết khấu 10 - 15% trong bình quân 20 phiên. Như vậy, giá cổ phiếu trên thị trường bị lo ngại sẽ ảnh hưởng đến lợi ích cổ đông và tiềm ẩn rủi ro pha loãng.