Nhà đầu tư lo lắng về rủi ro tạo ra một cú sốc nghiêm trọng tương tự như vụ phá sản của Lehman Brothers xảy ra cách đây 13 năm về trước.
Tâm lý lo ngại với một số công ty đang niêm yết tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh có phần tương đồng với Evergrande trong lĩnh vực bất động sản và xe điện.
Evergrande được biết đến là công ty bất động sản lớn thứ 2 tại Trung Quốc, niêm yết tại sàn chứng khoán Hồng Kông. Công ty này đang đứng trước rất nhiều khó khăn về việc mất thanh khoản, tạo ra rủi ro không thể thanh toán các khoản nợ vay đến hạn. Cơ quan quản lý của Trung Quốc đã cảnh báo rằng khối nợ 305 tỷ USD của Evergrande có thể châm ngòi cho rủi ro quy mô lớn trên toàn hệ thống tài chính của nước này. Trong báo cáo tháng 8, S&P Global Rating ước tính trong 12 tháng tới Evergrande sẽ phải trả nhà thầu 37 tỷ USD, trong đó gần 15,5 tỷ USD đáo hạn ngay trong năm nay.
Sáng đầu tuần 20/9, giá cổ phiếu của Evergrande đã lao dốc 16,93%. Cổ phiếu của công ty con phụ trách quản lý tài sản của Evergrande cũng sụt 12,6%, công ty con về xe điện giảm gần 8%, công ty con về streaming là Hengten cũng rớt 12%. Điều này đã kích hoạt nỗi lo về khả năng vỡ nợ của Evergrande và tạo ra một lần sóng giảm giá mạnh từ phiên 20/9. Chỉ số chính tại TTCK Trung Quốc giảm mạnh, như Hang Seng (-3,3%). Đà giảm tiếp tục ảnh hưởng lan sang TTCK các nước khác.
Theo quan sát của Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) về mối quan tâm của các nhà đầu tư Việt Nam, “chủ đề” Evergrande đang tạo ra hai mối lo ngại chính: (1) Rủi ro tạo ra một cú sốc nghiêm trọng tương tự như vụ phá sản của Lehman Brothers xảy ra cách đây 13 năm về trước; (2) tâm lý lo ngại với một số công ty đang niêm yết tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh có phần tương đồng với Evergrande trong lĩnh vực bất động sản và xe điện.
Ở chủ đề đầu tiên, theo đánh giá bước đầu của MBKE, những khó khăn hiện nay của Evergrande đến từ việc chính phủ Trung Quốc đang chủ động “mạnh tay” hơn để lành mạnh hóa và hạ nhiệt một phần thị trường BĐS tại quốc gia này.Tình huống hiện nay của Evergrande được cho rằng ít có khả năng tạo ra những vấn đề nghiêm trọng như trường hợp của Lehman Brothers, vốn đã làm kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng nặng nề. Evergrande được đánh giá ở một quy mô nhỏ hơn, ít nghiêm trọng hơn, câu chuyện chủ yếu liên quan đến yếu tố thanh khoản của tập đoàn này và nhiều khả năng sẽ dẫn đến một sự can thiệp nhất định từ chính phủ Trung Quốc trong thời gian tới để ngăn không tạo ra sự đổ vỡ.
Thêm vào đó, nhìn vào một trong những thước đo rủi ro quan trọng là CDS (Credit Default Swap - Hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng). Năm 2008 khi câu chuyện đổ vỡ của Lehman Brother diễn ra, CDS tại hầu hết quốc gia đều tăng vọt lên mức rất cao (trên 200). Trong khi đó, CDS vẫn đang cho thấy các thông số bình ổn và đây là chỉ dấu cho thấy đánh giá của thị trường về vấn đề của Evergrande là ít rủi ro hơn rất nhiều so với sự kiện Lehman Brother trước đây.
Ở chủ đề thứ hai, với những đánh giá bước đầu, MBKE cho rằng việc so sánh câu chuyện của Evergrande với một số doanh nghiệp có ngành nghề kinh doanh tương đồng tại Việt Nam là không thật sự phù hợp
Đơn cử, một trong những khác biệt có thể thấy rõ nhất (và cũng là vấn đề nghiêm trọng nhất của Evergrande) là tỷ lệ nợ vay của Evergrande ở một mức rất cao, cao hơn hẳn so với tất cả các doanh nghiệp BĐS hiện nay tại Việt Nam.
Tóm lại, câu chuyện về Evergrande trên thực tế đã tạo ra một số dư chấn nhất định dành cho TTCK toàn cầu trong hai phiên gần đây, mặc dù vậy MBKE không đánh giá đây là một rủi ro ở mức cao và có thể tạo ra các tác động mạnh kéo dài như một số các sự kiện đang được nhà đầu tư liên đới đến. Sự so sánh giữa Evergrande với các doanh nghiệp có ngành nghề tương đồng tại Việt Nam cũng là một sự so sánh khá khập khiễng và có thể tạo ra những đánh giá sai lệch về triển vọng của các công ty này
Riêng thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những diễn biến khá hưng phấn ở phiên giao dịch mở cửa đầu tuần nhưng đảo chiều vào gần cuối phiên khiến thị trường đóng cửa giảm 0,16%. Đà giảm được nối tiếp trong phiên giao dịch của thứ 3, tuy nhiên chiều hướng có vẻ tích cực hơn với sự ổn định có phần đi ngang trong phiên buổi chiều và thanh khoản vẫn duy trì ở mức trên 21.000 tỷ đồng, cao hơn mức giao dịch bình quân 50 ngày, cho thấy tâm lý nhà đầu tư có vẻ bớt hoảng loạn.