Phía Trung Quốc vừa có thông báo, kể từ ngày 19/12/2022, cửa khẩu Ái Điểm (huyện Ninh Minh, Quảng Tây, Trung Quốc) đã có đủ điều kiện thực hiện XNK hóa chất nguy hiểm. Do đó, phía Trung Quốc đề nghị chính quyền tỉnh Lạng Sơn tuyên truyền rộng rãi cho chủ hàng, DN nâng cao lượng thông quan XNK hóa chất nguy hiểm qua cặp cửa khẩu này.
Được phép nhập khẩu
Theo đại diện Ban Quản lý khu kinh tế (KKT) cửa khẩu Đồng Đăng- Lạng Sơn, đơn vị nhận được thư thông báo từ phía Trung Quốc trao đổi về vấn đề nhập khẩu (NK) hóa chất nguy hiểm qua cặp cửa khẩu song phương Ái Điểm- Chi Ma.
Theo đó, nội dung phía Trung Quốc cho biết: “Cửa khẩu Ái điểm hiện nay đã đủ điều kiện XNK hóa chất nguy hiểm, được cơ quan cấp trên của bên chúng tôi đồng ý, từ ngày 19/12/2022 hóa chất nguy hiểm được XNK qua cửa khẩu Ái Điểm. Trước mắt, chúng tôi tạm thời quy định cho phép sản phẩm XK gồm có: pin, khí cacbonic, keo dán, dầu diezel, amoni nitrat, argon lỏng, axit sunfuric, lưu huỳnh, axit photphoric, sơn. Tạm thời quy định cho phép sản phẩm NK gồm có: nhựa thông. Kiến nghị quý phương tiện sử dụng bãi hàng Vĩnh Long, Tuấn Minh, HTT làm bãi hàng hóa khí (hóa lỏng), đồng thời tuyên truyền rộng rãi cho chủ hàng và DN, để nâng cao lượng thông quan XNK hóa chất nguy hiểm qua cửa khẩu song phương Chi Ma- Ái Điểm”.
Hoạt động thông quan hàng hóa tại cửa khẩu Chi Ma. Ảnh: H.Nụ
Về các mặt hàng được phép làm thủ tục XNK qua cửa khẩu Chi Ma- Ái Điểm theo thông báo từ phía Trung Quốc đều là các mặt hàng không nằm trong danh mục cấm NK theo quy định của pháp luật Việt Nam nên các DN đều được phép làm thủ tục XNK qua cửa khẩu, trong đó có cửa khẩu Chi Ma (Lạng Sơn).
Đối với việc sử dụng bãi hàng cho hàng hóa lỏng, theo ông Hoàng Khánh Duy, Phó Trưởng ban Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, tại khu vực cửa khẩu Chi Ma hiện có 8 bến bãi đã được cơ quan Hải quan công nhận là các địa điểm đủ điều kiện tập kết, sang tải, kiểm tra, giám sát hàng hóa XNK. Theo đó, đối với việc XNK hóa chất nguy hiểm, trường hợp các DN bến bãi tại cửa khẩu Chi Ma đáp ứng đầy đủ các điều kiện thì đều được thực hiện cung cấp dịch vụ cho các mặt hàng. Đồng thời, việc chọn bến bãi để thực hiện NK mặt hàng hóa chất sẽ do các DN kinh doanh XNK tự lựa chọn.
Tuy nhiên, theo đại diện Sở Công Thương Lạng Sơn, các DN kinh doanh bến bãi tại khu vực cửa khẩu cần bố trí khu vực riêng để lưu trữ, tồn trữ hóa chất nguy hiểm. Đặc biệt, tại khu vực lưu trữ cần phải treo biển cảnh báo, phiếu an toàn hóa chất tại nơi lưu trữ hóa chất. Song song với đó, các DN cũng cần đáp ứng các quy chuẩn lưu trữ hoặc các kế hoạch, biện pháp phòng ngừa, ứng phó hóa chất phù hợp với từng khối lượng hóa chất để đảm bảo các điều kiện về an toàn hóa chất theo quy định tại Nghị định 82/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 113/2017/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn Luật Hóa chất.
Phải tuân thủ đúng quy định
Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật Việt Nam, các mặt hàng hóa chất nguy hiểm do Trung Quốc thông báo được phép XNK qua cửa khẩu Ái Điểm đều chịu sự quản lý của các luật chuyên ngành. Do đó, để được cấp phép NK các mặt hàng hóa chất nguy hiểm, các DN phải đáp ứng đầy đủ điều kiện theo pháp luật quy định. Đồng thời, xin giấy phép NK do bộ quản lý chuyên ngành cấp và tất cả những điều kiện này phải hoàn thành trước khi làm thủ tục hải quan.
Trong đó, đối với các hóa chất như: amoni nitrat, argon lỏng, axit sunfuric, lưu huỳnh... cần đáp ứng về điều kiện theo quy định về khai báo trước, vận chuyển hóa chất, trong trường hợp cần thiết để kiểm hóa hoặc theo yêu cầu của cơ quan kiểm dịch cần bố trí khu vực dành riêng cho hóa chất.
Hoạt động khai và tiếp nhận khai hải quan tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Chi Ma (Cục Hải quan Lạng Sơn). Ảnh: H.Nụ
Đặc biệt, mặt hàng dầu diezel có quy định riêng của Chính phủ quản lý về xăng dầu, các điều kiện liên quan đến xăng dầu. Cụ thể, theo quy định tại Nghị định 95/2021/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về kinh doanh xăng dầu thì mặt hàng dầu diezel khi NK cần có điều kiện về kho bãi trên 15.000 m3.
Ông Trần Hữu Giang, Trưởng phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương Lạng Sơn cho biết, Nghị định 69/2018/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý ngoại thương quy định về Danh mục hàng hóa cấm NK, những hóa chất như: khí cacbonic, keo dán, dầu diezel, amoni nitrat, argon lỏng, axit sunfuric, lưu huỳnh, axit photphoric, sơn phải do các đơn vị có năng lực đáp ứng các ngành nghề kinh doanh có điều kiện và con người, cơ sở vật chất, kho bãi, quy trình, vận chuyển làm thủ tục NK và khi NK phải có giấy phép NK do Bộ Công Thương cấp. Đối với mặt hàng pin nếu đã qua sử dụng phải chịu sự quản lý chuyên ngành của Bộ Thông tin và truyền thông.
Ngoài ra, nội dung trong giấy phép NK quy định cụ thể, chi tiết các nội dung về số lượng, khối lượng, cung đường đi, cửa khẩu NK...
Cũng theo ông Trần Hữu Giang, theo Điều 6 Nghị định 14/2018/NĐ-CP quy định đối với cửa khẩu biên giới thực hiện hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của thương nhân, hiện nay không có quy định chỉ định cửa khẩu XNK mặt hàng hóa chất. Do đó, thông tin về cửa khẩu trong giấy phép NK của Bộ Công Thương cấp cho DN được thực hiện theo quy định tại khoản 1, Điều 54 Luật Quản lý ngoại thương về việc trao đổi hàng hóa qua biên giới thực hiện theo cửa khẩu chính và cửa khẩu quốc tế và trên cơ sở đề xuất của DN.
Tạo mọi điều kiện cho DN triển khai XNK
Ông Hoàng Khánh Duy, Phó Trưởng ban Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng cho biết, để các DN, chủ hàng nắm được các chính sách mặt hàng từ phía Trung Quốc, đơn vị đã đề nghị các sở, ban, ngành, lực lượng chức năng của tỉnh Lạng Sơn rà soát, khảo sát trực tiếp tại khu vực cửa khẩu Chi Ma.
Trên cơ sở rà soát, khảo sát, Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn đề nghị Sở Công Thương Lạng Sơn tuyên truyền, thông báo đến các DN biết để triển khai kế hoạch XNK mặt hàng hóa chất và hướng dẫn các DN kinh doanh bến bãi về xây dựng kế hoạch triển khai.
Cũng theo ông Duy, đơn vị cũng đã gửi thư phúc đáp cho Chính quyền huyện Ninh Minh, Quảng Tây, Trung Quốc. Nội dung thông báo các bến bãi phía cửa khẩu Chi Ma đều đã đủ điều kiện NK và việc lựa chọn bãi hóa khí do DN XNK hai bên thỏa thuận, lựa chọn. Ngoài ra phía Lạng Sơn cũng đề nghị phía Trung Quốc tăng cường tuyên truyền rộng rãi đến các chủ hàng, DN.
Đặc biệt, đề nghị phía Trung Quốc khôi phục lại phương thức thông quan hàng hóa XNK như thời điểm trước khi phát sinh dịch Covid-19.
Trao đổi với phóng viên về công tác hỗ trợ DN, tuyên truyền để các DN biết chính sách mặt hàng mới từ phía Trung Quốc, ông Nguyễn Anh Tài, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, ngay khi có đề nghị của Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn đơn vị đã chủ động chuẩn bị đầy đủ các văn bản hướng dẫn liên quan để cung cấp cho DN và giao Chi cục Hải quan cửa khẩu Chi Ma rà soát các quy định, thủ tục nhằm đáp ứng yêu cầu kiểm tra, kiểm soát đối với hàng hóa XNK là hóa chất. Hiện nay, Hải quan Lạng Sơn cũng đang tổ chức kiểm tra các bến bãi tại khu vực cửa khẩu Chi Ma và các điều kiện, tiêu chuẩn địa điểm tập kết, kiểm tra hàng XNK.
Việc phía Trung Quốc cho phép DN, chủ hàng thực hiện các hoạt động XNK hóa chất nguy hiểm qua cửa khẩu Chi Ma là một tín hiệu đáng mức để đẩy mạnh XNK hàng hóa qua các khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Tuy nhiên, đề nghị Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn để xuất phía Trung Quốc bổ sung các mặt hàng của Việt Nam được phép XK sang Trung Quốc qua cửa khẩu Chi Ma để nâng cao năng lực thông quan hàng hóa tại cửa khẩu này, ông Nguyễn Anh Tài nhấn mạnh.