Sở KH-ĐT tiếp tục lấy ý kiến các sở, ngành về việc đưa Khu công nghiệp (KCN) Xuân Hòa với diện tích hơn 1,1 ngàn ha ở H.Xuân Lộc vào quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Việc bổ sung KCN Xuân Hòa nhằm tạo động lực phát triển cho địa phương.
Khu vực H.Xuân Lộc đề xuất bổ sung Khu công nghiệp Xuân Hòa vào quy hoạch tỉnh. Ảnh: B.Mai
Tuy nhiên, do tỉnh đã đủ chỉ tiêu quy hoạch đất KCN nên phải cân nhắc khả năng thực hiện, thu hút đầu tư, hiệu quả sử dụng đất, tác động môi trường.
* Đã phù hợp quy hoạch sử dụng đất, xây dựng
Theo báo cáo của UBND H.Xuân Lộc, KCN Xuân Hòa đã có trong quy hoạch sử dụng đất giai đoạn đến năm 2030 của huyện (đã được UBND tỉnh phê duyệt), có trong quy hoạch xây dựng chung 2 xã Xuân Hòa và Xuân Hưng (đã được UBND huyện phê duyệt). Do đó, huyện kiến nghị UBND tỉnh, Sở KH-ĐT xem xét, bổ sung quy hoạch KCN Xuân Hòa vào quy hoạch tỉnh đến năm 2030 với diện tích 500ha và sau năm 2030 diện tích 620ha. Khu đất đề xuất bổ sung quy hoạch KCN đảm bảo tính khả thi về giải phóng mặt bằng, kết nối giao thông.
Cụ thể, về mặt bằng, quỹ đất này có 50ha đất công xã Xuân Hòa đang quản lý, gần 73ha đất công huyện giao xã quản lý từ năm 1993 một số hộ dân đang sử dụng; phần còn lại là đất đã giao cho doanh nghiệp, hộ gia đình sử dụng sản xuất nông nghiệp nên việc bồi thường, giải phóng mặt bằng sẽ thuận lợi. Về giao thông, khu đất này cách quốc lộ 1 khoảng 1,4km, đã có đường kết nối; quy hoạch xây dựng chung 2 xã Xuân Hòa và Xuân Hưng sẽ có thêm 1 tuyến đường nối từ KCN đến quốc lộ 1, cách nút giao cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết khoảng 200m.
Huyện cũng cam kết khi được bổ sung quy hoạch KCN sẽ quản lý chặt chẽ đất đai, không để phát sinh xây dựng, đồng thời sẽ tiến hành xây dựng hạ tầng các khu tái định cư nhằm tạo thuận lợi cho giải phóng mặt bằng; đầu tư đường kết nối với quốc lộ 1; bố trí quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội phục vụ công nhân; đồng hành, hỗ trợ chủ đầu tư hạ tầng KCN trong suốt quá trình xây dựng, hoạt động.
Phó chủ tịch UBND xã Xuân Hòa Đinh Xuân Mười cho biết, trong tổng diện tích hơn 1,1 ngàn ha có hơn 1 ngàn ha tại xã Xuân Hòa; phần lớn diện tích đề xuất quy hoạch KCN đang trồng tràm, điều và xoài, thanh long. Cũng theo ông Mười, khu vực này đất cát pha, chất đất rất xấu nên hiệu quả canh tác thấp. Thêm vào đó, khu vực không có nguồn nước, sản xuất phải dựa vào giếng khoan hoặc theo mùa vụ. Vì thế, người dân mong muốn có KCN.
Theo Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 9-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ, chỉ tiêu sử dụng đất KCN của tỉnh theo quy hoạch sử dụng đất đến năm 2025 là 12.470ha, quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 là 18.543ha.
Hiện tại, đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây đoạn qua các xã nói trên đã hoạt động. H.Xuân Lộc kỳ vọng KCN sẽ tạo động lực thu hút đầu tư, giải quyết việc làm cho người dân, đồng thời khai thác lợi thế 2 nút giao cao tốc với quốc lộ 1 tại xã Xuân Tâm và tại xã Xuân Hòa (dự kiến triển khai). Từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, gia tăng nguồn thu ngân sách.
* Cân nhắc lợi ích kinh tế, xã hội, môi trường
Trong Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 9-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ về phân bổ chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất quốc gia, đến năm 2025 tỉnh được phân bổ chỉ tiêu đất KCN gần 12,5 ngàn ha và đến năm 2030 là 18,5 ngàn ha. Tuy nhiên, hiện các địa phương đã đề xuất quy hoạch sử dụng đất KCN đến năm 2030 hơn 24 ngàn ha, cao hơn chỉ tiêu được phân bổ 5,8 ngàn ha.
Bản đồ quy hoạch Khu công nghiệp Xuân Hòa (khoanh tròn) trên phần mềm Dnailis
Đại diện Ban Quản lý các KCN Đồng Nai cho rằng, hiện chỉ tiêu quy hoạch đất KCN của tỉnh theo phân bổ đã đủ, việc bổ sung quy hoạch KCN Xuân Hòa là không đảm bảo. Ban Quản lý các KCN Đồng Nai cũng phân tích, báo cáo của H.Xuân Lộc mới đề cập nguồn nước sử dụng mà chưa làm rõ nhu cầu sử dụng nước, nước thải phát sinh, nguồn tiếp nhận nước thải của KCN. Huyện xác định ngành nghề thu hút đầu tư là công nghệ cao, không thu hút đầu tư hỗn hợp, nhưng việc thành lập khu công nghệ cao cần đảm bảo về hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật, nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao.
“Ban Quản lý thống nhất không bổ sung KCN Xuân Hòa vào quy hoạch tỉnh do chưa đảm bảo về pháp lý sử dụng đất; chưa đánh giá cụ thể, đầy đủ về mức độ ảnh hưởng đến môi trường, khả năng đáp ứng của KCN đối với việc thu hút đầu tư khu công nghệ cao” - văn bản của Ban Quản lý các KCN Đồng Nai nêu.
Hiện tỉnh còn khoảng 10 KCN chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng diện tích 820ha. Nếu tính cả phần diện tích đất được bổ sung vào quy hoạch KCN đến năm 2020 thì tổng diện tích đất KCN còn lại là hơn 7,9 ngàn ha. Quỹ đất này nếu giải phóng mặt bằng hết vẫn đủ đáp ứng nhu cầu cho thuê đất KCN. Vì vậy, thay vì bổ sung thêm quy hoạch cần tập trung cho quỹ đất còn lại.
Trong văn bản gửi Ban TVTU của Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh ngày 18-9-2023 thể hiện, không bổ sung quy hoạch KCN Xuân Hòa vào quy hoạch tỉnh giai đoạn đến năm 2030. Lý do là hạ tầng kết nối giao thông đến dự án nhỏ hẹp, chưa được kết nối hạ tầng đồng bộ. Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh cũng cho rằng, chỉ xem xét, đánh giá bổ sung quy hoạch tỉnh các KCN có vị trí thuận lợi về kết nối giao thông, bồi thường, giải phóng mặt bằng và thu hút nhân lực. Các KCN dự kiến bổ sung quy hoạch mà đang vướng thủ tục pháp lý, thanh tra, kiểm tra về đất đai sẽ chưa được xem xét bổ sung vào quy hoạch KCN đến năm 2030.