Với sự phát triển của công nghệ, việc soi chiếu an ninh ngày càng tiến bộ và đi xa hơn trong công cuộc trấn áp các loại tội phạm buôn lậu, vận chuyển hàng cấm hoặc đe doạ an ninh hàng không.
Mới đây, vụ nhóm 4 nữ tiếp viên hãng hàng không Vietnam Airlines xách hơn 10 kg thuốc lắc và ma tuý trên chuyến bay VN10 từ Pháp về Việt Nam đã khiến dư luận xôn xao. Vậy máy soi chiếu hành lý tại sân bay hoạt động theo nguyên lý nào để phát hiện ma tuý và đồ vật cấm?
Những tuýp kem đánh răng chứa ma túy, trong hành lý của 4 tiếp viên (Ảnh: Hải quan TP HCM)
Mục tiêu hàng đầu của nhân viên an ninh sân bay là đảm bảo an toàn. Do đó, các công nghệ sử dụng trong soi chiếu đều có tính năng cơ bản là phát hiện vũ khí hoặc cái loại vật dụng nguy hiểm. Loại đồ vật dễ bị phát hiện nhất là kim loại. Tuy nhiên, để phát hiện ra ma tuý hay các chất cấm sẽ khó khăn hơn.
Theo luật sư Scott Welsch tại London (Anh), xét về mặt kỹ thuật thì máy soi chiếu an ninh tại sân bay sẽ không thể trực tiếp phát hiện ra ma túy.
Công việc của máy soi chiếu là giúp hiển thị rõ các loại hàng hóa và người đi qua bằng công nghệ tia X (X-ray), từ đó nhân viên soi chiếu sẽ tiến hành việc kiểm tra với các hành lý khả nghi. Họ cũng có thể yêu cầu khách hàng mở hành lý và xem trực tiếp.
Hiện nay, có thêm công nghệ soi chiếu AIT (Advanced Imaging Technology) được cho là công nghệ soi chiếu an ninh mới nhất. Nó tạo ra một hình ảnh chi tiết các đối vật dụng ẩn trong hành lý và sử dụng các thuật toán mềm để phân tích nâng cao. Ngoài ra, AIT được biết đến là chính xác hơn các phương pháp kiểm tra an ninh truyền thống và được trang bị tốt hơn để phát hiện các chất ma tuý như cần sa, cocaine và methamphetamine.
Nguyên lý hoạt động của máy soi chiếu tại sân bay
Máy soi chiếu tia X (còn được gọi là máy quét hành lỳ X-ray, máy quét hành lý hoặc máy quét hành lý - hàng hoá) là một trong những thiết bị kiểm tra an ninh công nghệ cao tại sân bay nhằm phát hiện những vật nguy hiểm trong hành lý xách tay của hành khách chuẩn bị lên máy bay, góp phần bảo đảm an ninh, an toàn hàng không.
Theo thông tin từ Science Focus, công nghệ tia X phát ra từ một phía của máy được thu bởi một cặp máy dò ở phía đối diện. Hành lý được đặt trên băng chuyền, đưa vào cabin kiểm tra sẽ cắt ngang đường đi của những tia X này và hấp thị một phần năng lượng của chúng.
Điều này có nghĩa là các tia X đi qua đồ đạc sẽ truyền ít năng lượng hơn so với các tia X còn lại. Bằng cách so sánh đầu ra của hai máy dò, máy có thể tạo ra một hình ảnh hiển thị vị trí và hình dạng của các vật thể bên trong.
Hình ảnh các đồ vật được hiển thị qua máy soi chiếu an ninh. Ảnh: Prunderground.
Các vật thể bên trong sau đó được phân biệt bằng màu sắc. Cụ thể: Màu cam là các đồ làm bằng chất hữu cơ như nhựa, giấy hay các loại thực phẩm, trong khi màu xanh lam hoặc xanh lục được sử dụng cho kim loại và thủy tinh như kìm, kéo, bình nước…
Màu xanh lá cây hay đen là những đồ cần lưu ý và sẽ được kiểm tra kỹ hơn, nhất là hình dạng của của đồ vật mang màu sắc này có giống các vũ khí hay những vật nguy hiểm khác. Vật liệu càng đậm đặc thì màu càng đậm.
Các loại chất nổ, gây cháy, vũ khí, súng; chất hóa học như bình xịt hơi cay, acid; vật có lưỡi sắc hoặc đầu nhọn; dụng cụ lao động có khả năng gây sát thương… Đều bị cấm mang lên máy bay.
Cần lưu ý, các vật dụng hàng ngày đơn giản như dao gọt hoa quả, dao lam, dao rọc giấy, kéo, các loại đồ chơi mô phỏng các loại vũ khí,... cũng bị cấm mang theo người, hành lý lên khoang khách.
Những phương thức kiểm tra an ninh tại sân bay:
1. Máy soi chiếu hành lý tia X: Chủ yếu sử dụng kiểm tra hành lý của khách hàng, sau khi vượt qua khâu kiểm tra, nhân viên sẽ nhãn dán được kiểm tra lên hành lý trước khi làm thủ tục check-in hay xách tay hành lý lên máy bay.
2. Cổng dò kim loại: kiểm tra cơ thể hành khách, chủ yếu kiểm tra khách có mang theo vật thể bị cấm hay không.
3. Máy dò kim loại cầm tay: nhân viên an ninh sẽ sử dụng máy và thực hiện khám xét cơ thể của hành khách để kiểm tra xem có vật dụng nguy hiểm không.
4. Kiểm tra thủ công: nhân viên an ninh sẽ tự kiểm tra hành lý của hành khách.