Nội dung chuyên đề này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam đề cập 3 vấn đề chính: (1) Dự báo nhu cầu than đến năm 2045 - 2050 của Việt Nam thông qua 2 tài liệu: Chiến lược phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam đến năm 2045 và Quy hoạch tổng thể về ngành năng lượng Việt Nam đến năm 2050; (2) Định hướng phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam và tăng cường nhập khẩu than phục vụ nhu cầu trong nước đến năm 2035 - 2045; (3) Đề xuất cơ chế, chính sách của Nhà nước, các giải pháp của ngành than và các doanh nghiệp khai thác, tiêu thụ, nhập khẩu than đáp ứng nhu cầu than trong nước. Rất mong nhận được sự chia sẻ của bạn đọc.
KỲ 1: DỰ BÁO NHU CẦU THAN CỦA CÁC HỘ TIÊU THỤ TRONG NƯỚC (GIAI ĐOẠN ĐẾN 2045 - 2050):
Năm 2020 và nửa đầu năm 2021, nhu cầu tiêu thụ năng lượng nói chung và tiêu thụ than nói riêng suy giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Tuy nhiên, giai đoạn cuối năm 2021 đến nay, tình hình dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát và nền kinh tế thế giới dần phục hồi, nhu cầu tiêu thụ than toàn cầu nói chung, cũng như Việt Nam nói riêng tăng cao so với năm 2021. Theo dự báo trong những năm tới nhu cầu sử dụng than trong nước, đặc biệt là than cho sản xuất điện còn sẽ tăng cao.
Để đảm bảo cam kết của Việt Nam tại COP26 phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, lộ trình phát triển các ngành năng lượng (điện, than, dầu khí...) cần được điều chỉnh phù hợp để đảm bảo đạt cam kết nêu trên.
Phù hợp với lộ trình phát triển ngành năng lượng, dự báo nhu cầu sử dụng than của Việt Nam đến năm 2045 theo [1] sẽ khoảng 94 - 97 triệu tấn vào năm 2025 và tăng lên đạt đỉnh khoảng 124 - 127 triệu tấn vào năm 2030 và đến năm 2045 giảm còn khoảng 73 - 76 triệu tấn. Chi tiết theo 2 kịch bản nêu ở bảng 1 dưới đây.
Bảng 1: Tổng hợp dự báo nhu cầu sử dụng than của Việt Nam đến năm 2045 (đơn vị: 1.000 tấn):
Theo Quy hoạch tổng thế phát triển năng lượng (Dự thảo lập 2/2023) [2] nhu cầu than của Việt Nam đến năm 2050 được dự báo nêu ở bảng 2 dưới đây.
Bảng 2: Tổng hợp dự báo nhu cầu sử dụng than của Việt Nam đến năm 2050 (đơn vị: 1.000 tấn):
Qua dự báo nhu cầu than của Việt Nam tại 2 tài liệu nêu trên cho thấy: Tuy có sự chênh lệch nhau đáng kể, nhưng nhu cầu than đến năm 2035 sẽ tăng cao, sau đó giảm dần và đến sau năm 2045 giảm hẳn, nhất là than cho sản xuất điện. Vấn đề đặt ra là làm sao đáp ứng được nhu cầu than trong thời gian tới một cách hợp lý nhất?
Tài liệu tham khảo:
[1] Chiến lược phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Bộ Công Thương, 6-2022.
[2] Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, Dự thảo tháng 2-2023. Bộ Công Thương.