Vừa qua, UBND huyện Cam Lâm có công văn về việc hủy bỏ việc tạm dừng đăng ký biến động đất đai đối với 114 khu đất (gồm 2.385 thửa) có hiến đất làm đường trên địa bàn huyện, nhưng việc khắc phục hậu quả sai phạm đối với các khu đất này đang gặp rất nhiều khó khăn. Vì vậy, UBND huyện Cam Lâm đã báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường về các nội dung vướng mắc và đề xuất hướng giải quyết.
Đã hủy nhiều quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất
Theo báo cáo, ngày 10-6-2022, UBND tỉnh ban hành Kết luận số 247 về tình trạng phân lô, bán nền tại huyện Cam Lâm. Thực hiện kết luận, UBND huyện Cam Lâm đã hủy quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất và văn bản chấp thuận đầu tư đường giao thông đối với khu đất ở xã Cam Hải Tây của ông Lương Công Dân và ông Vũ Đình Chinh. Đối với khu đất của bà Trần Thị Phương Hà ở xã Cam Hải Tây, UBND huyện đã hủy văn bản chấp thuận đầu tư đường giao thông, nhưng không hủy các quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Lý do, từ thời điểm chuyển đổi mục đích sử dụng đất đến nay, khu đất thuộc quy hoạch đất ở và phù hợp với các loại bản đồ quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất năm 2020 của huyện đã được phê duyệt.
Tình trạng hiến đất làm đường để phân lô dọc đầm Thủy Triều trong giai đoạn 2018 - 2020.
Đối với khu đất (gồm 6 thửa) của ông Lương Công Danh và bà Trần Thị Phương Hà tại thôn Bãi Giếng 1 (thị trấn Cam Đức), UBND huyện Cam Lâm đã ban hành 2 quyết định hủy việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với 2/6 thửa do phù hợp quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất năm 2020 của huyện, nhưng không phù hợp quy hoạch chung xây dựng đến năm 2025. Đối với 4 thửa đất còn lại, UBND huyện chưa tiến hành hủy, vì từ thời điểm chuyển mục đích sử dụng đến nay, cả 4 thửa đất này thuộc quy hoạch đất ở và phù hợp với các loại bản đồ quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất năm 2019 của huyện đã được phê duyệt.
Ngoài ra, trong quá trình triển khai thực hiện Kết luận số 247 của UBND tỉnh, UBND huyện Cam Lâm đã có công văn yêu cầu Văn phòng Đăng ký đất đai Chi nhánh Cam Lâm tạm dừng thực hiện các thủ tục đăng ký biến động đất đai đối với các thửa đất thuộc 3 khu vực nêu trên; đồng thời yêu cầu Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện, UBND các xã, thị trấn kiểm tra việc xây dựng, không cho phát sinh xây dựng mới tại những khu vực này.
Chấm dứt việc tạm dừng đăng ký biến động đất đai
Trong 114 khu vực phân lô, tách thửa, hiến đất làm đường giao thông, UBND huyện Cam Lâm thống kê, tại thị trấn Cam Đức có 22 khu vực; xã Cam Thành Bắc có 38 khu vực; xã Cam Hải Tây có 35 khu vực; xã Suối Cát có 7 khu vực; xã Suối Tân có 10 khu vực; xã Cam Hiệp Nam có 1 khu vực và xã Cam Hải Đông có 1 khu vực. Tổng diện tích các khu đất đã phân lô hơn 55ha, được tách thành 2.385 thửa. Diện tích hiến tặng để làm đường giao thông hơn 97.400m2. Báo cáo cho thấy, có 7 khu vực hiến đất để tự làm đường, tách thửa, chuyển nhượng phù hợp với quy hoạch giao thông, trong đó có 6 trường hợp được huyện ban hành văn bản chấp thuận đầu tư làm đường giao thông; 107 khu vực còn lại không có đường, không phù hợp với quy hoạch giao thông, sau đó hiến đất để tự làm đường giao thông, trong đó có 65 trường hợp có văn bản chấp thuận làm đường giao thông của UBND huyện.
Thời gian qua, Ban Thường vụ Huyện ủy Cam Lâm đã thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ giúp việc để thực hiện việc khắc phục hậu quả các sai phạm trong công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng. Ngày 23-11-2022, UBND huyện Cam Lâm ban hành công văn về ý kiến giải quyết các vấn đề liên quan đến 114 khu đất đã có kết luận sai phạm trong quản lý đất đai, trong đó đã đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai Chi nhánh Cam Lâm tạm dừng thực hiện các thủ tục đăng ký biến động đất đai đối với 114 khu đất (2.385 thửa) nói trên.
Ông Ngô Văn Bảo - Chủ tịch UBND huyện Cam Lâm cho biết, việc tạm dừng các thủ tục đăng ký biến động đất đối với 2.385 thửa đất thuộc 114 khu vực này nhằm hạn chế tình trạng phân lô, bán nền đã diễn ra trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, việc UBND huyện Cam Lâm tạm dừng các quyền của người dân là không đúng các quy định của pháp luật. Hiện tại, có rất nhiều đơn phản ánh, kiến nghị và khiếu nại liên quan đến việc này. UBND huyện đã tiếp nhận 84 đơn khiếu nại của các hộ dân liên quan đến việc tạm dừng biến động đất đai của UBND huyện. Do đó, ngày 27-4, UBND huyện Cam Lâm đã ban hành công văn về việc chấm dứt việc tạm dừng đăng ký biến động đất đai. Lý do, việc tạm dừng đăng ký biến động đất đai sau khi người dân đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không phù hợp với quy định của Luật Đất đai, Luật Tố tụng dân sự…
Kiến nghị cho phép tạm thời tồn tại các thửa đất
Theo báo cáo, UBND huyện Cam Lâm đã từng bước khắc phục sai phạm theo chỉ đạo của Tỉnh ủy và UBND tỉnh. Tuy nhiên, sau khi UBND huyện hủy các văn bản chấp thuận đầu tư đường giao thông thì các bước tiếp theo như thế nào cũng như việc giải quyết các vấn đề phát sinh sau khi hủy các văn bản chấp thuận làm đường giao thông chưa có hướng dẫn thực hiện cụ thể.
Để giải quyết những vướng mắc trong khắc phục các sai phạm nêu trên, UBND huyện Cam Lâm đã kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét cho phép người dân được xây dựng nhà ở nếu có nhu cầu đối với 7 khu vực hiến đất làm đường giao thông phù hợp với quy hoạch giao thông đã được duyệt. Đối với 107 khu vực còn lại hiến đất làm đường nhưng không phù hợp với quy hoạch đường giao thông, UBND huyện sẽ hủy các văn bản chấp thuận đầu tư đường; giao UBND thị trấn Cam Đức và các xã quản lý đất đã được hiến theo quy định. Đồng thời, kiến nghị tạm thời cho phép tồn tại các thửa đất nêu trên theo mục đích trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, không cho phép xây dựng cho đến khi phù hợp với quy hoạch chi tiết và đáp ứng các điều kiện hạ tầng hoặc có văn bản của cấp có thẩm quyền cho phép.
Đầu năm 2021, UBND tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, kiểm tra công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Cam Lâm. Sau đó, UBND tỉnh đã ban hành Kết luận số 247 về tình trạng phân lô, bán nền tại huyện Cam Lâm. Theo kết quả kiểm tra, từ ngày 1-1-2018 đến 30-6-2021, huyện Cam Lâm đã cho phép 114 khu vực hiến đất làm đường để tách thửa và đã tách tổng cộng thành 2.385 thửa. Các hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất chưa đầy đủ thành phần theo quy định. Luật Đất đai không có khái niệm hiến đất, chỉ có trường hợp Nhà nước thu hồi đất do người khác tự nguyện trả đất. Việc UBND huyện Cam Lâm chấp thuận phương án tách thửa với số lượng lớn, nhưng không xem xét đến quy định về kinh doanh bất động sản, không yêu cầu người sử dụng đất thực hiện việc lập doanh nghiệp khi thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất với các thửa đất được tách là không phù hợp với quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.
Trong 2.385 thửa đất sai phạm, tại thị trấn Cam Đức có 5 thửa đã xây dựng nhà (trong đó có 3 nhà có giấy phép), xã Cam Hải Đông có 1 nhà, xã Cam Hải Tây có 10 nhà (trong đó có 1 nhà đang xây dựng thì bị đình chỉ thi công), xã Suối Cát có 6 nhà, xã Suối Tân có 8 nhà, xã Cam Thành Bắc có 7 nhà.