Ngày càng nhiều công ty niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán của Nhật Bản áp dụng hệ thống cấp cổ phần trong công ty cho nhân viên như một phần trong gói thù lao của họ.
.jpg)
Biểu tượng của Tập đoàn hàng không ANA Holdings. Ảnh: Reuters
Thực tiễn này nhấn mạnh niềm tin rằng việc thúc đẩy tăng trưởng kinh doanh có thể đạt được thông qua quản lý nguồn nhân lực hiệu quả. Đây là một cách tiếp cận mà trong đó các doanh nghiệp đầu tư vào lực lượng lao động của mình, coi nhân viên là tài sản quý giá.
Ban quản lý trong các công ty Nhật Bản đang ưu tiên chiến lược nâng cao động lực của nhân viên và nâng cao nhận thức của nhân viên về những đóng góp của họ trong việc củng cố giá cổ phiếu.
Theo hệ thống trả lương dựa trên cổ phiếu, số tiền lương mà nhân viên nhận được gắn liền với giá cổ phiếu của công ty. Tuy nhiên, việc thưởng trong hệ thống này được coi là phúc lợi vì luật tiêu chuẩn lao động của Nhật Bản nghiêm cấm việc giảm lương để thay thế bằng thưởng dựa trên cổ phiếu.
Theo khảo sát của ngân hàng Sumitomo Mitsui Trust, 767 công ty niêm yết trên sàn chứng khoán ở Nhật Bản đã áp dụng hệ thống lương thưởng dựa trên cổ phiếu cho nhân viên tính đến tháng 8/2023, con số này tăng gấp khoảng 7 lần so với mức 110 công ty vào năm 2015. Nói cách khác, cứ 5 công ty niêm yết thì có 1 công ty có đã áp dụng mô hình thưởng sáng tạo này.
Vào năm 2020, công ty thương mại Mitsui & Co. đã giới thiệu hệ thống lương thưởng dựa trên cổ phiếu, theo đó nhân viên đáp ứng các tiêu chí cụ thể, bao gồm thời gian làm việc, tích lũy điểm hàng năm phù hợp với đánh giá hiệu suất. Khi nghỉ hưu, số điểm tích lũy sẽ chuyển thành việc phân bổ cổ phần trong công ty.
Ông Toshihisa Suzuki, Phó giám đốc văn phòng chiến lược nhân sự của Mitsui cho biết: “Để công ty phát triển bền vững, điều quan trọng là nhân viên phải gắn kết với công ty từ góc độ của các cổ đông. Việc khuyến khích nhiều nhân viên sở hữu cổ phiếu của công ty sẽ nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết, tạo ra sự thay đổi trong hành vi và nhận thức”.
Tập đoàn hàng không ANA Holdings đã triển khai hệ thống lương thưởng dựa trên cổ phiếu vào năm tài chính 2023, trong nỗ lực thúc đẩy ý thức mạnh mẽ hơn về sự gắn kết của nhân viên trong quá trình quản lý công ty. Một quan chức của tập đoàn này cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là nâng cao nhận thức của nhân viên bằng cách phân phối cổ phần của họ trong sự tăng trưởng của công ty dưới hình thức tăng giá cổ phiếu”.
Hệ thống lương thưởng dựa trên cổ phiếu cũng hoạt động như một cơ chế để các công ty tận dụng số cổ phiếu được mua lại như một phần của chiến lược trả lại lợi nhuận cho cổ đông.
Tuy nhiên, những thách thức liên quan đến thủ tục và thuế phải được khắc phục để tạo điều kiện áp dụng rộng rãi hơn các hệ thống thưởng dựa trên cổ phiếu và đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả.
Sự khác biệt giữa các phương pháp tính toán lương thưởng dành cho từng cấp bậc nhân viên và các giám đốc điều hành làm tăng thêm sự phức tạp cho việc triển khai hệ thống. Điều này có thể làm phức tạp thêm quy trình hành chính cho các công ty và dẫn đến việc nhân viên phải nộp thuế tạm thời tăng vọt.
Ông Motomi Hashimoto, nhà nghiên cứu của công ty dịch vụ tài chính Nomura Securities, cho biết: “Cần phải cải thiện các thỏa thuận trong hệ thống thuế, chẳng hạn như cho phép hoãn thuế cho đến khi nhân viên bán cổ phần của họ”.
Minh Trang