Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính nghiên cứu chính sách tài khóa hỗ trợ lãi suất cho các khoản vay tín dụng ưu đãi cho doanh nghiệp và người dân xây dựng, mua các dự án nhà ở xã hội.
Ngày 11/3, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp trực tuyến của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án bất động sản cho các địa phương, doanh nghiệp sau khi các luật mới được ban hành: Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).
Nhận định về những khó khăn, vướng mắc của thị trường bất động sản, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái kinh tế, nhất là ngành ngân hàng, xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp. Ảnh: CP
Phó Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, đối với khó khăn, vướng mắc về tín dụng, quy hoạch, tình trạng pháp lý, hoạt động kinh doanh bất động sản…, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp cần đánh giá kỹ hiệu quả thực thi của các cơ chế, chính sách, pháp luật.
Theo Phó Thủ tướng, Nhà nước sẽ làm hết sức, quyết tâm cao, nỗ lực lớn để thực hiện trách nhiệm, thẩm quyền. Song, các nhà đầu tư, doanh nghiệp bất động sản phải nhìn nhận trách nhiệm của mình trong khắc phục "nghịch lý" thừa phân khúc cao cấp, thiếu phân khúc bình dân, giải quyết tình trạng "thổi giá", "đẩy giá"… Cần có quan điểm rõ ràng, công tâm, khách quan, không né tránh nhằm đưa thị trường bất động sản trở lại hoạt động bình thường.
Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Tổ công tác phải thống kê số dự án bất động sản đã được giao đất nhưng đang vướng mắc về thủ tục; xây dựng tiêu chí nhà đầu tư bất động sản có năng lực.
Bên cạnh đó, Tổ công tác mở rộng đối tượng tiếp cận nhà ở xã hội cho người có thu nhập trung bình và thấp, doanh nghiệp trong khu công nghiệp; hướng dẫn đầy đủ cho địa phương thực hiện theo cơ chế, chính sách đã có về thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, tái định cư, xác định giá đất…
Đối với nguồn vốn dành cho các dự án nhà ở xã hội, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Bộ Tài chính nghiên cứu chính sách tài khoá dài hạn hỗ trợ lãi suất cho các khoản vay tín dụng ưu đãi; thành lập quỹ đầu tư nhà ở xã hội bao gồm ngân sách Nhà nước, đóng góp của doanh nghiệp từ chi phí 20% xây nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại và các nguồn hợp pháp khác hỗ trợ cho doanh nghiệp xây nhà ở xã hội và người dân mua nhà ở xã hội, bảo đảm hài hoà giữa thực hiện chính sách xã hội và cơ chế thị trường.
Phó Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp, nhà đầu tư tính toán chi phí hợp lý, đưa ra các sản phẩm nhà ở thương mại, nhà ở xã hội có giá bán phù hợp, bảo đảm chất lượng, thiết kế, thẩm mỹ và mức lợi nhuận hợp lý, hài hoà lợi ích với Nhà nước, người dân; góp phần phát triển lành mạnh thị trường bất động sản.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, lĩnh vực bất động sản "luôn đi cùng" với ngành ngân hàng và liên quan tới hàng loạt lĩnh vực khác như sản xuất, vật tư, vật liệu xây dựng... "Ngành ngân hàng kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào những lĩnh vực rủi ro mà đối với ngành bất động sản là đầu cơ và thổi giá khiến khó tiêu thụ sản phẩm, không luân chuyển được dòng vốn, khó thu hồi nợ", ông Đào Minh Tú nói.
Báo cáo một số vướng mắc trong gói cho vay nhà ở xã hội 120.000 tỷ, ông Đào Minh Tú cho rằng, vấn đề mấu chốt ở đây là cần tạo điều kiện cho "cầu tiếp cận được nguồn cung" và đẩy mạnh nguồn cung, trên cơ sở đó giảm giá khách quan của thị trường trên quan hệ cung-cầu...
Đại diện các ngân hàng BIDV, Agribank, Vietinbank và UBND TP. Hà Nội… cho biết khó khăn trong giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng dành cho nhà ở xã hội là khả năng đáp ứng của chủ đầu tư về năng lực tài chính, tài sản bảo đảm, tính thanh khoản của dự án, giới hạn về tỷ suất lợi nhuận của các dự án nhà ở xã hội…
"Không phải tất cả doanh nghiệp xây nhà ở xã hội mà BIDV tiếp cận đều có nhu cầu vay vốn, vì nhiều dự án chưa có đầy đủ điều kiện để triển khai, hoặc đang sử dụng vốn tự có", ông Trần Phương, Phó Tổng Giám đốc BIDV thông tin.
Một số doanh nghiệp kiến nghị rút ngắn thời gian rà soát thủ tục pháp lý, nguồn gốc sử dụng đất dự án nhà ở xã hội; đơn giản hoá quy trình, thủ tục hành chính; nới lỏng điều kiện tiếp cận tín dụng cho chủ đầu tư và người mua có thu nhập trung bình và thấp…
Lãnh đạo các Bộ Tài chính, TN&MT, KH&ĐT, Thanh tra Chính phủ đã trao đổi, làm rõ về các kiến nghị của doanh nghiệp, địa phương về xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, giải phóng mặt bằng, giao đất; thẩm quyền điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung; điều chỉnh chủ trương đầu tư khi dự án chỉ có quyết định giao đất nhưng không có quyết định chủ trương đầu tư theo pháp luật về nhà ở, pháp luật về đô thị; đấu thầu dự án có phần đất công xen kẽ,...; cho phép chấp thuận chủ trương đồng thời lựa chọn nhà đầu tư dự án nhà ở thương mại trong trường hợp đã có quyền sử dụng "đất khác" không phải đất ở; các dự án đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư nhưng chưa thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về nhà ở, đô thị; chấp thuận chủ trương đầu tư dự án cải tạo lại chung cư cũ;...