Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bắt đầu chuyến công du đầu tiên tới châu Á vào ngày 26/10, công bố một loạt thỏa thuận thương mại tại Malaysia và tham dự lễ ký kết thỏa thuận ngừng bắn mở rộng giữa Thái Lan và Campuchia – do chính ông làm trung gian hồi tháng 7.
Chỉ trong vòng 6 giờ sau khi đặt chân xuống Kuala Lumpur để dự Hội nghị Thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), ông Trump đã công bố các thỏa thuận thương mại với 4 quốc gia, gặp gỡ nhiều nhà lãnh đạo khu vực và hội đàm song phương với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva. Ông Lula cho biết hai bên sẽ ngay lập tức bắt đầu thảo luận về các vấn đề thuế quan.
Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự tin tưởng vào khả năng đạt được một thỏa thuận thương mại với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước cuộc gặp chính thức dự kiến diễn ra vào ngày 30/10 tới. Trước đó, các quan chức thương mại cấp cao của hai nước đã có hai ngày làm việc tại Kuala Lumpur và nhất trí về khuôn khổ cho một thỏa thuận chung.
Thỏa thuận ngừng bắn Campuchia – Thái Lan
Sự kiện trọng tâm trong ngày 26/10 của Tổng thống Trump là lễ ký kết thỏa thuận hòa bình giữa Campuchia và Thái Lan, dựa trên lệnh ngừng bắn đạt được sau khi ông đứng ra can thiệp nhằm chấm dứt các vụ đụng độ chết người ở khu vực biên giới. Sáng kiến này giúp ông được Campuchia đề cử Giải Nobel Hòa bình.
Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul cùng Tổng thống Donald Trump tại lễ ký kết thỏa thuận ngừng bắn giữa Campuchia và Thái Lan tại Kuala Lumpur, Malaysia, vào ngày 26/10 (Ảnh: ANDREW CABALLERO-REYNOLDS/AFP)
Tổng thống Trump khẳng định thỏa thuận này thể hiện rõ cam kết của chính quyền ông trong việc “theo đuổi hòa bình ở mọi khu vực mà chúng ta có thể thực hiện được.”
“Chính quyền của tôi đã ngay lập tức hành động để ngăn chặn xung đột leo thang. Ai nấy đều ngạc nhiên khi chúng tôi hoàn tất việc này nhanh đến vậy”, ông Trump nhấn mạnh.
Nỗ lực hạ nhiệt chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
Khi đặt chân đến Malaysia, ông Trump được Thủ tướng nước chủ nhà cùng đoàn vũ công nghi lễ đón tiếp trọng thể, thậm chí ông còn dừng lại trên thảm đỏ để hòa mình trong điệu múa truyền thống.
Trong lúc ông giao lưu với các nhà lãnh đạo khu vực, các đoàn đàm phán Mỹ và Trung Quốc đã họp bên lề nhằm tìm cách ngăn chặn nguy cơ leo thang trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Phía Mỹ cho biết cuộc gặp đã tạo dựng được “một khuôn khổ thành công” trước thềm cuộc hội đàm trực tiếp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến diễn ra tại Hàn Quốc.
“Tôi nghĩ chúng ta sẽ đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc”, ông Trump nói với các phóng viên. Trong khi đó, nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Bắc Kinh, ông Lý Thành Cương, cho biết hai bên đã “đạt được sự đồng thuận sơ bộ” sau “những cuộc tham vấn rất chuyên sâu”.
Tổng thống Donald Trump đã ký một loạt thỏa thuận về thương mại và khoáng sản quan trọng với 3 đối tác Đông Nam Á vào ngày 26/10.
Cả hai phía đều muốn tránh để cuộc chiến thương mại tiếp tục leo thang, đặc biệt sau khi Mỹ đe dọa áp thuế 100% mới lên hàng hóa Trung Quốc cùng các biện pháp hạn chế khác dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/11, để trả đũa việc Bắc Kinh mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm.
6 thỏa thuận thương mại mới trong ngày đầu công du
Chỉ vài giờ sau khi hạ cánh tại Malaysia, Tổng thống Trump và Nhà Trắng đã công bố 6 thỏa thuận thương mại với 4 quốc gia, trong đó có những thỏa thuận bất ngờ liên quan đến khoáng sản quan trọng với Thái Lan và Malaysia – lĩnh vực mà Trung Quốc đang nỗ lực giành vị thế thống trị.
Theo thỏa thuận, Malaysia cam kết không cấm hoặc áp hạn ngạch xuất khẩu các khoáng sản chiến lược và nguyên tố đất hiếm sang Mỹ, dù hai bên chưa xác định rõ cam kết này áp dụng cho loại khoáng sản thô hay đã qua chế biến.
Ông Trump cũng công bố khuôn khổ hướng tới các thỏa thuận thương mại sâu rộng hơn với Campuchia và Thái Lan, trong khi Nhà Trắng xác nhận Mỹ và Việt Nam đã đạt được thỏa thuận cho phép các nhà xuất khẩu hai nước “tiếp cận thị trường của nhau ở mức chưa từng có".
Tại Kuala Lumpur, Tổng thống Trump cũng có cuộc gặp với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva.
Theo Nhà Trắng, Mỹ sẽ duy trì mức thuế 19% đối với hầu hết hàng xuất khẩu từ Malaysia, Thái Lan và Campuchia, trong khi mức 20% với Việt Nam cũng được giữ nguyên. Tuy nhiên, mức thuế này có thể được miễn giảm cho một số sản phẩm cụ thể trong từng thỏa thuận.
Phát biểu trước các nhà lãnh đạo Đông Nam Á, ông Trump nhấn mạnh:
“Thông điệp của chúng tôi gửi tới các quốc gia Đông Nam Á là: Mỹ ủng hộ các bạn 100% và chúng tôi dự định sẽ là đối tác mạnh mẽ trong nhiều thế hệ tới”.
Tại Kuala Lumpur, Tổng thống Trump cũng có cuộc gặp với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, người bày tỏ mong muốn giảm 50% mức thuế mà Washington đang áp lên hàng hóa Brazil trong bối cảnh căng thẳng thương mại vẫn âm ỉ. Sau cuộc gặp, ông Lula đăng trên mạng X rằng hai nhóm đàm phán của Mỹ và Brazil sẽ ngay lập tức bắt đầu làm việc để tìm giải pháp.
Phát biểu bên cạnh người đồng cấp Brazil, ông Trump khẳng định “tự tin sẽ đạt được những thỏa thuận tốt đẹp cho cả hai nước".
Trong khi đó, cuộc gặp dự kiến với Thủ tướng Canada Mark Carney đã bị hủy sau khi các cuộc đàm phán giữa hai nước láng giềng bất ngờ đổ vỡ. Một ngày trước đó, ông Trump tuyên bố sẽ tăng thêm 10% thuế đối với hàng hóa Canada, “cao hơn mức mà họ đang trả hiện nay”.
Chuyến công du châu Á đầu tiên của Tổng thống Trump không chỉ đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của Mỹ tại khu vực, mà còn cho thấy nỗ lực của Nhà Trắng trong việc vừa thúc đẩy lợi ích kinh tế, vừa khẳng định vai trò kiến tạo hòa bình toàn cầu – hai trụ cột chiến lược đang được Washington theo đuổi trong bối cảnh thế giới đầy biến động.
Theo CNBC
Link gốc