Vinachem đang quyết liệt chuyển đổi xanh trong sản xuất phân bón nhằm sử dụng tài nguyên hiệu quả, đáp ứng nhu cầu nông nghiệp xanh, sản xuất tăng trưởng hai con số và giảm ô nhiễm môi trường.
Chủ tịch Vinachem Phùng Quang Hiệp phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Anh Nguyễn/Bnews/vnanet.vn
Chuyển đổi xanh trong sản xuất phân bón đang được các đơn vị thành viên của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) quyết liệt thực hiện nhằm sử dụng tài nguyên hiệu quả, đáp ứng nhu cầu nông nghiệp xanh, sản xuất tăng trưởng hai con số và giảm ô nhiễm môi trường.
*Nhiều thách thức với sản xuất phân bón
Chủ tịch Vinachem Phùng Quang Hiệp cho biết, sản xuất của Vinachem đang đối mặt với thách thức khi yếu tố quan trọng trong hệ sinh thái của Vinachem là nguồn quặng 3 (quặng chất lượng cao) đang ngày càng khan hiếm, trong khi Vinachem còn tồn đọng hàng tỉ tấn quặng đuôi (chất thải dạng bùn lỏng sau quá trình chế biến quặng để tách khoáng sản).
Theo ông Vũ Việt Tiến, Tổng giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 – Vinachem (Lào Cai), lượng quặng do Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam quản lý sẽ không thể đáp ứng đủ nhu cầu từ năm 2025 trở đi. Hiện nhà máy của DAP số 2 – Vinachem gặp nhiều khó khăn khi sản lượng và chất lượng quặng giảm sút rõ rệt.
Tương tự như vậy, Công ty cổ phần DAP- Vinachem (Hải Phòng) cũng đối mặt với khó khăn nguyên liệu đầu vào chủ yếu cho sản xuất phân DAP là quặng apatit đang rất khan hiếm, không đủ cho sản xuất, có những thời điểm như cuối tháng 7/2025, lượng quặng apatit trong nước chỉ đáp ứng khoảng 55% công suất của công ty.
“Bên cạnh thách thức về đảm bảo nguyên liệu đầu vào cho sản xuất phân bón, việc thu hồi và xử lý khí thải CO2, lưu huỳnh trong sản xuất phân bón để giảm phát thải theo cam kết của Chính phủ tại COP26 cũng đang đặt ra yêu cầu rất lớn đối với sản xuất và kinh doanh hiệu quả, đáp ứng mục tiêu đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050 của Chính phủ”, Chủ tịch Vinachem Phùng Quang Hiệp cho biết.
Theo Tiến sĩ Phùng Hà, Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam, nông nghiệp vừa là ngành chịu ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu, vừa là nguồn phát thải khí nhà kính lớn thứ hai sau năng lượng. Số liệu cho thấy nếu không sử dụng phân bón, sản lượng nông nghiệp toàn cầu có thể giảm 50%, nhưng khoảng 2,5-10% tổng lượng phát thải khí nhà kính liên quan đến phân bón, tùy thuộc vào quốc gia.
Gian hàng của Supe Lâm Thao tại Hội chợ mùa thu 2025. Ảnh: Anh Nguyễn/Bnews/vnanet.vn
*Quyết liệt các giải pháp đồng bộ
Để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi xanh trong ngành phân bón, các đơn vị sản xuất phân bón của Vinachem đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Ông Trần Đại Nghĩa, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao cho biết, sáng kiến về tiết kiệm tài nguyên và năng lượng "Nghiên cứu và triển khai thực hiện các giải pháp sử dụng quặng apatit loại 2 hàm lượng P2O5 ≥ 24% để sản xuất supe lân nguyên liệu cấp cho sản xuất NPK tại Công ty" đã tận dụng nguồn tài nguyên quặng hàm lượng thấp trữ lượng còn nhiều, đảm bảo đáp ứng nguyên liệu cho duy trì sản xuất ổn định sản phẩm supe lân trong bối cảnh nguồn cung quặng apatit tuyển loại 1 thiếu hụt. Bên cạnh đó, việc cải tạo thiết bị nhằm nâng cao hiệu suất vê viên tạo hạt sản phẩm tại dây chuyền NPK1 từ 67% lên 75% đã góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, tiết kiệm điện năng, nhân công và nhiệt sấy...
Tương tự như vậy, để đảm bảo quặng cho sản xuất, Công ty cổ phần Phân lân Ninh Bình đã cải tiến công nghệ chế biến quặng vụn, cải tiến hệ thống lò cao sản xuất phân lân nung chảy, từ đó không chỉ giúp sử dụng được quặng chất lượng thấp mà còn giảm định mức tiêu hao nhiên liệu than, góp phần sử dụng hiệu quả tài nguyên và giảm phát thải.
Bên cạnh đó, việc áp dụng mô hình tuần hoàn trong sản xuất, góp phần tiết kiệm tài nguyên, gia tăng hiệu quả và giảm thiểu ô nhiễm môi trường cũng được các đơn vị thành viên của Vinachem triệt để áp dụng.
Theo ông Trần Đại Nghĩa, Supe Lâm Thao đã triển khai giải pháp xử lý và tái sử dụng toàn bộ nước thải trong sinh hoạt và sản xuất… Nhờ vậy, Công ty triệt để biến chất thải thành tài nguyên, không phát sinh dòng thải ra môi trường, giảm áp lực lên hệ thống xử lý nước thải, đồng thời hạn chế rủi ro ô nhiễm đất và nước ngầm. Đây chính là chiến lược dài hạn của Supe Lâm Thao để thích ứng với các yêu cầu mới của thị trường, như tiêu chuẩn "sản phẩm xanh", "doanh nghiệp xanh" trong thương mại quốc tế.
Tuy nhiên, với thực tế sản xuất phân bón vẫn chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu doanh thu của Vinachem, vấn đề đặt ra chính là tăng cường phát triển các dòng sản phẩm phân bón thế hệ mới, phân bón hữu cơ để đáp ứng yêu cầu của nông nghiệp sạch. “Đây là áp lực rất lớn với Vinachem khi vừa phải đảm bảo an ninh lương thực và vừa phải chuyển đổi xanh trong sản xuất phân bón trong trong giai đoạn mới”, nguyên Chủ tịch Vinachem Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh.
Link gốc