Yếu tố lãi suất và định giá, đặc biệt là định giá các nhóm cổ phiếu có khả năng dẫn dắt thị trường chứng khoán thời điểm này đều chưa ủng hộ cho xu hướng thanh khoản thị trường dễ dàng bùng nổ trở lại.
Theo thống kê, thanh khoản thị trường chứng khoán (TTCK) thời điểm hiện tại giảm khoảng 15 - 20% so với tháng 9 và giảm gần 30% so với đỉnh tháng 7, tháng 8.
Lãi suất huy động vẫn đứng trước áp lực tăng
Không chỉ vậy, việc dòng tiền vào quỹ đầu tư suy yếu. Tháng 10/2025, dòng tiền vào các quỹ đầu tư tiếp tục suy giảm, tổng giá trị rút ròng hơn 4,3 nghìn tỷ đồng, tăng 23,6% so với tháng 9. Rút ròng tập trung ở nhóm cổ phiếu, xấp xỉ 3,8 nghìn tỷ đồng, tăng 34,3% so với tháng 9 và đánh dấu tháng rút ròng thứ 18 liên tiếp.
Thanh khoản TTCK đã giảm mạnh so với đỉnh cao thiết lập trong năm hồi tháng 7 và 8.
Trong nhóm quỹ cổ phiếu, rút ròng chủ yếu tập trung ở quỹ đóng (1,8 nghìn tỷ đồng) và quỹ mở (1,2 nghìn tỷ đồng). Ở nhóm quỹ đóng, VEIL bị rút ròng 799 tỷ đồng, thấp hơn đỉnh tháng 8/2025 (1,1 nghìn tỷ đồng), tiếp đến là Vietnam Holding (VNH) với 684 tỷ đồng - mức cao nhất kể từ tháng 9/2021.
Ở nhóm quỹ mở, rút ròng đột biến hơn 1,6 nghìn tỷ đồng tại quỹ CP Việt Nam Chọn lọc (VFMVSF), mức cao nhất từ trước đến nay.
Có thể thấy, thanh khoản TTCK suy giảm dần khi bước sang quý IV/2025. Nguyên nhân chính là giá chứng khoán đã ở vùng không còn hấp dẫn để đầu tư, cộng với tính chu kỳ của dòng tiền (tập trung cho mùa vụ kinh doanh cuối năm).
“Năm nào thanh khoản thị trường chứng khoán cũng co lại vào dịp cuối năm, đặc biệt trong tháng 12 và tháng 1 dương lịch, trước Tết Nguyên đán”, ông Vũ Duy Khánh, Giám đốc Trung tâm Phân tích Chứng khoán Smart Invest (AAS) nêu.
Các chuyên gia dự báo, xét cả hai yếu tố định giá và lãi suất thời điểm này đều chưa ủng hộ cho xu hướng thanh khoản bùng nổ trở lại, mà trước tiên là lãi suất huy động vẫn đứng trước áp lực tăng.
Thực tế, từ cuối tháng 10, các ngân hàng đã bắt đầu tăng lãi suất huy động để đáp ứng nhu cầu cho vay cuối năm.
Hay như mới đây, các ngân hàng nước ngoài, những đơn vị cung cấp gói dịch vụ vay mua bất động sản, nhà lãi suất thấp nhất thị trường như HongLeong, KBank… cũng đều tăng nhẹ lãi suất cho vay và khả năng còn tiếp tục tăng trong tháng này. Động thái tăng lãi suất cho vay bất động sản của nhóm ngân hàng nước ngoài phản ánh mặt bằng lãi suất huy động tăng.
Theo ông Vũ Minh Trường, Giám đốc Khối Nguồn vốn và Thị trường tài chính VPBank, tình trạng tín dụng tăng nhanh hơn huy động kéo dài gây áp lực lên thanh khoản và lãi suất, khiến các ngân hàng phải tăng nhẹ lãi suất huy động. Dù vậy, Ngân hàng Nhà nước đang điều hành chính sách linh hoạt, cộng với việc Fed giảm lãi suất sẽ giảm phần nào áp lực lên lãi suất trong quý IV theo tính chất mùa vụ.
Theo nhận định của một số quỹ đầu tư, lãi suất huy động đang nhích dần lên và tới cuối năm có thể cao hơn 1%/năm so với đáy.
Trong khi đó, nhìn vào trung hạn, có ý kiến cho rằng việc tín dụng tăng trưởng, trong đó tăng trưởng mạnh vào cho vay bất động sản sẽ khiến vòng quay vốn trong nền kinh tế chậm lại. Vì vậy khó kỳ vọng có nguồn vốn dồi dào đổ vào TTCK như giai đoạn đầu của chu kỳ tăng, khi dòng vốn nhàn rỗi không tìm được cơ hội đầu tư ở thị trường khác.
Định giá các nhóm có khả năng dẫn dắt thị trường đều không hấp dẫn
Về định giá, theo FiinGroup, P/E (giá/lợi nhuận) toàn thị trường ở mức 14,2x, giảm đáng kể so với đỉnh 3 năm (16,5x). Trong khi đó, lợi nhuận doanh nghiệp tăng 7%, cho thấy mức định giá này đang ở mức trung tính, tương đương giai đoạn trung bình từ năm 2015 đến nay.
Trong đó, định giá các nhóm ngành thu hút dòng tiền có khả năng dẫn dắt thị trường, bao gồm bất động sản, chứng khoán và ngân hàng đều đang ở mặt bằng trung tính và không hấp dẫn khi nhìn vào triển vọng lợi nhuận quý IV/2025, khiến những nhóm cổ phiếu này tiềm ẩn rủi ro sau giai đoạn tăng nóng. Từ đó khiến kỳ vọng của nhà đầu tư về những nhóm cổ phiếu này thay đổi, làm định giá tiếp tục giảm.
Cụ thể, với nhóm bất động sản, hiện P/E nhóm ngoài Vingroup ở mức 30,4x, cao hơn so với 24,7x của toàn ngành, chủ yếu do lợi nhuận cơ bản vẫn thấp trong khi giá cổ phiếu đã phục hồi đáng kể. Điều này cho thấy định giá ngành không còn rẻ, dù kỳ vọng phục hồi lợi nhuận trong các quý tới vẫn còn hiện hữu.
Tuy nhiên, rủi ro điều chỉnh ngắn hạn có thể gia tăng, nhất là khi chưa xuất hiện tín hiệu cải thiện rõ ràng về lợi nhuận và dòng tiền, trong khi mặt bằng P/B đã tiệm cận vùng cao của 2 năm gần đây.
Chưa kể, hoạt động bán bất động sản của doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng bởi mặt bằng lãi suất cũng như nguồn cung tăng cao, tâm lý người mua không còn nôn nóng mua quyết liệt như hồi đầu năm.
Đối với nhóm cổ phiếu ngân hàng - nhóm cổ phiếu thu hút dòng tiền lớn trong năm 2025, P/B ngành hiện ở mức 1,6 lần, giảm 20% so với đỉnh 3 năm gần nhất đạt được vào thời điểm giữa tháng 10/2025 và đang quay về vùng định giá quen thuộc mà ngành duy trì trong giai đoạn cuối năm 2023 đến giữa năm 2025. Tuy nhiên, triển vọng lợi nhuận ngắn hạn chưa thực sự khả quan đang làm gia tăng rủi ro điều chỉnh định giá, đặc biệt với những cổ phiếu đã tăng nóng gần đây.
Trong khi đó, nhóm cổ phiếu beta cao thu hút dòng tiền lớn tiếp theo là chứng khoán cũng ở mức định giá không rẻ, trong khi lợi nhuận quý tới cũng thiếu vắng các khoản lãi tự doanh đột biến.
Ngoài ra, còn phải kể đến việc dòng tiền bị chia bớt cho các thương vụ chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng của nhiều doanh nghiệp lớn.
Theo các chuyên gia, không dễ để dòng tiền rút ra khỏi các thương vụ IPO có lời trong ngắn hạn mà phải chờ đợi thời điểm hợp lý, tăng trưởng lợi nhuận đảm bảo để định giá cổ phiếu IPO niêm yết về mức hấp dẫn. Vì thế, một phần dòng vốn lớn có xu hướng nằm im, thay vì vận động năng động để thúc đẩy thanh khoản thị trường. Dự báo thanh khoản TTCK không dễ bùng nổ trở lại cho đến hết quý I/2026.
Hải Giang-Link gốc