Các tập đoàn Nhật Bản đang đứng trước thách thức phải chứng minh rằng họ không chỉ là công ty đầu tư giá trị và làm thế nào để duy trì niềm tin của nhà đầu tư trong bối cảnh không chắc chắn.

​​​​​​​

Công nhân làm việc tại một nhà máy ở Utsunomiya, Nhật Bản. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo trang mạng Nikkei Asia, các tập đoàn thương mại lớn của Nhật Bản nhận được đầu tư từ tỷ phú Mỹ Warren Buffett, như Mitsubishi Corp. và Mitsui & Co, đang phải nỗ lực duy trì niềm tin của nhà đầu tư trong bối cảnh triển vọng không chắc chắn.

Theo Nikkei Asia, trong chuyến đi đến Tokyo vào tháng 4/2023, tỷ phú Buffett đã chia sẻ rằng ông “rất tự hào” về khoản đầu tư của mình vào Itochu, Mitsubishi Corp., Mitsui & Co., Sumitomo và Marubeni. Quỹ đầu tư Berkshire Hathaway - nơi ông Buffett giữ chức Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành (CEO), bắt đầu đầu tư vào 5 công ty thương mại này từ năm 2019 và, kể từ ngày 31/8/2020, sở hữu 5% cổ phần tại mỗi công ty.
Mặc dù giá cổ phiếu của 5 công ty hiện đã mất 13 - 31% kể từ khi đạt đỉnh vào cuối mùa Xuân đến đầu mùa Hè năm ngoái, nhưng vẫn cao hơn khoảng 3 lần so với thời điểm trước khi Berkshire mua cổ phần. Vấn đề đáng lo ngại là các cổ phiếu công nghiệp Nhật Bản vẫn đang trong xu thế giảm và có khả năng gây thua lỗ cho Berkshire.
Theo nhận định của các chuyên gia, khoản đầu tư của tỷ phú Buffett được coi là một phần của chiến lược đầu tư giá trị. Trước khi ông “đặt cược”, cổ phiếu của các tập đoàn thương mại Nhật Bản giao dịch ở mức khoảng 0,6 lần giá trị sổ sách, khiến các nhà đầu tư tự hỏi liệu thị trường có đang định giá những công ty này thấp hơn giá trị thực của họ hay không. Giá cổ phiếu khi đó thấp đến mức chỉ riêng cổ tức cũng mang lại lợi suất khoảng 6%, tạo cơ hội cho tỷ phú Buffett kiếm lợi nhuận chênh lệch bằng cách vay bằng đồng yen với lãi suất gần như bằng 0, sau đó thu về cổ tức từ các tập đoàn thương mại.

Tuy nhiên, bước sang năm 2025, các công ty đại chúng Nhật Bản và những nhà đầu tư của họ phải đối mặt với thực tế tài chính mới. Giá cổ phiếu của các tập đoàn thương mại hiện cao hơn nhiều so với thời điểm tỷ phú Buffett lần đầu nhận ra cơ hội. Do đó, lợi suất cổ tức của họ hiện chỉ còn khoảng 3%.
Hơn nữa, chênh lệch lãi suất của Mỹ và Nhật Bản có khả năng sẽ bị thu hẹp đáng kể. Điều này có nghĩa là tỷ phú Buffett có thể kiếm được lợi suất 4,5% mà không có rủi ro bằng cách đầu tư vào trái phiếu Kho bạc Mỹ.
Điều kiện kinh tế hiện tại cũng khác xa so với năm 2019. Tình hình khó khăn của thị trường bất động sản Trung Quốc đã khiến nền kinh tế lớn thứ hai thế giới chuyển sang giai đoạn tăng trưởng giảm tốc. Điều này đã làm giảm nhu cầu đối với thép và quặng sắt - hai mặt hàng chủ lực của các tập đoàn thương mại Nhật Bản. Giá quặng sắt đã giảm hơn 20% trong 12 tháng qua, trong khi giá than chỉ bằng 1/4 mức đỉnh điểm năm 2022.
Ngày nay, các tập đoàn phải chứng minh rằng họ không chỉ là một công ty đầu tư giá trị nếu muốn giá cổ phiếu của mình tăng. Hai trong số những công ty lớn nhất - Mitsubishi Corp. và Mitsui & Co. - đã trở nên dễ bị tổn thương hơn trước những khó khăn về hàng hóa so với các công ty cùng ngành.
Trong các công bố thu nhập phát hành đầu tháng Hai, cả hai doanh nghiệp đều tái khẳng định sẽ có năm thứ 2 liên tiếp lợi nhuận giảm trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2025. Các nhà phân tích dự kiến mức giảm sẽ tiếp tục trong năm tài chính tiếp theo. Triển vọng này khiến cổ phiếu của các công ty giảm khoảng 30% so với mức đỉnh vào tháng 5/2024.
Tình hình trở nên trầm trọng hơn khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng và đã cảnh báo sử dụng thuế quan và chính sách thuế để “điều chỉnh” tình trạng mất cân bằng cán cân thương mại và buộc các đối tác thương mại của Mỹ nhượng bộ. Chính sách thương mại của Mỹ có thể dễ dàng châm ngòi cho các cuộc chiến thuế quan trả đũa, làm tăng rủi ro suy giảm thương mại toàn cầu.
Điểm sáng hiếm hoi là Itochu đã chứng tỏ khả năng phục hồi tương đối tốt trước chu kỳ hàng hóa, một phần là do công ty tập trung nhiều hơn vào việc mở rộng hoạt động kinh doanh trong nước thông qua hoạt động sáp nhập và mua lại.
Chiến lược gia trưởng về cổ phiếu tại Nomura Securities ,Tomochika Kitaoka, cho biết: “Các tập đoàn thương mại thường được xem là dễ bị ảnh hưởng bởi thuế quan của Mỹ hơn so với những ngành khác”. Các nhà phân tích dự báo lợi nhuận của những doanh nghiệp loại này trong năm nay và năm tới có thể đi ngang hoặc giảm nhẹ.

Mitsubishi Corp. và Mitsui & Co. đã nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào việc sản xuất các nguồn tài nguyên thiên nhiên như than và quặng sắt do sự biến động về thu nhập của những mặt hàng này. Các công ty này đã chịu khoản lỗ ròng hàng năm đầu tiên trong năm kết thúc vào tháng 3/2016 do giá khí đốt tự nhiên và đồng giảm.
Mitsubishi Corp. đặt ra 2 mục tiêu về vấn đề này: tạo sự cân bằng tốt hơn giữa các doanh nghiệp tài nguyên và phi tài nguyên, đồng thời phát triển chuỗi giá trị xung quanh những doanh nghiệp tài nguyên của mình để giảm thiểu sự tiếp xúc trực tiếp với biến động của thị trường.

Sự thay đổi vẫn đang trong quá trình thực hiện. Mitsubishi Corp. trước đây đã nói rằng họ sẽ hướng đến tỷ lệ 7-3 giữa các doanh nghiệp phi tài nguyên và những doanh nghiệp tài nguyên rủi ro hơn. Nói cách khác, họ đã nỗ lực giảm thiểu rủi ro bằng cách không để quá 30% tài sản của mình bị ràng buộc trong các doanh nghiệp tài nguyên.
Trong năm tài chính hiện tại kết thúc vào tháng 3/2025, 45% lợi nhuận ròng của Mitsubishi Corp. dự kiến sẽ đến từ một danh mục lĩnh vực hoạt động rộng bao gồm kim loại và năng lượng.
Chiến lược gia Kubota nói: “Đầu tư vào các công ty thương mại là một cách để tiếp cận những thị trường bên ngoài Nhật Bản, bao gồm Mỹ và các thị trường mới nổi”. Ông tin rằng lĩnh vực này có khả năng mang lại các cơ hội đầu tư an toàn hơn so với việc chỉ tiếp cận thị trường Nhật Bản.
Ông Kubota cho biết: “Hiện tại, các cổ phiếu giá trị hướng đến thị trường trong nước đang được ưa chuộng, nhưng về lâu dài, tôi tin rằng những công ty hoạt động trên phạm vi toàn cầu, chẳng hạn như các công ty thương mại, có vẻ triển vọng hơn nhiều”.

Xuân Giao-Link gốc