Về nguyên tắc khi thuế giảm, tức một yếu tố quan trọng trong cơ cấu giá giảm, thì giá bán lẻ ô tô cũng sẽ phải giảm và sẽ tác động đến sức tiêu thụ dòng xe này trên thị trường. Tuy nhiên, diễn biến trên thị trường ô tô nhập khẩu hiện nay chưa cho thấy bất kỳ sự “khởi sắc” như kỳ vọng.
Theo Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - châu Âu (EVFTA), mức thuế nhập khẩu ô tô năm 2024 là 39% - 42,5% được giảm xuống 31,2% - 35,4% từ ngày 1/1/2025.
Bên cạnh EVFTA, theo biểu thuế của Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), từ ngày 1/1/2025, thuế suất nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ Mỹ, Nhật Bản cũng tiếp tục được giảm từ 42% xuống 35%. Đây là một tín hiệu vui với nhiều nhà nhập khẩu và phân phối ô tô ở thị trường Việt Nam.
Ô tô nhập khẩu giảm mạnh
Hiện nay, ngoại trừ ô tô nhập khẩu từ Indonesia, Thái Lan và Trung Quốc đang giữ ổn định mức thuế suất thuế nhập khẩu 0% từ năm 2018, hầu hết ô tô từ các xuất xứ khác như châu Âu, Nhật Bản và Mỹ đã được giảm thuế kể từ đầu năm nay. Trong đó, xe nhập khẩu từ Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ và châu Âu đang giữ tỷ trọng khá cao ở thị trường ô tô Việt Nam.
Tuy nhiên, theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tháng 1/2025 số lượng ô tô nguyên chiếc các loại đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu giảm 43,9% (tương ứng giảm 5.655 chiếc) so với lượng nhập khẩu trong tháng trước.
Cụ thể, lượng nhập khẩu trong tháng này là 7.226 chiếc, tương ứng đạt 163 triệu USD. Trong khi đó, ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu được Tổng cục Hải quan ghi nhận trong tháng trước đạt 12.881 chiếc với trị giá đạt 304 triệu USD.
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tháng 1/2025 số lượng ô tô nguyên chiếc các loại đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu giảm 43,9% (tương ứng giảm 5.655 chiếc) so với lượng nhập khẩu trong tháng trước.
Theo nhận định của các chuyên gia, do nhu cầu thị trường, sau giai đoạn tăng trưởng nóng của năm 2024, nhu cầu mua ô tô của người dân có thể đã chững lại. Trước đó, Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) thông tin, tổng lượng ô tô tiêu thụ trên toàn thị trường tháng 1/2025 giảm mạnh đến 40% so với tháng 12/2024.
Cụ thể, trong tháng 1/2025, có 18.893 xe được bán ra trên toàn thị trường, thấp hơn 12.705 chiếc so với tháng 12/2024. Nguyên nhân được giới kinh doanh lý giải là do nghỉ Tết Nguyên đán 2025 dài ngày khiến sức mua ô tô tháng 1/2025 sụt giảm sâu.
Cùng với đó, giá cả, giá ô tô nhập khẩu có thể tăng do biến động tỷ giá hoặc các yếu tố khác, khiến người tiêu dùng cân nhắc kỹ hơn trước khi mua xe. Tính đến thời điểm hiện tại, giá bán lẻ của các loại ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản, Mỹ và khu vực châu Âu vẫn giữ nguyên so với thời điểm trước ngày 1/1/2025, tức trước khi được giảm thuế.
Thậm chí mới đây, một số mẫu xe nhập khẩu đã tăng giá bán lẻ so với trước khi được giảm thuế. Đơn cử, mẫu xe Toyota Alphard nhập khẩu từ Nhật Bản đã tăng giá bán lẻ thêm từ 140-160 triệu đồng lên các mức 4,615-4,635 tỷ đồng cho các bản máy xăng và hybrid.
Giám đốc kinh doanh một hãng xe châu Âu cho hay, mặc dù thuế nhập khẩu giảm nhưng thời gian qua các hãng xe nhập khẩu đều phải tung ra những chương trình khuyến mại và giảm giá để cạnh tranh với xe trong nước. Do đó, việc điều chỉnh giá bán lẻ ở thời điểm này xem ra là bất khả thi.
Ngoài ra, ô tô nhập khẩu được nhiều người dùng Việt yêu thích và chiếm sản lượng tiêu thụ lớn chủ yếu ở phân khúc phổ thông có giá dưới 1 tỷ đồng đến từ các nước ASEAN. Trong khi các dòng xe nhập khẩu từ châu Âu, Nhật Bản và Mỹ dù được giảm thuế nhưng chủ yếu vẫn là xe sang và 1 vài hãng phổ thông khác, nhưng thị phần không quá lớn.
Số liệu công bố của Tổng cục Hải quan cũng là minh chứng cho điều này. Trong tháng 1/2025, ô tô nguyên chiếc các loại được đăng ký làm thủ tục hải quan nhập khẩu vào Việt Nam chủ yếu có xuất xứ từ 3 thị trường chính là từ Indonesia với 2.621 chiếc, từ Trung Quốc với 2.595 chiếc và từ Thái Lan với 1.631 chiếc. Tổng số xe nhập khẩu từ 3 thị trường này là 6.847 chiếc, chiếm tới 95% tổng lượng xe nhập khẩu vào Việt Nam trong tháng.
Cơ hội cho doanh nghiệp trong nước
Từ những phân tích trên, các chuyên gia nhận định, doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô trong nước vẫn còn nhiều cơ hội để mở rộng và phát triển thị phần. Việc giảm nhập khẩu ô tô trong tháng 1/2025 cũng có thể coi đây là cơ hội để phát triển của các nhà sản xuất ô tô trong nước.
Các doanh nghiệp ô tô nội địa có thể tận dụng cơ hội này để đẩy mạnh sản xuất và tiêu thụ trong nước, cải tiến sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng yêu cầu những sản phẩm chất lượng cao với giá cả hợp lý.
Thực tế, dù ô tô nhập khẩu giảm mạnh trong tháng 1/2025, nhưng ngành ô tô Việt Nam vẫn có những tín hiệu tích cực từ sản xuất trong nước.
Theo báo cáo mới công bố của Tổng cục Thống kê, trong tháng 1/2025 vừa qua ước tính đã có tổng cộng 40.888 chiếc ô tô mới bao gồm cả xe sản xuất trong nước và xe nhập khẩu được bổ sung cho thị trường Việt Nam. Con số này đã giảm 20,7% so với tháng 12/2024 liền trước (với tổng cộng 51.581 chiếc).
Trong đó, sản lượng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước tháng 1 vừa qua ước đạt 34.700 chiếc, giảm 10,2% so với tháng 12 (38.700 chiếc) nhưng vẫn tăng tới 60,7% so với tháng 1/2024. Trái ngược với đà sản xuất ô tô trong nước vẫn được duy trì ở mức khá cao, xe nhập khẩu ghi nhận lượng giảm mạnh so với tháng trước.
Theo nhận định của các chuyên gia về thị trường ô tô, lượng xe sản xuất trong nước vẫn được duy trì ở mức tương đối cao trong tháng 1 là điều dễ hiểu bởi thời điểm cận Tết nhu cầu mua sắm ô tô của người dân vẫn ở mức cao, xe sản xuất đến đâu hầu như sẽ đến tay khách hàng đến đó.
Bên cạnh đó, thời gian qua Chính phủ thường xuyên có chính sách hỗ trợ giảm 50% lệ phí trước bạ cho xe sản xuất trong nước. Đồng thời, các hãng xe cũng tung ra các chương trình khuyến mại và giảm giá kích cầu tiêu dùng.
Thanh Hoa-Link gốc