Trong năm 2024 vừa qua, lãi suất huy động liên tục tăng, các ngân hàng cũng tăng cường cạnh tranh thu hút tiền gửi bằng nhiều chương trình khuyến mãi, đặc biệt vào dịp cuối năm. Nhờ đó, lượng tiền gửi của người dân tại nhiều nhà băng lập kỷ lục mới.

Tổng huy động vốn của 26 ngân hàng trong năm 2024 vượt 12,846 triệu tỷ đồng, tăng 12,89% so với năm 2023. Trong đó, nhóm ngân hàng quốc doanh chiếm ưu thế với hơn 7 triệu tỷ đồng, chiếm 56% thị phần huy động.

Lãi suất tiết kiệm tiếp tục tăng

Theo thống kê của VnBusiness, làn sóng tăng lãi suất tiết kiệm bắt đầu mạnh lên từ đầu tháng 4/2024 và đến nay vẫn chưa dừng. Mặt bằng lãi suất đã thiết lập mức mới.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, trong năm 2024, lãi suất huy động tăng 0,71%. Lãi suất huy động tăng giúp lượng tiền gửi của người dân tại các nhà băng liên tục lập kỷ lục mới.

Lãi suất tiền gửi tiết kiệm cao nhất thị trường đến cuối năm 2024 thuộc về nhóm ngân hàng thương mại vừa và nhỏ. Còn mặt bằng lãi suất tiền gửi tại nhóm “Big 4” ngân hàng quốc doanh (Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank) gần như đi ngang trong nhiều tháng, thậm chí ở một số kỳ hạn còn ghi nhận giảm so với nửa đầu năm ngoái. Song, khảo sát cho thấy nhóm "Big 4" tiếp tục dẫn đầu hệ thống về huy động tiền gửi của khách hàng khi tổng số tiền đạt hơn 7 triệu tỷ đồng, chiếm 56% thị phần huy động.

Tổng huy động vốn của 26 ngân hàng trong năm 2024 vượt 12,846 triệu tỷ đồng, tăng 12,89% so với năm 2023.

Agribank là ngân hàng dẫn đầu về hút tiền gửi, với tổng lượng huy động vốn lần đầu tiên vượt 2 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 10% so với năm 2023. BIDV huy động được 1,929 triệu tỷ đồng, tăng 14,5%; VietinBank đạt hơn 1,603 triệu tỷ đồng, tăng 13,8%; Vietcombank đạt hơn 1,515 triệu tỷ đồng, tăng 8,1%.

Ngoài nhóm "Big 4", không có ngân hàng nào đạt mốc 1 triệu tỷ đồng trong huy động vốn. Tuy nhiên, nhiều nhà băng ghi nhận tốc độ tăng trưởng huy động rất cao. Điển hình như MB (714.066 tỷ đồng, tăng 25,4%), Sacombank (561.741 tỷ đồng, tăng 10,9%), ACB (539.129 tỷ đồng, tăng 11,5%), Techcombank (536.746 tỷ đồng, tăng 17,3%), SHB (496.106 tỷ đồng, tăng 11,6%), VPBank (485.735 tỷ đồng, tăng 9,5%)...

Ngân hàng vẫn cần nguồn vốn lớn

Đà tăng của lãi suất huy động chưa dừng lại. Theo khảo sát, nhiều ngân hàng đã điều chỉnh tăng lãi suất ngay từ đầu năm 2025. Trong đó, Eximbank nâng lãi suất huy động cao nhất lên 6,8%/năm với kỳ hạn 24-36 tháng, giữ vị trí dẫn đầu thị trường.

Nhiều ngân hàng có quy mô nhỏ cũng tăng lãi suất kỳ hạn dài trên mức 6%/năm như KienLongBank tăng lãi suất kỳ hạn 12 tháng lên 6,1%/năm, kỳ hạn 24 tháng lên 6,3%/năm. BVBank nâng lãi suất kỳ hạn 12 tháng lên 6,05%/năm, kỳ hạn 36 tháng lên 6,45%/năm.

Ngoài kỳ hạn dài, nhiều nhà băng cũng điều chỉnh lãi suất các kỳ hạn từ 6 tháng với mức tăng dao động 0,2-0,4%/năm, như: NCB, VietBank, Bảo Việt Bank…

Tuy nhiên, nhóm ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank vẫn duy trì lãi suất thấp hơn mặt bằng chung, dao động quanh mức 4,7-5%/năm ở kỳ hạn 12 tháng.

Công ty chứng khoán MB (MBS) đưa ra dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn sẽ dao động quanh mức 5 - 5,2% trong năm 2025.

Một chuyên gia đánh giá, ngay đầu năm, các ngân hàng cần nguồn vốn lớn để phục vụ kế hoạch tín dụng cả năm. Việc NHNN nới hạn mức tín dụng nhằm thúc đẩy cho vay cũng khiến các ngân hàng phải gia tăng huy động để cân đối thanh khoản. Tuy nhiên, việc điều chỉnh lãi suất giữa các nhóm ngân hàng khác nhau. Nếu nhóm ngân hàng lớn, có lợi nhuận cao và an toàn vốn tốt giữ nguyên hoặc giảm lãi suất huy động phản ánh thanh khoản hệ thống vẫn dồi dào. Ngược lại, nếu nhóm ngân hàng tầm trung và nhỏ liên tục điều chỉnh tăng lãi suất cho thấy nhu cầu thu hút vốn để đảm bảo thanh khoản hoặc phục vụ các kế hoạch kinh doanh.

"Nhóm ngân hàng quốc doanh có lợi thế về uy tín nhà nước cùng với mối quan hệ với các tập đoàn lớn nên dễ dàng huy động vốn hơn, nhờ đó nguồn vốn ổn định. Ngược lại, nhóm các ngân hàng có quy mô nhỏ hơn có nguồn huy động kém linh hoạt, vì thế phụ thuộc nhiều hơn vào hoạt động huy động tiền gửi tiết kiệm, và cũng nhạy cảm hơn trước các đợt tăng lãi suất huy động. Đây là lý do vì sao đầu năm nay, chúng ta thấy nhiều ngân hàng tầm trung và nhỏ tăng lãi suất nhanh hơn so với các ngân hàng lớn", một chuyên gia nhận xét.

Theo MBS, với sự phục hồi của hoạt động sản xuất và việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2025 sẽ là yếu tố thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, qua đó sẽ gia tăng áp lực lên lãi suất đầu vào.

Tuy nhiên, NHNN đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng ổn định lãi suất huy động và tiếp tục phấn đấu giảm lãi suất cho vay.

Hầu hết các công ty chứng khoán đều cho rằng trong năm 2025, NHNN sẽ duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt để cân bằng giữa việc hỗ trợ nền kinh tế và kiểm soát lạm phát. Điều này có thể khiến lãi suất cho vay duy trì ở mức ổn định hoặc tăng nhẹ, thay vì giảm như kỳ vọng của doanh nghiệp và người vay vốn.

Huyền Anh

Link gốc