Nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc gặp vấn đề chậm trễ trong hoàn thuế giá trị gia tăng và việc tạm hoàn thuế đối với trường hợp xuất khẩu tại chỗ khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động kinh doanh. Riêng "ông lớn" Samsung SEHC tại TP.HCM trong 3 năm qua chưa được hoàn thuế giá trị gia tăng hơn 582 tỷ đồng.
Câu chuyện nóng nhất trong Hội nghị đối thoại thuế giữa lãnh đạo TP.HCM và doanh nghiệp Hàn Quốc 2025 ngày 25/3 là những vướng mắc trong việc hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT).
Ông Kwon Choon Ki, Tổng giám đốc Công ty Điện tử Samsung HCM CE Complex (Samsung SEHC), thông tin: Nhà máy Samsung SEHC nằm tại Khu công nghệ cao TP.HCM, từ năm 2016 đã bắt đầu sản xuất các sản phẩm điện tử gia dụng như ti vi, tủ lạnh, máy giặt, máy hút bụi và xuất khẩu đi các quốc gia trên thế giới.
Với tỷ trọng xuất khẩu cao trên 90%, nhà máy Samsung SEHC được Chính phủ Việt Nam phê duyệt cho phép chuyển đổi thành doanh nghiệp chế xuất (EPE) từ ngày 1/5/2021. Tuy nhiên, sau khi chuyển đổi thành doanh nghiệp chế xuất, từ tháng 6/2021 đến tháng 9/2024, tổng số tiền chưa được hoàn thuế VAT còn khoảng 22,9 triệu USD, tương đương khoảng 582,1 tỷ đồng. Ông Kwon Choon Ki cho biết, việc này khiến công ty đang gặp khó khăn trong hoạt động kinh doanh.
Ông Kim Nyoun Ho, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam (KOCHAM) phản ánh nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc đang hoạt động tại Viêt Nam bị chậm hoàn thuế VAT.
Doanh nghiệp đã nhiều lần trao đổi qua các cuộc họp với Cục Thuế TP.HCM, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế và đề nghị giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, đã 3 năm trôi qua, doanh nghiệp vẫn chưa nhận câu trả lời hướng dẫn phương án giải quyết cụ thể.
“Chúng tôi kính mong UBND TP.HCM, ngành Thuế và ngành Hải quan TP.HCM có những chỉ đạo tích cực hơn nữa nhằm giải quyết vấn đề này”, ông Kwon Choon Ki kiến nghị.
Cũng tại hội nghị, ông Kim Nyoun Ho, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam (KOCHAM) cho biết, không chỉ Samsung SEHC, nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc gặp vấn đề chậm trễ trong hoàn thuế VAT và việc tạm hoàn thuế đối với trường hợp xuất khẩu tại chỗ, gây nhiều ảnh hưởng, thiệt hại cho doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp quy mô lớn.
"Mặc dù một số doanh nghiệp đã được hoàn thuế VAT, nhưng cũng có trường hợp doanh nghiệp xuất khẩu lớn chẳng hạn như Samsung vẫn gặp phải sự chậm trễ trong việc hoàn thuế. Chính sách xử lý hoàn thuế nhanh chóng là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp có thể xoay vòng vốn một cách linh hoạt và mở rộng sự đầu tư. Do đó, chính quyền thành phố cần sớm cải thiện quy trình này", ông Kim Nyoun Ho nhấn mạnh.
Ngoài ra, vấn đề tạm hoàn thuế VAT liên quan đến hoạt động “xuất khẩu tại chỗ” đối với các nhà cung cấp nguyên vật liệu đang gây ra nguy cơ lớn cho sự tồn tại của nhiều doanh nghiệp. Hiện nay, các doanh nghiệp phụ trợ tại Việt Nam đang hoạt động theo phương thức là nộp thuế VAT 8- 10% khi nhập khẩu nguyên liệu. Sau khi gia công, họ sẽ cung cấp cho các doanh nghiệp xuất khẩu với mức thuế suất VAT là 0%.
Về kiến nghị của các doanh nghiệp Hàn Quốc, ông Giang Văn Hiển, Phó chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực 2 cho biết, đã tiếp nhận vấn đề này từ phía Samsung và đang phối hợp với các cơ quan liên quan để tháo gỡ vướng mắc. Bộ Tài chính đã ban hành quyết định nhằm xem xét khẩn trương xử lý việc hoàn thuế cho Samsung SEHC và các doanh nghiệp gặp khó khăn về vấn đề này.
Giữa tháng 3/2025, lãnh đạo cơ quan thuế đã gặp đại diện công ty tại trụ sở cơ quan thuế để trao đổi và hoàn thiện các thủ tục cần thiết.
Ông Giang Văn Hiển cho biết thêm, ngành thuế thời gian qua ghi nhận tình trạng một số doanh nghiệp lợi dụng chính sách hoàn thuế để mua bán hóa đơn, trục lợi bất hợp pháp. Do đó, cơ quan này phải có quá trình rà soát lại hoạt động của doanh nghiệp nhằm tránh hiện tượng trục lợi chính sách hoàn thuế
Bên cạnh đó, Chủ tịch KOCHAM cũng kiến nghị TP.HCM cần nhanh chóng giải quyết vấn đề thay đổi tiêu chuẩn áp dụng thu phí cơ sở hạ tầng cảng biển.
Ông Kim Nyoun Ho cho biết hiện nay, nhằm mục đích sản xuất và xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp đang hoạt động theo hình thức tạm nhập đa dạng các nguyên liệu bao bì để sản xuất rồi sau đó tái xuất khẩu. Những vật liệu bao bì này là yếu tố thiết yếu trong quá trình trung chuyển hàng hóa, phân phối thành phẩm, và là nguyên liệu chính không thể thiếu trong hoạt động sản xuất.
Tuy nhiên, Cảng vụ Đường thủy nội địa TP.HCM đã quyết định áp dụng tiêu chuẩn tính phí cao hơn so với trước đây và yêu cầu các doanh nghiệp phải nộp bù cho khoản tiền chênh lệch này. "Điều này gây ra gánh nặng lớn đối với các kế hoạch sản xuất và đầu tư của doanh nghiệp, đồng thời dẫn lo ngại về việc giảm sức cạnh tranh vì chi phí xuất khẩu tăng", ông Kim Nyoun Ho cho hay.
Cùng với đó, các doanh nghiệp Hàn Quốc phản ánh thủ tục hành chính còn gây khó khăn cho doanh nghiệp. Đó là khi doanh nghiệp thực hiện các thủ tục xin cấp phép đầu tư và các thủ tục hành chính tại Việt Nam cần phải nhận được sự phê duyệt từ nhiều bộ, ngành khác nhau. Sự liên thông giữa các hệ thống của các bộ ngành chưa thực sự hiệu quả, dẫn đến tình trạng thường xuyên phát sinh sự chậm trễ trong thủ tục hành chính. Vì hồ sơ và thủ tục của mỗi bộ ngành là khác nhau nên gây ra khó khăn lớn cho các nhà đầu tư. Điều này cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư của Việt Nam.
Thanh Hoa-Link gốc