Tư vấn tài chính là lĩnh vực hoạt động dịch vụ nhằm tư vấn, cung cấp thông tin và hỗ trợ cho khách hàng cá nhân, doanh nghiệp quản lý tài chính, lập kế hoạch kinh doanh phù hợp và hiệu quả.
Thông qua việc phân tích tình hình tài chính để đưa ra các chiến lược phù hợp, giúp khách hàng hiểu rõ các vấn đề phức tạp liên quan đến tài chính, đến đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro và gia tăng giá trị tài sản cho khách hàng.
Với ý nghĩa đó, ở góc độ hoạt động tài chính tiền tệ - tư vấn tài chính có vai trò quan trọng. Nếu được phát triển chuyên nghiệp, với đội ngũ chuyên viên tư vấn giỏi sẽ là nguồn lực quan trọng thúc đẩy thị trường tài chính tiền tệ và hoạt động ngân hàng phát triển, đặc biệt là lĩnh vực tài chính toàn diện và hiệu quả chính sách tiền tệ tín dụng. Cụ thể, tư vấn tài chính phát triển sẽ góp phần thúc đẩy thị trường tài chính phát triển, thu hút nguồn lực vốn trong dân cư cho đầu tư và phát triển kinh tế xã hội. Theo đó, khi người dân, nhà đầu tư nắm bắt và quản lý tài chính cá nhân tốt sẽ có nhiều lựa chọn trong sử dụng tài sản của mình sao cho hiệu quả nhất: đưa vào sản xuất kinh doanh; đầu tư cổ phiếu; gửi tiết kiệm hoặc các hình thức khác nhằm mang lại hiệu quả cao nhất và rủi ro thấp nhất. Đồng thời thông qua hoạt động quản lý tài chính của mỗi cá nhân, doanh nghiệp giúp nâng cao nhận thức và lợi ích của quá trình: tiết kiệm, tích lũy và đầu tư, sử dụng hiệu quả vốn để chi phí và đầu tư sao cho hợp lý và mang lại lợi ích tối đa. Quá trình này, được thực hiện mở rộng trong các tầng lớp dân cư, sẽ là động lực to lớn phát huy vai trò các nguồn lực trong dân cư để phát triển kinh tế xã hội.
Khi tư vấn tài chính phát triển, đặc biệt đối với cá nhân, người dân sẽ góp phần quan trọng trong thúc đẩy tài chính toàn diện phát triển. Tư vấn không chỉ giúp người dân, đặc biệt là người yếu thế hiểu biết nắm bắt và tiếp cận thuận lợi dịch vụ tài chính ngân hàng, sử dụng hiệu quả dịch vụ để làm ăn, phát triển mà còn giúp cho cá nhân quản lý tài sản tốt, chi tiêu và tiết kiệm sử dụng đồng vốn vay hiệu quả. Hoạt động này đặc biệt có ý nghĩa và phát huy hiệu quả đối với các chương trình tín dụng chính sách; tín dụng tiêu dùng.
Chỉ tính riêng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, hiện nay tổng dư nợ tín dụng chính sách (được thực hiện bởi NHCSXH Thành phố) đạt 23.575 tỷ đồng, tăng 8,3% so với cuối năm 2024. Trong đó,dư nợ cho vay chương trình phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh tạo sinh kế và việc làm đạt 18.935 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng cao nhất, lên tới 80,3% tổng dư nợ tín dụng chính sách trên địa bàn. Đây là chương trình mang lại ý nghĩa lớn nhất và bền vững nhất, bởi mỗi đồng vốn tín dụng chính sách khi phát huy hiệu quả không chỉ tạo công ăn việc làm, tạo thu nhập cho các đối tượng chính sách mà còn góp phần giảm nghèo bền vững, giúp người dân thoát nghèo và có cuộc sống ổn định, phát triển. Chương trình tín dụng này càng hiệu quả hơn, khi người dân được tư vấn, hướng dẫn quản lý tài chính cá nhân, sử dụng đồng vốn vay hiệu quả, góp phần thúc đẩy và thực hiện tốt chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về xóa đói giảm nghèo “không để ai bị bỏ lại phía sau”, qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội bền vững.
Ngoài ra, tư vấn tài chính phát triển, với đội ngũ nhân lực, chuyên viên tư vấn giỏi, không chỉ giúp khách hàng cá nhân, doanh nghiệp quản lý, quản trị tài sản hiệu quả, mà còn góp phần quan trọng vào việc đưa cơ chế chính sách về tài chính, tiền tệ đi vào thực tiễn cuộc sống và phát huy hiệu quả. Khi người dân, doanh nghiệp hiểu rõ chính sách, nắm bắt và thực thi chính sách tốt sẽ tuân thủ pháp luật và tiếp cận thuận lợi chính sách phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển. Đồng thời, việc hiểu rõ và nhận thức đầy đủ về hoạt động tài chính, hoạt động đầu tư giúp người dân, nhà đầu tư vững vàng tâm lý, ứng xử phù hợp và thận trọng trước những biến động thị trường cũng như trước tin đồn thất thiệt… Điều này sẽ mang lại rất nhiều tác động tích cực cho sự phát triển của thị trường tài chính tiền tệ.
Có thể thấy hoạt động tư vấn tài chính hiệu quả mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Khi hoạt động này phát triển cùng với việc làm tốt công tác thông tin truyền thông sẽ là một nguồn lực, động lực lớn thúc đẩy thị trường tài chính và hoạt động ngân hàng phát triển. Đồng thời, vận dụng tốt hoạt động tư vấn trong phong trào bình dân học vụ số, với ý nghĩa thường xuyên cung cấp thông tin, tư vấn cho người dân, hướng dẫn với phương pháp “cầm tay chỉ việc” để người dân sử dụng thuận lợi, dễ dàng các dịch vụ ngân hàng số; dịch vụ công thông qua điện thoại di động, máy tính bảng… sẽ mang lại hiệu quả cao, thiết thực và lan tỏa, góp phần thực hiện tốt các nghị quyết lớn của Đảng về phát triển khoa học công nghệ cũng như phát triển kinh tế tư nhân.