Quy chế quốc gia đang phát triển do chính các thành viên WTO tự tuyên bố và mang lại nhiều lợi ích cho họ, bao gồm cả việc kéo dài thời gian thực hiện các cam kết.

Trụ sở Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) ở Geneva, Thuỵ Sĩ. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Ngày 23/9, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tuyên bố nước này sẽ không tìm kiếm các quyền lợi đặc biệt và khác biệt dành cho các nước đang phát triển trong các cuộc đàm phán hiện tại và tương lai của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Phát biểu tại một cuộc họp cấp cao về Sáng kiến Phát triển Toàn cầu bên lề khóa họp 80 Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York (Mỹ), ông Lý Cường nhấn mạnh Trung Quốc hành xử như “một quốc gia đang phát triển lớn có trách nhiệm".
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng động thái không yêu cầu được hưởng các quyền lợi đặc biệt của Trung Quốc "là một biện pháp quan trọng nhằm bảo vệ và củng cố hệ thống thương mại đa phương" và sẽ làm nổi bật "vai trò của Trung Quốc như một quốc gia đang phát triển lớn".
Cùng ngày, trong một tuyên bố đăng trên mạng xã hội, Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala gọi đây là “tin tức quan trọng, then chốt đối với tiến trình cải cách WTO”, đồng thời cho rằng tuyên bố của Trung Quốc là “thành quả của nhiều năm nỗ lực”.
Động thái này có ý nghĩa quan trọng vào thời điểm Mỹ tăng thuế quan, buộc Trung Quốc phải chuyển hướng ngày càng nhiều hàng xuất khẩu sang các cường quốc kinh tế mới nổi, từ Mỹ Latinh đến châu Phi và Đông Nam Á. Và khi Trung Quốc đang đàm phán một thỏa thuận thương mại lâu dài hơn với Mỹ, đây cũng có thể là một nỗ lực nhằm đạt mục tiêu này.
Vấn đề về vị thế của Trung Quốc cũng là một trong những vấn đề cản trở các cuộc đàm phán về cải cách WTO. Đầu năm nay, các nhà lãnh đạo thương mại từ khắp khu vực châu Á - Thái Bình Dương, bao gồm Mỹ và Trung Quốc, đã thừa nhận tầm quan trọng của tổ chức này trong việc thúc đẩy các vấn đề thương mại, đồng thời kêu gọi "cải cách có ý nghĩa, cần thiết và toàn diện để cải thiện mọi chức năng của tổ chức".
Quy chế quốc gia đang phát triển do chính các thành viên WTO tự tuyên bố và mang lại nhiều lợi ích cho họ, bao gồm cả việc kéo dài thời gian thực hiện các cam kết. Tuy nhiên, nhiều quốc gia phát triển, trong đó có Mỹ, từng cho rằng Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới - không nên tiếp tục được xếp vào nhóm này.
Lê Minh-Link gốc