Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), dịch COVID-19 diễn biến phức tạp khiến xuất khẩu hồ tiêu nửa đầu năm 2020 gặp nhiều khó khăn, bên cạnh đó sản lượng tiêu trong nước sụt giảm khiến mục tiêu xuất khẩu 280.000 tấn, trị giá khoảng 800 triệu USD trong năm 2020 khó đạt được.
Thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy, sản lượng hồ tiêu xuất khẩu trong tháng 6/2020 chỉ đạt 21.000 tấn, giảm sâu tới 32% so với tháng 6/ 2019. Lũy kế 6 tháng đầu năm, xuất khẩu hồ tiêu Việt Nam đạt 166.812 tấn, trị giá 356 triệu USD, giảm 5,7% về lượng và 21,1% về giá trị so với cùng kỳ 2019.
Bà Trần Phước Hậu, Phó Tổng giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu Trân Châu, chia sẻ hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của công ty là châu Âu và Mỹ, ngoài ra còn có một số nước châu Á và khu vực Trung Đông.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, từ đầu tháng 3 lượng xuất khẩu tiêu đã giảm đáng kể. Cộng với việc giá nguyên liệu đầu vào biến động liên tục nên hầu hết doanh nghiệp chỉ xuất khẩu được các đơn hàng cũ, đặt trước; số lượng đơn hàng mới hầu như không có.
Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch VPA thông tin, dịch COVID-19 đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thương mại toàn cầu, chuỗi cung ứng hồ tiêu cũng bị gián đoạn ở nhiều thị trường.
Trong quý I, xuất khẩu hồ tiêu vẫn duy trì ổn định, tuy nhiên sang quý 2, khi dịch COVID-19 lan rộng ra khắp thế giới đã khiến nhiều quốc gia phải áp dụng biện pháp phong tỏa, hạn chế đi lại và hoạt động vận tải xuyên biên giới.
Thêm vào đó, người tiêu dùng cũng cắt giảm chi tiêu cho các sản phẩm không thiết yếu để tập trung cho lương thực, thực phẩm và y tế khiến nhu cầu nhập khẩu hồ tiêu giảm sút đáng kể.
Trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu hồ tiêu sang Trung Quốc giảm tới 21,4%; xuất khẩu vào Ấn Độ giảm 37,8%... Đáng chú ý, xuất khẩu sang Nepal trong quý 1 tăng mạnh nhưng từ cuối tháng 3, Chính phủ Nepal đã ban hành lệnh tạm ngưng nhập khẩu một số mặt hàng; trong đó có hồ tiêu khiến các doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường này gặp khó khăn.
Theo ông Nguyễn Nam Hải, với tình dịch dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp như hiện nay, nhu cầu nhập khẩu của các thị trường xuất khẩu lớn của hồ tiêu Việt Nam như Ấn Độ, Mỹ, EU được dự báo sẽ tiếp tục giảm và khó phục hồi trong thời gian ngắn.
Thêm vào đó, tình hình sản xuất tiêu trong nước cũng không thuận lợi. Ngoài yếu tố biến đổi khí hậu, giá tiêu xuống thấp đã khiến nông dân không còn mặn mà việc chăm sóc vườn tiêu, cùng với đó là tình hình sâu bệnh dẫn tới năng suất các vườn tiêu giảm.
Tổng sản lượng tiêu năm 2020 của Việt Nam chỉ đạt 240.000 tấn, giảm 15% so với năm 2019. Các yếu tố trên khiến mục tiêu xuất khẩu của ngành hồ tiêu năm 2020 trở nên khó khả thi.
Trong bối cảnh hiện nay, VPA khuyến cáo các doanh nghiệp xuất khẩu tập trung khai thác hiệu quả khu vực đã dỡ bỏ lệnh phong tỏa, thị trường các nước châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản; đồng thời đẩy mạnh tiêu thụ nội địa bằng các sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng cao.
Về sản xuất, các nước cạnh tranh trong ngành hồ tiêu như Brazil và Indonesia đang vào vụ thu hoạch với dự báo sản lượng khá tốt và khả năng chào giá cạnh tranh với hồ tiêu Việt Nam trong thời gian tới sẽ tiếp diễn. Yếu tố này sẽ gia tăng áp lực đến giá hồ tiêu Việt Nam trong mùa vụ tới.
Do đó, để cạnh tranh, người trồng hồ tiêu Việt Nam cần liên kết với các doanh nghiệp xuất khẩu, mở rộng diện tích áp dụng quy trình sản xuất theo hướng hữu cơ, bền vững, cho năng suất ổn định và chất lượng tốt hơn./.