Tỷ lệ margin vượt trội đóng góp 8% sức mua của các nhà đầu tư, so với mức 3% trước đại dịch.
Nhận định được Maybank Investment Bank đề cập trong báo cáo chiến lược tháng 5 với chủ đề “Có công mài sắt, có ngày nên kim”.
Nhóm phân tích của Maybank Investment Bank nêu, hai bất ổn về pháp lý liên quan FLC và Tân Hoàng Minh đã gây ra áp lực bán vào đầu tháng Tư. Nhưng sự suy giảm thanh khoản diễn ra trước tình trạng hỗn loạn (chủ yếu do đòn bẩy cao của các nhà đầu tư cá nhân) đã giải thích phần lớn tình trạng bán tháo và khiến chỉ số VN-Index giảm 17,3% từ 1.530 điểm xuống 1.261 điểm.
“Cho vay ký quỹ (cả đúng luật và dưới chuẩn) đã tăng trong hai năm đại dịch và ngày càng đóng vai trò quan trọng trong sức mua của các nhà đầu tư. Tỷ lệ margin vượt trội chính thức tăng lên 201.000 nghìn tỷ đồng (tương đương 8 tỷ USD) vào cuối tháng 3/2022, cao hơn bốn lần so với mức năm 2019 và đóng góp 8% sức mua của các nhà đầu tư (không bao gồm Nhà nước và khối ngọai) so với 3% trước đại dịch”, Maybank Investment Bank đề cập.
Theo nhóm phân tích, khi tỷ lệ vay theo quy định bùng nổ, tỷ lệ vay dưới chuẩn cũng tăng trong hai năm qua do sự mở mới của các nhà đầu tư cá nhân. Ước tính lợi nhuận do các bên cho vay bên thứ 3 cung cấp có thể lên đến hàng trăm triệu USD. Những người cho vay này cung cấp đòn bẩy cao hơn nhiều (ví dụ: tỷ lệ ký quỹ 2: 8 so với quy định 5: 5) và do đó phải thu hẹp và duy trì ở mức thấp trong bối cảnh thị trường đại tu.
Đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, khoảng 40% số phát hành gần đây được thế chấp bằng cổ phiếu (cả niêm yết và chưa niêm yết). Khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là đối với các công ty bất động sản, đang được giám sát chặt chẽ, các đợt phát hành trong tương lai để luân chuyển trái phiếu hết hạn ngày càng không chắc chắn, điều này cũng tạo ra áp lực bán đối với cổ phiếu thế chấp.
“Trong khi cho vay ký quỹ dưới chuẩn phải duy trì ở mức thấp trong một thời gian như chúng tôi đã giải thích, cho vay ký quỹ theo quy định cũng có thể phải giảm quy mô trong những tháng tới do tâm lý thích mạo hiểm, cổ phiếu rác, cổ phiếu bất động sản vốn hóa vừa và nhỏ cũng tiêu thụ một lượng đáng kể lượng vay ký quỹ của công ty chứng khoán. Theo quan điểm của chúng tôi, điều này sẽ làm suy yếu nhu cầu (so với thời kỳ bất ổn trước) và kéo dài vài tháng”, Maybank Investment Bank đánh giá.
Đòn bẩy của nhà đầu tư (thậm chí không bao gồm vay ký quỹ dưới chuẩn) đạt mức cao nhất mọi thời đại là 8% vào cuối tháng 3 năm 2022 so với 3% trước đại dịch - Nguồn: Maybank IBG Research
Nền kinh tế, người tiêu dùng và các doanh nghiệp đều tăng tốc
Maybank Investment Bank nêu, sân bay Nội Bài đã đón 416 chuyến bay và 78.000 lượt hành khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4, vượt qua cả kỳ nghỉ lễ năm 2019, trong khi các khách sạn ở Phú Quốc đã kín chỗ. Tương tự, trong tháng 4, lượng khách nước ngoài đã vượt qua con số 100.000, cao hơn 3,5 lần so với con số của tháng 3. Do đó, tổng doanh thu bán lẻ tăng 12% n/n, tốc độ tăng trưởng nhanh nhất sau giãn cách, vào tháng 4/2022 lên 455,5 tỷ đồng, mức kỷ lục trong tháng 4 trong khi lạm phát tăng nhẹ lên 2,64% n/n (từ 2,41% vào tháng 3/2022), vẫn trong tầm kiểm soát.
Về mặt sản xuất, IIP tăng 9,4% n/n trong tháng 4, mức cao nhất trong 1 năm. Tháng 4/2022 cũng ghi nhận 15.000 doanh nghiệp đăng ký mới, một con số hàng tháng cao nhất mọi thời đại. Điều này cho thấy nhu cầu trong nước đã hồi phục hoàn toàn trong khi các doanh nghiệp đang đổ xô tìm kiếm các cơ hội kinh doanh mới. Nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phục hồi sau đại dịch và nhóm phân tích kỳ vọng tăng trưởng GDP cao hơn trong quý 2/2022 so với 5,03% trong quý 1/2022.
Trên sàn chứng khoán, KQKD quý 1/2022 của các doanh nghiệp niêm yết cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ sau giãn cách. Mặc dù mức so sánh cơ bản cao của quý 1/2021, lợi nhuận của công ty vẫn tăng trung bình 28,3% n/n trong quý 1/2022 từ 8,6% trong quý 4/2021. Hóa chất (+516,5% n/n) và năng lượng (+71,7%) vẫn là tâm điểm trong các ngành. Trong khi đó, bán lẻ (+83,2% n/n), thực phẩm (+7,1% n/n), hậu cần hàng không (+68,4% n/n) và hậu cần hàng hải (+ 61,6% n/n) đang hưởng lợi từ việc mở lại biên giới của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Tương tự, lợi nhuận của các công ty xây dựng (+67,8% n/n) và vật liệu xây dựng (+65,6% n/n) đang tăng lên và nhóm phân tích kỳ vọng một năm bùng nổ nhờ chi tiêu cơ sở hạ tầng tăng nhanh trong gói kích cầu 2022-23. Xét cho cùng, các ngân hàng thương mại - trái tim của nền kinh tế, đã ghi nhận lợi nhuận tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý 1/2022 từ mức tăng trưởng 18% trong quý 3 và 8% trong quý 4/2021.
Mặt khác, lợi nhuận từ thép (-4,2% n/n) và bất động sản nhà ở (-11,6% n/n) thấp hơn kỳ vọng của nhóm phân tích và đồ uống (-1,8% n/n) có kết quả trái chiều giữa SAB (+ 27% n/n) và VNM (-12% n/n).
Nhìn chung, tăng trưởng lợi nhuận trong quý 1/2022 khả quan phù hợp với kế hoạch năm 2022 của các công ty ở mức bình quân 28,7% n/n, cũng cao hơn so với mức 23% n/n dự báo của nhóm phân tích. Cùng với kỷ lục đăng ký mới của các công ty vào tháng 4/2022, mục tiêu lợi nhuận cao cho thấy niềm tin kinh doanh ngày càng tăng nhờ việc mở cửa trở lại, đóng một phần quan trọng trong quỹ đạo phục hồi của Việt Nam sau đại dịch.
Tìm kiếm lợi nhuận trong dài hạn
Nhóm phân tích cho biết, về mặt chính sách, Chính phủ không đặt mục tiêu điều chỉnh thị trường vốn (vốn chủ sở hữu và trái phiếu) mà làm thị trường này minh bạch và bền vững hơn. Trong khi thị trường chứng khoán của Việt Nam đang tiến gần hơn để được cả FTSE và MSCI nâng xếp hạng lên “thị trường mới nổi”, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang nổi lên như một nguồn tài trợ dài hạn thay thế hiệu quả.
Ngày 22/4, tại hội nghị bàn về thị trường chứng khoán và kinh tế, Thủ tướng nhấn mạnh thị trường vốn (cổ phiếu và trái phiếu) của Việt Nam gần đây đã phát triển theo cả chiều dọc và chiều ngang, trở thành nguồn vốn quan trọng, bổ sung cho thị trường tín dụng ngân hàng truyền thống cho sự phát triển của nền kinh tế. Chính phủ đặt mục tiêu bịt các kẽ hở của luật pháp, ngăn chặn các hành vi sai trái của những người tham gia thị trường và bảo vệ các nhà đầu tư và doanh nghiệp.
Về kinh tế, so với sự hỗn loạn của hệ thống ngân hàng hồi năm 2012 do Nguyễn Đức Kiên, nguyên Ủy viên HĐQT ngân hàng ACB bị bắt, thì hiện tại quy mô nhỏ hơn nhiều so với hệ thống ngân hàng đã mạnh lên của hiện tại (với nợ xấu toàn phần ở mức 3,8% vào cuối năm 2021 so với 17,2% của năm 2012). Tốc độ tăng trưởng kinh tế sau đó vẫn tăng lên 5,42% năm 2013 từ mức 5,20% năm 2012 và chỉ số VN-Index cũng nhanh chóng phục hồi từ giai đoạn sụt giảm ban đầu, đạt 17% năm 2012 và 22% năm 2013. Do đó, Maybank Investment Bank tin rằng sự xáo trộn sẽ không ảnh hưởng đến sự phục hồi nền kinh tế sau dịch cũng như xu hướng tăng dài hạn của thị trường chứng khoán.
Về thị trường chứng khoán, nhóm phân tích đã nhận thấy sự thay đổi thanh khoản trở lại nhóm vốn hóa lớn và bluechip do tâm lý chấp nhận rủi ro và sẽ tiếp tục trong những tháng tới khi các cổ phiếu vốn hóa lớn đưa ra mức định giá rẻ hơn (PE TTM là 14,8 lần so với mức trung bình 5 năm là 17,5 lần) so với nhóm vốn hóa trung bình (13,3 lần so với mức trung bình 13,5 lần) và nhóm vốn hóa nhỏ (14,7 lần so với mức trung bình 11,7 lần).
Dựa trên chủ đề mở cửa trở lại đang diễn ra và mùa hè sắp tới, nhóm phân tích khuyến nghị ANV (thủy sản), GMD, VJC (logistics), MWG (bán lẻ) và VPB (ngân hàng) cho các ý tưởng giao dịch trong tháng 5. Đối với đầu tư dài hạn, khi nền kinh tế tăng tốc, nhóm phân tích duy trì 10 lựa chọn cổ phiếu tiềm năng gồm VCB, VHM, GAS, ACV, HPG, VPB, TCB, MWG, VRE, GMD.