Giá vật liệu xây dựng liên tục tăng cao, cùng với đó là việc siết tín dụng vào bất động sản khiến các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây lắp đã gặp khó lại càng trở nên khó khăn hơn.
Thống kê kết quả hoạt động kinh doanh những tháng đầu năm cho thấy, nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây lắp đang có lợi nhuận sụt giảm mạnh.
Áp lực từ chi phí đầu vào
Trước ảnh hưởng từ thị trường thế giới và xu thế tăng giá của các nguyên liệu đầu vào sản xuất, giá vật liệu xây dựng (VLXD) có xu hướng tăng mạnh, đặc biệt giá thép tăng đột biến, không theo quy luật.
Giá nguyên vật liệu đầu vào đang tạo sức ép lớn lên các đơn vị thi công xây lắp
Cụ thể, từ giữa tháng 2, giá thép xây dựng trong nước bắt đầu tăng mạnh (từ 600-1.200 đồng/kg); giữa tháng 3, giá thép lần lượt tăng so với giá tại thời điểm tháng 2 và tháng 1 là 3,5% và 7,5%. Đầu tháng 4, giá thép xây dựng vẫn chưa “hạ nhiệt”, ở mức khoảng 18.600-20.600 đồng/kg. Trung bình trong quý I/2022, giá thép xây dựng các loại khoảng 18.890 đồng/kg, tăng 3,5% so với quý IV/2021.
Đến tháng 5, khi giá thép đang có xu hướng giảm nhẹ, thì xi măng lại đồng loạt tăng giá với lý do giá nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất xi măng tăng cao, đặc biệt là than và xăng dầu.
Chi phí đầu vào gia tăng đang là áp lực lớn đối với các doanh nghiệp xây lắp.
Quý I/2022, giá thép ghi nhận tăng 3,5% so với quý IV/2021. Trong khi đó, giá xi măng đã có tới 4 đợt tăng kể từ tháng 3/2021 đến nay.
Cụ thể, Công ty cổ phần Fecon (
FCN
) lỗ 6,7 tỷ đồng trong quý đầu năm nay, trong khi cùng kỳ năm trước báo lãi 17,4 tỷ đồng.
"Trong khi đó, biên lãi gộp quý I/2022 của Công ty cổ phần Coteccons (CTD) giảm còn 3,5% so với mức 4,7% của cùng kỳ. "
Nhà thầu hàng đầu Việt Nam là Công ty cổ phần Xây dựng Hoà Bình (
HBC) chỉ đạt lợi nhuận sau thuế 13 tỷ đồng khi kết thúc quý I/2022, trong khi kế hoạch cả năm là 350 tỷ đồng, bởi sản lượng thấp, trong khi vẫn phải trả các khoản chi phí lớn.
Theo kế hoạch kinh doanh năm 2022 của nhiều nhà thầu xây dựng, biên lợi nhuận rất mỏng. Cụ thể,
CTD đặt mục tiêu đạt doanh thu 15.010 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 20 tỷ đồng, tức biên lợi nhuận ròng chỉ 0,13%. Các con số tương tự tại
HBC là doanh thu hơn 17.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 350 tỷ đồng, biên lợi nhuận ròng 2%; tại
FCN là doanh thu 5.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 280 tỷ đồng, biên lợi nhuận ròng 5,6%.
Ông Lê Viết Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Xây dựng Hoà Bình (
HBC) chia sẻ, thời điểm hiện tại, công ty đang đối mặt với vấn đề giá vật liệu xây dựng tăng cao, cũng như nguy cơ đứt gãy nguồn cung ứng. Để khắc phục khó khăn,
HBC đã chủ động đặt hàng nguyên vật liệu từ trước, khi dự đoán xu hướng giá nguyên vật liệu tăng. Tuy nhiên, việc này chỉ thực hiện được với mặt hàng thép, còn nhôm và các nguyên liệu khác không dễ đặt mua trước.
Cũng theo đại diện một số doanh nghiệp, đến thời điểm hiện tại, các đơn vị này cũng đưa ra các giải pháp cụ thể với các đối tác của mình nhằm có giá ưu đãi, đồng thời có cam kết không tăng giá trong khoảng thời gian thực hiện hợp đồng.
Điển hình như
FCN đã đàm phán những điều kiện về điều chỉnh giá khi giá vật liệu tăng từ 5% trở lên tại các dự án đã hoàn thành việc đàm phán như: Dự án Hoà Phát Dung Quất giai đoạn 2, dự án Nhiệt điện Vũng Áng 2. Ngoài ra,
FCN sẽ tập trung vào mảng đầu tư công.
Ảnh hưởng từ "siết" tín dụng vào bất động sản
"Doanh nghiệp bất động sản đang phải đối mặt với những khó khăn kép cả về nguồn vốn, thị trường, nguồn cung sản phẩm. Cùng với siết tín dụng, nguồn phát hành trái phiếu cũng bị kiểm soát, dù đây là loại vốn vay thường được doanh nghiệp bất động sản lựa chọn huy động tài chính", ông Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Savills Việt Nam nói.
Hai năm gần đây, thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn bởi rào cản về thủ tục pháp lý. Nếu tín dụng bị siết, kênh huy động vốn trái phiếu cũng bị siết, thì các doanh nghiệp bất động sản hầu như sẽ không có nguồn cung về tài chính để triển khai dự án, qua đó ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp nhà thầu.
Doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn từ nguồn cung tài chính để triển khai dự án, qua đó ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp nhà thầu (Ảnh minh họa)
Theo thông tin từ anh Lê Tiệp - một nhà thầu trong lĩnh vực xây lắp, do chủ đầu tư bị siết tín dụng, nên nguồn vốn bị hạn chế, việc giải ngân theo tiến độ của các hạng mục xây dựng cũng vì thế mà chậm hơn. "Chúng tôi là những đơn vị xây lắp, nên bị ảnh hưởng đến tiến độ thi công, từ đó việc kinh doanh tại các dự án của chủ đầu tư cũng có phần bị ảnh hưởng theo", anh Tiệp nói.
Nhằm xoay xở tìm lối ra trong bối cảnh nghẽn dòng vốn hiện tại, ông Lê Viết Hải cho biết,
HBC sẽ ngưng góp vốn ở các dự án nước ngoài để đảm bảo nguồn vốn cho các dự án đang vận hành trong nước. Đồng thời, hoàn tất thủ tục thoái vốn tại một số dự án bất động sản để có dòng tiền kinh doanh. Dự án Ascent Garden Home đã được
HBC bán cho Gotec Land, dự kiến thu về 255 tỷ đồng. Doanh nghiệp đang đàm phán bán hai dự án khác.
Một số đơn vị có được lợi thế từ đầu tư công, nhưng do giá dự toán các dự án hạ tầng ở mức thấp và không theo kịp với biến động giá của vật liệu xây dựng, nên các đơn vị này cũng đang rất thận trọng khi tham gia các dự án hạ tầng.