Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc quyết định dừng hay tiếp tục triển khai dự án mỏ sắt Thạch Khê (Hà Tĩnh) phải có đánh giá khoa học, khách quan; có đánh giá tác động tổng thể từ kinh tế - xã hội, đời sống người dân, môi trường; việc đánh giá cũng phải mang tính dự báo dài hơi.
Nhân chuyến thăm và làm việc tại Hà Tĩnh, sáng 11/6, đoàn lãnh đạo Đảng, Nhà nước do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đã đi khảo sát thực trạng mỏ sắt Thạch Khê (huyện Thạch Hà). Tham gia đoàn còn có Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng. Về phía Hà Tĩnh có Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Hồng Lĩnh báo cáo một số nội dung liên quan đến dự án mỏ sắt Thạch Khê. Ảnh: CTV
Thông tin nhanh tại chuyến khảo sát, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh cho biết, hiện dự án đang tồn tại nhiều vấn đề. Trong đó, chưa đủ điều kiện tin cậy để khai thác, nhất là từ độ sâu -145m đến -550m; lý do có thể xảy ra thảm họa bất ngờ gây tụt bờ moong mỏ khi khai thác xuống sâu từ - 145m. Theo Bộ TN&MT, dự án chưa có giải pháp xử lý khi gặp hang động ngầm thông biển, hang caster, dẫn đến không thể khai thác giai đoạn 1 và bổ sung nghiên cứu, cập nhật điều kiện khai thác.
Thêm vào đó, dự án cũng có nhiều nguy cơ như: tụt nước ngầm, sa mạc hóa; đổ nước thải ra biển gây ô nhiễm; tác động biến đổi khí hậu, bão, nước dâng,... Quá trình vận chuyển sản phẩm dự án bằng đường bộ khó khả thi, gây ô nhiễm trong khi khu vực mỏ là biển ngang, chưa có chi phí xây dựng cảng. Ngoài ra, dự án cũng ảnh hưởng đến phát triển du lịch – đô thị biển hiện hữu, ảnh hưởng đến môi trường, thủy hải sản, việc làm, đời sống người dân trên địa bàn...
Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, phương án chấm dứt hoạt động dự án là tối ưu, có cơ sở pháp lý theo quy định của Luật Đầu tư, cụ thể: Dự án không đảm bảo điều kiện để tiếp tục triển khai thực hiện theo Kết luận của Bộ TN&MT. Việc đề xuất chấm dứt dự án phù hợp với quy định của pháp luật về đầu tư qua các thời kỳ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn công tác đến khảo sát tại khu vực bãi tắm biển Thạch Hải (xã Thạch Hải). Ảnh: CTV
Bộ KH&ĐT cũng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương tiến hành các thủ tục chấm dứt hoạt động dự án; giao Ban cán sự đảng Bộ KH&ĐT thừa ủy quyền của Ban cán sự đảng chính phủ phối hợp với các cơ quan liên quan hoàn thiện báo cáo về dự án, trình Bộ Chính trị xem xét, quyết định.
Nhiều bộ, ngành Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh đều thống nhất chấm dứt hoạt động dự án.
Qua kiểm tra, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính quan tâm và đề nghị các đơn vị liên quan báo cáo thêm một số nội dung về chất lượng quặng sắt tại Thạch Khê; số hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án đến nay...
Thủ tướng cho rằng, hiện đang xuất hiện ý kiến trái chiều giữa lợi ích kinh tế từ dự án và quy hoạch phát triển du lịch, đời sống người dân địa phương. Do đó, cần phải có sự tính toán theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể để lựa chọn hướng đi phù hợp trong thời gian tới.
Thủ tướng nhấn mạnh, việc quyết định dừng hay tiếp tục triển khai dự án phải có đánh giá khoa học, khách quan; có đánh giá tác động tổng thể từ kinh tế đến tính chất xã hội, đời sống người dân, môi trường và các vấn đề liên quan; việc đánh giá cũng phải mang tính dự báo dài hơi. Sau đánh giá, trường hợp có lợi thì tổ chức triển khai, nếu chưa có lợi thì dừng lại và tiếp tục nghiên cứu.
Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý, việc này phải sớm có quyết sách đúng đắn để ổn định đời sống dân cư địa phương. Quyết sách này phải đảm bảo cơ sở khoa học và hợp lòng dân.
Dự án khai thác và tuyển quặng sắt Thạch Khê do Công ty cổ phần Sắt Thạch Khê (TIC) làm chủ đầu tư, nằm trên địa phận 6 xã (nay là 5 xã Thạch Hải, Thạch Khê, Đỉnh Bàn, Thạch Trị và Thạch Lạc) thuộc huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
Dự án có tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là 14.517,2 tỷ đồng (giai đoạn I: 6.777,4 tỷ đồng; giai đoạn II: 7.739,8 tỷ đồng). Theo đánh giá, trữ lượng, tài nguyên mỏ sắt khoảng 544 triệu tấn, trong đó 369 triệu tấn được huy động vào thiết kế khai thác. Thời gian tồn tại của mỏ là 52 năm.