Mặc dù ngành cảng biển nói chung đã dần phục hồi với các tín hiệu tích cực từ cả vĩ mô và yếu tố ngành, tuy nhiên, Mirae Asset cho rằng, vẫn còn nhiều rủi ro tiềm tàng trong năm 2024.
Theo Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, giá trị xuất nhập khẩu duy trì xu hướng phục hồi khi mức giảm thu hẹp dần trong 10 tháng đầu năm 2023, ở mức 557,9 tỷ USD, giảm 9,5% so với cùng kỳ. Trong đó, giá trị xuất khẩu và nhập khẩu đạt 291,3 tỷ USD, giảm 7,1% so với cùng kỳ và 266.7 tỷ USD, giảm 12,3% so vo7i91 cùng kỳ.
Hầu hết các sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đều ghi nhận mức giảm được thu hẹp, thậm chí một số mặt hàng còn tăng trưởng về giá trị, bao gồm: Điện tử, tăng 0,7% so với cùng kỳ; Điện thoại, giảm 12,6% so với cùng kỳ; Máy móc, giảm 7,1% so với cùng kỳ; và Dệt may, giảm 12,5% so với cùng kỳ.
Tăng trưởng xuất khẩu sang Trung Quốc tăng lên 5,1% so với cùng kỳ, trong khi các thị trường lớn khác thu hẹp mức giảm, bao gồm Mỹ, giảm 15,2%; Hàn Quốc, giảm 5.1%; và Canada, giảm 12,9% so với cùng kỳ.
Hoạt động thông quan cũng có dấu hiệu phục hồi, với khối lượng thông quan 8 tháng đầu năm 2023 ước đạt 495,8 triệu tấn, quay trở lại mức tăng trưởng dương, 0,1% so với cùng kỳ. Trong đó, khối lượng hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu ước đạt lần lượt là 115,7 triệu tấn và 145 triệu tấn, giảm lần lượt 4,7% và 2% so với cùng kỳ.
Xét về sản lượng container, kết quả 8 tháng đầu năm 2023 cũng cho thấy những tín hiệu tích cực, với tốc độ giảm lũy kế ngày càng thu hẹp. Tổng sản lượng container 8 tháng 2023 ước đạt 15,9 triệu TEU, giảm 6,1% so với cùng kỳ. Trong đó, sản lượng container xuất và nhập khẩu ước lần lượt là 5,3 triệu TEU và 5,2 triệu TEU, giảm lần lượt 5,6% và 8,8% so với cùng kỳ.
Đối với sản xuất trong nước và thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), Mirae Asset cho biết, hoạt động sản xuất vẫn ổn định, với Chỉ số Sản xuất Công nghiệp (IIP) của Việt Nam tiếp tục xu hướng tăng kể từ tháng 5/2023, đạt 4,1% trong tháng 10. Trong khi đó, PMI của Việt Nam vẫn ở dưới ngưỡng 50 điểm, ở mức 49,6. Ngoài ra, trong tháng 10, thu hút FDI có những tín hiệu tích cực, với số vốn đăng ký cấp mới đạt 5,1 tỷ USD và 354 dự án mới, mức cao nhất theo tháng trong năm 2023.
Mirae Asset cho rằng, do giá vận chuyển vẫn ở mức thấp nên đã có một số chuyển động đáng chú ý từ các công ty vận tải lớn trên toàn cầu. Cụ thể, THE Alliance công bố kế hoạch đình chỉ hai tuyến đường Đông Tây trọng điểm để ngăn chặn sự suy giảm về giá. Liên minh THE, bao gồm các thành viên Hapag-Lloyd, Ocean Network Express, Yang Ming Marine Transport và HMM, sẽ “tạm thời” dừng các tuyến EC4 và FE5 hoạt động từ châu Á đến Bờ Đông Hoa Kỳ và Bắc Âu.
Ngoài ra, Hapag-Lloyd đã thông báo hủy 12 chuyến tàu Á-Âu: 12 chuyến từ Viễn Đông từ tuần 39 đến tuần 43, trong đó, 7 chuyến đến Bắc Âu và 5 chuyến đến Địa Trung Hải.
“Trong bối cảnh nhu cầu yếu, chúng tôi kỳ vọng các công ty lớn sẽ có thêm hành động để giảm nguồn cung cho đến giữa năm 2024, điều này sẽ giúp giá vận chuyển phục hồi”, Mirae Asset nhận định.
Công ty Chứng khoán này cũng cho rằng, nhờ mối quan hệ song phương ngày càng tốt đẹp, Việt Nam sẽ nhận được sự hỗ trợ đáng kể từ Hoa Kỳ, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất và logistics. Ngoài ra, hai bên cam kết tạo điều kiện thuận lợi để tạo điều kiện mở cửa hơn nữa thị trường cho hàng hóa và dịch vụ của nhau, các chính sách kinh tế và thương mại hỗ trợ cũng như các biện pháp quản lý để đạt được mục tiêu này.
Các vấn đề như rào cản tiếp cận thị trường đã được giải quyết thông qua Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư. Đơn vị này tin rằng, ngành cảng biển và logistics của Việt Nam sẽ là một trong những ngành được hưởng lợi lớn nhất từ việc cải thiện mối quan hệ Việt-Mỹ, khi Mỹ hiện đang là khách hàng lớn nhất của hàng hóa Việt Nam.
Mặc dù vậy, Công ty Chứng khoán này vẫn đánh giá, năm 2024 vẫn còn nhiều thách thức đối với ngành Cảng biển. Bất chấp các tín hiệu phục hồi trong 10 tháng năm 2023, đơn vị này không kỳ vọng giá trị hoặc khối lượng xuất nhập khẩu sẽ phục hồi mạnh mẽ vào năm 2024.
Theo Công ty Chứng khoán này, tiết kiệm hộ gia đình ở Mỹ vẫn ở mức thấp, điều này báo hiệu không tốt cho hoạt động tiêu dùng trong tương lai. Ngoài ra, mặc dù các cuộc khảo sát cho thấy Fed có thể kết thúc chu kỳ tăng lãi suất nhưng nhiều khả năng Fed sẽ duy trì mức lãi suất cao hiện tại cho đến tháng 6/2024.
“Tiêu dùng thấp và chính sách tiền tệ thắt chặt đe dọa sự phục hồi tiêu dùng ở Mỹ, thị trường lớn nhất của Việt Nam. Mặt khác, trong bối cảnh các bên tham gia chính đang hành động nhằm giảm nguồn cung vận tải biển, chúng tôi tin rằng giá vận tải đã chạm đáy và ít nhất sẽ duy trì ở mức hiện tại. Điều này sẽ hỗ trợ các công ty có doanh thu chủ yếu đến từ vận tải biển”, Mirae Asset đánh giá.
Đồng thời, đơn vị này cũng chỉ ra rủi ro chính đối với ngành như: Địa chính trị, những bất ổn về lãi suất, sự chậm lại của nền kinh tế Trung Quốc và công suất cảng biển dư thừa trong ngắn hạn là những rủi ro chính đối với nhu cầu trong năm 2024.