Sau Tết Nguyên đán 2023, cơn sốt sầu riêng xuất khẩu tiếp tục tăng nhiệt. Hiện giá thu mua sầu riêng tại vườn đã chạm ngưỡng 200.000 đồng/kg, cao gấp ba lần cùng kỳ năm ngoái và là mức kỷ lục từ trước tới nay. Mỗi ngày thương lái cần mua hàng trăm tấn sầu riêng để xuất khẩu sang Trung Quốc nhưng cũng không có hàng.
Nông dân phấn khởi vì sầu riêng sốt giá
Thời điểm này, trên địa bàn huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, những vườn sầu riêng đang bước vào mùa thu hoạch. Bên cạnh đó, có những vườn cũng đã ra hoa. Những ngày qua, giá sầu riêng trên địa bàn huyện Cai Lậy tăng cao, thương lái thu mua dao động từ 150.000-190.000 đồng/kg khiến người dân phấn khởi.
Ông Lê Văn Phước Lạc - Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Phú An cho biết, hiện nay, hợp tác xã có 55 thành viên, với diện tích 325 hecta trồng sầu riêng. Năng suất dao động từ 20-25 tấn/hecta. Những ngày qua, giá nông sản này tăng cao đã giúp cho các thành viên trong hợp tác xã, sau khi trừ đi chi phí, lợi nhuận được vài trăm triệu đồng.
"Nhờ sản xuất theo hướng an toàn và liên kết bao tiêu đầu ra nông sản của các thành viên ở hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Phú An nên sầu riêng được thương lái thu mua với giá dao động từ 150.000-190.000 đồng/kg, đã giúp nông dân vươn lên khá, giàu và cất nhà mới khang trang" - ông Lạc chia sẻ.
Theo đánh giá của hợp tác xã cung ứng trái cây xuất khẩu, dịp Tết Nguyên đán 2023, các loại trái cây chủ lực đều có giá tốt, nguyên nhân là do thị trường Trung Quốc mở cửa trở lại sau đại dịch COVID-19. Ngoài ra, người dân trồng rải vụ, sản lượng ít bị ùn ứ nên bán có giá, lãi cao sau khi trừ mọi chi phí.
Ông Lê Văn Phước Lạc cho hay, các thành viên trong hợp tác xã vừa liên kết trồng và vừa bao tiêu nông sản của các thành viên rồi sau đó bán lại cho các doanh nghiệp. Khi đã phân chia xử lý nghịch vụ, rải vụ để không bị thu hoạch dồn dập và chia thời điểm thu hoạch, sản lượng nông sản ít bị ùn ứ nên bán có giá cao hơn. Đây cũng là phương án để liên kết tiêu thụ nông sản cho các thành viên, ở thời điểm nào cũng có nông sản đều bán ra.
Theo ông Lạc, hiện nay, sầu riêng khá hút hàng tại thị trường Trung Quốc, song mới vào đầu vụ nghịch mà giá tăng cao đã khiến nông dân rất phấn khởi.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Tiền Giang, hiện năng suất bình quân của mỗi ha sầu riêng từ 20-25 tấn. Nếu thu hoạch và bán với giá trên 100.000 đồng, doanh thu của nhà vườn sẽ đạt trên 2 tỷ đồng một ha. Sau khi trừ chi phí sản xuất, nông dân có thể thu lãi từ khoảng một tỷ đồng.
Cửa xuất khẩu sầu riêng ngày càng thông thoáng
Bên cạnh nhu cầu sầu riêng tại Trung Quốc tăng cao, các thương lái cho biết Việt Nam đang có nhiều thông tin thuận lợi khi số lượng các lô hàng chính ngạch được xuất gia tăng. Song song đó, các lô hàng xuất đi bằng đường bộ thông suốt hơn khi Trung Quốc không còn siết chính sách "Zero Covid-19"
Ngoài ra, theo Hợp tác xã Sầu riêng Ngũ Hiệp, diện tích sầu trái vụ thấp. Do đó, sầu riềng đạt chuẩn để xuất khẩu ít khiến hàng khan hiếm và trở nên đắt đỏ.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Tiền Giang, tính đến đầu năm 2023, tỉnh có khoảng 20.000 ha sầu riêng, sắp tới sẽ có khoảng trên 13.000 ha vào chính vụ và cho sản lượng lên tới gần 300.000 tấn. Hiện, Trung Quốc chỉ mới cấp cho tỉnh vài mã số vùng trồng và tỉnh đã nộp hồ sơ, chờ thẩm định thêm khoảng 20 hồ sơ cho diện tích trên 1.000 ha.
Để thuận lợi hơn trong việc tiêu thụ, hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh này đang phối hợp với chính quyền các địa phương tập huấn thủ tục lập hồ sơ xuất khẩu chính ngạch cho các doanh nghiệp và hợp tác xã với mục tiêu có khoảng 50% diện tích được Trung Quốc cấp mã số vùng trồng.
Năm 2022, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng ước đạt gần 400 triệu USD, riêng xuất sang Trung Quốc khoảng 300 triệu USD.
Theo Hiệp hội rau quả Việt Nam, sầu riêng Việt có nhiều lợi thế cạnh tranh tại thị trường Trung Quốc. Nếu sầu Thái Lan và Philippines đều thu hoạch theo mùa, Việt Nam có hàng xuất khẩu quanh năm. Quãng đường vận chuyển sầu riêng từ Việt Nam sang Trung Quốc chỉ mất khoảng 1,5 ngày, đảm bảo sầu tươi ngon, chi phí vận chuyển tính vào giá thành sẽ rẻ hơn hàng của các đối thủ cạnh tranh. Hiện, giá sầu riêng Việt bán tại Trung Quốc vẫn rẻ hơn nhiều so với Thái Lan và Philippines nên phù hợp chi tiêu với số đông người dân nước này.
Sau Tết Nguyên đán 2023, sầu riêng vẫn duy trì đà tăng mạnh và lập đỉnh mới. Giá tăng cao khi thời điểm thu hoạch chính vụ chưa tới, nhu cầu tiêu thụ sầu riêng lại tăng cao. Hiện sầu riêng Việt Nam đang có nhiều ưu thế tại thị trường Trung Quốc, các ban ngành chức năng và địa phương đang nỗ lực vào cuộc để nâng cao chất lượng trái sầu riêng đạt chuẩn xuất khẩu, chủ động chiếm lĩnh thị trường để sớm đưa sầu riêng trở thành cây tỷ đô trong năm 2023.