Thanh tra Chính phủ kết luận Ban Quản lý dự án Thăng Long (PMU Thăng Long) và Tổng công ty Tư vấn thiết kế Giao thông vận tải - CTCP (TEDI) chịu trách nhiệm về một số vi phạm, thiếu sót liên quan đến hoạt động cấp phép khai thác khoáng sản tại 2 tỉnh Thanh Hóa và Ninh Bình.

Ban QLDA Thăng Long, TEDI bị Thanh tra Chính phủ nhắc tên về một số vi phạm, thiếu sót liên quan đến hoạt động cấp phép khai thác khoáng sản tại 2 tỉnh Thanh Hóa và Ninh Bình.

Thanh tra Chính phủ vừa phát đi Thông báo kết luận thanh tra về việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa cung cấp cho dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ kết luận Ban Quản lý dự án (QLDA) Thăng Long và Tổng công ty Tư vấn thiết kế Giao thông vận tải - CTCP (TEDI) và các nhà thầu thi công dự án chịu trách nhiệm về một số tồn tại, thiếu sót, vi phạm, gồm:

Thứ nhất, trong công tác điều tra, khảo sát, đánh giá trữ lượng, chất lượng của các mỏ vật liệu phục vụ Dự án chưa chưa đáp ứng yêu cầu thực tế xây dựng, tỷ lệ sai số lớn, số mỏ theo khảo sát là 37 nhưng thực tế thi công chỉ có 17 mỏ cung cấp được vật liệu cho Dự án (tỷ lệ 46%), còn 20 mỏ không cung cấp được vật liệu (nguyên nhân do không đáp ứng được tiêu chuẩn kỹ thuật, không còn trữ lượng, chưa được cấp phép, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng...), nhiều điểm mỏ tại tỉnh Thanh Hóa có công suất khai thác thấp không đáp ứng nguồn cung lớn trong thời gian ngắn..., do đó, Ban QLDA Thăng Long, đơn vị tư vấn và các nhà thầu thi công phải bổ sung thêm 45 mỏ, trong đó: tại tỉnh Ninh Bình bổ sung 02 mỏ, tại tỉnh Thanh Hóa phải bổ sung 43 mỏ, bãi tập kết.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ kết luận, kết quả khảo sát, lấy mẫu thử nghiệm và lựa chọn các điểm mỏ của đơn vị tư vấn là chưa phù hợp với thực tế. Đây là nguyên nhân dẫn đến nhà thầu bị động trong việc tìm kiếm nguồn cung vật liệu xây dựng, ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án.

Thứ hai, nhà thầu thi công phụ thuộc việc cung cấp vật liệu xây dựng từ các đơn vị vận tải nên tại một số thời điểm khi giá xăng dầu tăng cao, đơn vị cung cấp vật liệu cũng như đơn vị thi công cầm chừng, nhưng Chủ đầu tư chưa kịp thời có phương án tháo gỡ, xử lý phù hợp.

Thứ ba, việc xây dựng giá đất đắp trong hồ sơ đấu thầu thực hiện theo quy định thông tư số 09/2019-TT-BXD của Bộ Xây dựng nhưng còn thiếu thực tế, chưa chính xác, dẫn đến khi gặp biến động của thị trường, cước phí vận tải tăng cao hoặc khi nguồn cung khan hiếm, giá đất đắp sẽ biến động tăng, trong khi Nhà thầu thi công chỉ được thanh toán theo giá trúng thầu nên thi công cầm chừng, làm ảnh hưởng tiến độ, trong khi tỷ lệ đất đắp là rất lớn, chiếm khoảng 70% khối lượng (khoảng 13% chi phí xây dựng).

Kiến nghị xử lý nghiêm các Ban Quản lý dự án, đơn vị tư vấn vi phạm

Liên quan đến những tồn tại, hạn chế, thiếu sót trong việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại các tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa cung cấp cho dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phỉ đạo Bộ Giao thông vận tải (GTVT) thực hiện một loạt công tác, trong đó nổi bật gồm.

Chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác điều tra, khảo sát các mỏ vật liệu xây dựng thông thường (VLXDTT), ban hành quy định cụ thể áp dụng cho công tác khảo sát mỏ VLXDTT cho ngành GTVT nhằm đảm bảo chính xác về trữ lượng theo thời gian, tiến độ, tiêu chuẩn kỹ thuật trước khi phê duyệt dự án; phải có các phương án dự phòng để đảm bảo tính khả thi theo yêu cầu của dự án. Xử lý nghiêm các Ban QLDA, đơn vị tư vấn chưa làm hết trách nhiệm, có vi phạm trong công tác điều tra, khảo sát nguồn cung VLXD cho các dự án giao thông trọng điểm quốc gia.

Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thanh, quyết toán khối lượng VLXDTT cung cấp tại Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45; trường hợp phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.

Về kiến nghị xử lý về trách nhiệm với Ban QLDA Thăng Long, đơn vị tư vấn và các cơ quan, đơn vị có liên quan, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị này kiểm điểm trong công tác khảo sát, lấy mẫu, lựa chọn các mỏ vật liệu xây dựng thông thường chưa đạt yêu cầu, ảnh hưởng tiến độ Dự án.

Về Ban QLDA (PMU) Thăng Long là đơn vị được giao thực hiện các chức năng gồm: Quản lý dự án các dự án đầu tư chuyên ngành GTVT trên cả nước; Làm chủ đầu tư các dự án đầu tư xây dựng do Bộ GTVT giao; Làm tư vấn quản lý dự án cho các chủ đầu tư khác; Là đại diện cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP),… Hiện nay, Giám đốc của PMU Thăng Long là ông Đinh Công Minh.

Về Tổng công ty Tư vấn thiết kế Giao thông vận tải - CTCP (TEDI) có tiền thân là Viện Thiết kế được thành lập vào ngày 27/12/1962 theo Quyết định sổ 1478/QĐ của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải trên cơ sở hợp nhẩt Viện Thiết kế Thủy bộ và Viện Thiết kế Đường sắt. Hiện Tổng Giám đốc của TEDI là ông Phạm Hữu Sơn.

Lê Sáng