Thông tư 06 của Ngân hàng Nhà nước có hiệu lực từ ngày 1/9 đang vấp phải nhiều ý kiến trái chiều của doanh nghiệp, tuy nhiên lại được không ít người mua nhà chờ đợi với quy định cho phép vay ngân hàng này để đáo nợ ngân hàng khác.
Chia sẻ với VnBusiness, anh Bùi Trung Kiên (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho hay cách đây 3 năm, anh vay ngân hàng gần 1,7 tỷ đồng, đến nay dù đã trả được gần một 1/3 nhưng số tiền đóng hàng tháng gần như không giảm. Lí do là bởi sau thời gian ưu đãi, lãi suất nhà băng tăng từ 8% lên gần 13%.
“Giảm tải” cho người mua nhà
“Suốt hai năm đầu, dù gặp không ít khó khăn vì Covid-19, chúng tôi cũng không nhận được sự hỗ trợ nào. Đến khi bước vào giai đoạn thả nổi, lãi suất lại tăng lên gần 13%. Đỉnh điểm, vào giữa quý I/2023, ngân hàng còn đẩy lãi vay lên 13,1%/năm khiến tôi choáng váng”, anh Kiên thổ lộ.
Hiện, bình quân mỗi tháng, anh Kiên đang oằn vai trả gần 30 triệu đồng cả gốc và lãi cho ngân hàng. Vì vậy, khi nhận được thông tin sắp tới cho phép khách hàng vay ngân hàng này để đáo hạn ngân hàng khác, anh rất mong đợi vì “có cơ hội thương lượng lại mức lãi hiện tại”.
Người vay mua nhà đang kỳ vọng được chuyển nợ sang ngân hàng khác có lãi suất thấp hơn.
Cụ thể, Thông tư 06/2023 có hiệu lực từ ngày 1/9 sẽ tiến hành sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 39/2016 quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay vốn.
Điều 8 tại Thông tư 39/2016 quy định, việc vay vốn để trả khoản vay tại tổ chức tín dụng khác sẽ không được phép thực hiện, trừ trường hợp là vay trả nợ trước hạn khoản vay phục vụ hoạt động kinh doanh, có thời hạn vay ngắn hơn thời hạn vay còn lại của nợ cũ và chưa thực hiện cơ cấu; không áp dụng đối với khoản vay phục vụ nhu cầu đời sống.
Tuy nhiên, từ 1/9/2023, theo nội dung Thông tư 06, giới hạn "phục vụ hoạt động kinh doanh" đã không còn được đề cập tới. Các nhà băng có thể cho khách hàng vay để trả nợ trước hạn khoản vay tại ngân hàng khác với mục đích phục vụ nhu cầu khác ngoài hoạt động kinh doanh, như các khoản nợ vay mua nhà, mua ô tô...
Như vậy, với quy định mới, khách hàng có thể chuyển khoản vay mua nhà từ ngân hàng này sang ngân hàng khác (có lãi suất thấp, nhiều ưu đãi) một cách dễ dàng và có lợi hơn. Khách hàng cũng dễ dàng tiếp cận khoản vay mới với mức chi phí thấp hơn, được tiếp cận và sử dụng thêm các dịch vụ mới.
Lợi thì có lợi, nhưng không dễ
Nếu quy định được áp dụng, theo giới chuyên gia, có thể sẽ dẫn đến một cuộc đua hạ lãi suất cho vay mua nhà giữa các ngân hàng, mở ra cơ hội tiếp cận dòng vốn rẻ hơn cho người mua nhà.
Có một thực tế dễ thấy hiện nay là nhiều người vay mua nhà sau thời gian ưu đãi đang bước vào giai đoạn thả nổi với lãi suất lên tới 13-15%. Trong khi đó, nếu có tài sản đảm bảo, lãi suất cho vay mua nhà của một số ngân hàng lớn chỉ có 8,5 - 9%/năm, không có tài sản đảm bảo thì 11 - 12%/năm.
Vì vậy, khi quy định này được áp dụng, sẽ có rất nhiều người vay mua nhà trả góp lựa chọn vay ngân hàng khác lãi suất thấp hơn để đáo hạn ngân hàng cũ lãi cao. Tuy nhiên, lợi ích đến đâu thì lại phụ thuộc vào điều kiện để người vay có thể tiếp cận vốn.
Anh Huy (Hà Đông, Hà Nội) cho biết, lãi suất của khoản vay hiện tại của anh vào khoảng 13,5%/năm. Vì vậy, nếu ngân hàng này không giảm lãi suất, lại được phép vay ngân hàng khác để trả như thông tư 06, anh sẽ chuyển sang vay của ngân hàng khác có lãi suất thấp hơn.
“Quan trọng không biết thủ tục vay sẽ như thế nào vì quy định nhìn qua thì có lợi cho khách hàng, nhưng khi áp dụng lại “khó như leo cột mỡ” thì cũng bằng hòa”, anh Huy băn khoăn.
Theo giới chuyên môn, quy định mới rõ ràng sẽ tạo thêm lợi ích cho khách hàng vay mua nhà, tuy nhiên, chỉ trong ngắn hạn. Vì, bên cạnh việc đáo hạn sớm ở ngân hàng cũ người vay sẽ bị phạt, thì khoản vay ở ngân hàng mới cũng sẽ điều chỉnh theo thị trường sau thời gian ưu đãi.
Anh Lâm, một chuyên viên ngân hàng, cho hay khách hàng có thể chịu khoản phạt 2-3% để đáo hạn sớm tại ngân hàng cũ, tuy nhiên, để vay được tại ngân hàng mới không dễ, khách cần có tài sản đảm bảo. Đồng nghĩa, khách phải có ít nhất 2 tài sản để đáp ứng điều kiện (vì tài sản đang thế chấp ở ngân hàng cũ không được chấp nhận).
Có thể thấy, quy định mới tại Thông tư 06 đang mở ra một lựa chọn mới cho khách hàng, tuy nhiên, mọi thứ đều có điều kiện không dễ để vượt qua. Để giảm áp lực cho người vay mua nhà thì không thể chỉ dựa vào một quy định, mà cần có sự điều chỉnh của cả hệ thống nhà băng. Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang gặp vô vàn khó khăn, việc hạ lãi suất vay mua nhà là một trong những yếu tố cấp thiết và tối quan trọng để thị trường phục hồi.