Bộ trưởng Tài chính Bỉ Vincent Van Peteghem cho biết EU “gần đạt được một thỏa thuận chính trị” về việc thu lợi nhuận từ dự trữ ngân hàng trung ương của Nga vẫn bị đóng băng do các lệnh trừng phạt liên quan đến Ukraine.
Phương Tây đã tịch thu khoảng 300 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga sau khi nước này bắt đầu chiến sự vào tháng 2 năm 2022, một động thái bị Moscow tố cáo là “trộm cắp”. Khoảng 280 tỷ USD trong số tiền này được nắm giữ ở EU, chủ yếu tại cơ quan lưu ký và thanh toán bù trừ Euroclear có trụ sở tại Bỉ.
Trong khi Mỹ và Anh kêu gọi tịch thu hoàn toàn số tiền đó, nhiều báo cáo cho thấy các nước EU đang thực hiện cách tiếp cận thận trọng hơn, với lý do thiếu cơ sở pháp lý cho động thái quyết liệt như vậy cũng như lo ngại về sự trả đũa của Nga.
Bộ trưởng Tài chính Bỉ Vincent Van Peteghem. Ảnh: Dursun Aydemir/Getty Images.
Trong khi đó, các quan chức EU đang cân nhắc kế hoạch áp dụng thuế bất ngờ đối với lợi nhuận từ tài sản bị đóng băng của Nga. Theo Eurostat, khoản dự trữ bị đóng băng ở EU đã tạo ra khoản lãi 4,4 tỷ euro (4,7 tỷ USD) chỉ trong năm 2023. Vào tháng 3, một quan chức cấp cao của EU dự kiến, theo trích dẫn của Reuters, rằng lợi nhuận sau thuế sẽ đạt 15-20 tỷ euro (16-21 tỷ USD) vào năm 2027.
Cùng tháng đó, nhà ngoại giao hàng đầu của EU, Josep Borrell, đề xuất chuyển 90% lợi nhuận đó cho Cơ sở Hòa bình châu Âu để sử dụng cho việc mua sắm vũ khí cho Ukraine. Phần còn lại sẽ được chuyển vào ngân sách EU để hỗ trợ ngành công nghiệp quốc phòng của Kiev.
Hiện nay, theo Peteghem, các quốc gia EU dường như đã gần tìm được điểm chung cho kế hoạch này. Bộ trưởng cho biết, theo trích dẫn của Bloomberg, đợt thu đầu tiên có thể diễn ra sớm nhất là vào ngày 1/7.
Tuy nhiên, Politico đưa tin vào tháng trước rằng Hungary, Slovakia, Malta và Luxembourg đã phản đối ý tưởng sử dụng số tiền này để hỗ trợ Ukraine. Trong khi hai quốc gia đầu tiên phản đối hoàn toàn việc mua vũ khí cho Kiev thì hai quốc gia sau lại bày tỏ lo ngại về việc không được hỏi ý kiến về một kế hoạch sâu rộng như vậy.
Moscow đã kịch liệt lên án việc phương Tây thúc đẩy sử dụng nguồn vốn cố định của mình để hỗ trợ Ukraine. Bình luận về đề xuất của ông Borrell vào tháng trước, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cảnh báo rằng chúng có thể phá hủy “nền tảng pháp lý của luật pháp châu Âu và quốc tế”.
Ông cũng lưu ý rằng việc chuyển tiền của Nga sang Kiev sẽ làm hoen ố hình ảnh của khối và cảnh báo rằng những người thúc đẩy kế hoạch của EU “sẽ bị truy tố pháp lý trong nhiều thập kỷ tới”.
Khánh Vy (Theo RT)