Việt Nam đang đứng trước cơ hội đón dòng vốn ngoại quy mô tỷ đô từ việc nâng hạng thị trường, trong bối cảnh dòng tiền nội vẫn dồi dào.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn khi được đưa vào danh sách xem xét nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi, mở ra kỳ vọng đón nhận làn sóng vốn ngoại quy mô lớn. Theo BSC Research, trong kịch bản cơ sở, dòng vốn thụ động có thể đạt khoảng 1,05 tỷ USD, dao động từ 0,76 đến 1,34 tỷ USD tùy tiến độ phân bổ. Đáng chú ý, trong khi dòng tiền nội vẫn duy trì dồi dào và ổn định, sự cộng hưởng của dòng vốn ngoại mới được kỳ vọng sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, góp phần củng cố vị thế thị trường chứng khoán Việt Nam trong khu vực.

Tuy nhiên, câu hỏi được giới quan sát đặt ra là: liệu thị trường chứng khoán Việt Nam có đủ khả năng hấp thụ dòng vốn “khổng lồ” này hay không?

​​​​​​​

Giải đáp vấn đề này, TS. Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC), cho biết FTSE đã dành cho Việt Nam khoảng một năm chuẩn bị trước khi chính thức được nâng hạng. Sau đó, thị trường sẽ bước vào giai đoạn chuyển đổi, đây cũng là khoảng thời gian quan trọng để các thành viên thị trường thích ứng và chuẩn bị cho một không gian phát triển lớn hơn.

Theo ông Long, FTSE hiện vẫn lưu ý một số vấn đề như quyền tiếp cận thị trường của các nhà cung cấp dịch vụ đầu tư toàn cầu (Global Broker), hay đợt đánh giá lại vào tháng 3/2026 trước khi quyết định nâng hạng chính thức. Vì vậy, các cơ quan quản lý và nhà làm chính sách tại Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế vận hành để đáp ứng yêu cầu quốc tế.

Song song với đó, Chính phủ đã ban hành nhiều đề án phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030, trong đó tập trung tái cơ cấu nhà đầu tư, công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ. Đây là nền tảng quan trọng để xây dựng một thị trường chuyên nghiệp, minh bạch và bền vững hơn trong thời gian tới.

Đặc biệt, ông Long nhấn mạnh, cần sớm nâng cao quy mô của các công ty quản lý quỹ trong nước. Tính đến nay, tổng tài sản quản lý (AUM) của các quỹ mở nội địa chưa đến 3 tỷ USD, trong khi vốn hóa riêng sàn HoSE đã lên tới khoảng 280 tỷ USD – một tỷ lệ còn rất nhỏ. Theo ông, Việt Nam cần phát triển ngành quản lý quỹ mạnh mẽ, đa dạng và dài hạn hơn, để có thể đóng vai trò trụ cột trong việc hấp thụ dòng vốn ngoại.

Về phía doanh nghiệp, ông Long cho rằng, nâng hạng thị trường là cơ hội lớn để huy động nguồn vốn trung và dài hạn, phục vụ sản xuất kinh doanh.

Ông nhấn mạnh: “Hiện cơ cấu thị trường vốn Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn tín dụng ngân hàng. Do đó, doanh nghiệp cần đẩy mạnh phát hành cổ phiếu và trái phiếu để tăng khả năng huy động vốn. Trong bối cảnh Việt Nam hướng đến tăng trưởng mạnh mẽ trong thập kỷ tới, nên càng phải tận dụng thị trường chứng khoán và thị trường tài chính để mở rộng nguồn lực”.

Ở góc nhìn khác, ông Phạm Hồng Sơn, Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS), cho rằng khả năng hấp thụ vốn của thị trường sẽ phụ thuộc lớn vào cấu trúc hàng hóa và chất lượng doanh nghiệp niêm yết. Hiện thị trường Việt Nam vẫn nghiêng nhiều về nhóm ngân hàng và bất động sản, trong khi nhà đầu tư nước ngoài lại tìm kiếm sự đa dạng ngành nghề, đặc biệt ở các lĩnh vực công nghệ, năng lượng sạch, tiêu dùng và y tế. Đây vẫn là những mảng mà thị trường trong nước còn thiếu vắng doanh nghiệp lớn, có chất lượng cao.

“Hiện đã xuất hiện các thương vụ IPO chất lượng trong ngành chứng khoán như TCBS, VPBankS hay VPS, phần nào nhờ động lực từ kỳ vọng nâng hạng. Trong tương lai, các doanh nghiệp tư nhân đa ngành nghề sẽ ngày càng nhận thấy lợi ích về tài chính và uy tín khi IPO và niêm yết trên sàn”, ông Sơn cho biết

Về chính sách, Nghị định 245 mới ban hành được đánh giá là bước tiến quan trọng khi rút ngắn thời gian niêm yết từ 90 ngày xuống còn 30 ngày, cho phép xử lý hồ sơ IPO và niêm yết song song, đồng thời đơn giản hóa thủ tục, mở rộng tỷ lệ sở hữu nước ngoài và tăng yêu cầu minh bạch thông tin. Những cải cách này giúp doanh nghiệp rút ngắn hành trình lên sàn, giảm chi phí và tiếp cận vốn nhanh hơn, đồng thời tạo động lực thực chất cho làn sóng niêm yết mới.

Cùng với đó, việc thúc đẩy cổ phần hóa gắn với niêm yết và khuyến khích doanh nghiệp tư nhân đa ngành tham gia thị trường sẽ giúp mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng hàng hóa. Khi đó, thị trường chứng khoán Việt Nam mới có thể đáp ứng được kỳ vọng của dòng vốn ngoại dài hạn.

Dẫu vậy, ông Sơn cho rằng một số hạn chế vẫn còn tồn tại, như room ngoại tại nhiều doanh nghiệp lớn đã kín hoặc thanh khoản của một số mã chưa đủ hấp dẫn để quỹ ETF giải ngân mạnh. Vì vậy, nếu muốn tận dụng tối đa cơ hội nâng hạng, Việt Nam cần tiếp tục mở rộng quy mô niêm yết, nâng chuẩn quản trị doanh nghiệp và minh bạch hóa thông tin, những yếu tố then chốt để củng cố niềm tin của nhà đầu tư quốc tế và hấp thụ hiệu quả dòng vốn “khổng lồ” đang chờ đổ vào.

Thu An-Link gốc