Liên minh châu Âu (EU) đang tiến hành rà soát Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) - bộ luật từng vấp phải sự phản đối từ các tập đoàn công nghệ Mỹ cũng như Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Hình minh họa. Ảnh: iStock/Politico
Quá trình đánh giá được dự báo sẽ kéo theo nhiều tranh luận về phạm vi điều chỉnh, cơ chế thực thi và tác động đối với cạnh tranh số tại châu Âu.
Theo tờ Politico ngày 3/10, việc rà soát DMA được tiến hành theo quy định pháp lý, trong đó Ủy ban châu Âu có trách nhiệm đánh giá hiệu quả áp dụng và lấy ý kiến công chúng trước kỳ rà soát toàn diện vào năm 2026. Đây không phải động thái nhằm đáp lại chỉ trích từ Washington, song diễn ra trong bối cảnh EU và Mỹ gia tăng căng thẳng liên quan đến chính sách thương mại công nghệ.
Apple là tập đoàn phản ứng gay gắt nhất khi kêu gọi bãi bỏ hoàn toàn DMA. Người phát ngôn Ủy ban châu Âu Thomas Regnier cho rằng đây là động thái dễ nhận ra, bởi Apple từ lâu phản đối hầu hết các quy định của đạo luật. Ngược lại, Google đưa ra đề xuất mềm dẻo hơn, khuyến nghị EU “tái khởi động” cách tiếp cận thực thi, thiên về đối thoại thay vì tập trung vào các biện pháp xử phạt nặng.
Hiệp hội Công nghiệp Máy tính và Truyền thông (CCIA Europe), đại diện cho các tập đoàn công nghệ Mỹ, cũng chỉ trích Ủy ban châu Âu thiên vị và chịu ảnh hưởng bởi động cơ chính trị.
Một trong những ý tưởng đáng chú ý là thành lập “Cơ quan Kỹ thuật số châu Âu” độc lập để trực tiếp thực thi DMA, tách biệt khỏi Ủy ban châu Âu vốn có nhiều ưu tiên cạnh tranh lợi ích. Giáo sư Alexandre de Streel (Đại học Namur, Bỉ) nhận định cơ quan này sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và hạn chế xung đột lợi ích. Đề xuất này được một số học giả và các tập đoàn Big Tech ủng hộ.
Ngoài ra, DMA hiện chỉ áp dụng cho các dịch vụ có từ 45 triệu người dùng trở lên, qua đó loại trừ các nhà cung cấp điện toán đám mây lớn như Amazon, Microsoft và Google. Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ châu Âu và các tổ chức xã hội dân sự kêu gọi hạ ngưỡng này nhằm đưa các tập đoàn công nghệ lớn vào diện giám sát.
Ông Francisco Mingorance, Giám đốc CISPE - tổ chức đại diện cho các nhà cung cấp đám mây châu Âu - cho rằng: “Điện toán đám mây là xương sống của AI, và trong vài năm tới, AI sẽ gắn liền với đám mây”. Một số tổ chức bảo vệ người tiêu dùng cũng đề xuất bổ sung AI vào phạm vi điều chỉnh của DMA, trong khi nhiều doanh nghiệp công nghệ phản đối vì lo ngại hạn chế đổi mới.
Các đối thủ của Google như DuckDuckGo và Ecosia mong muốn DMA yêu cầu chia sẻ dữ liệu tìm kiếm chi tiết hơn để tạo điều kiện cạnh tranh công bằng. Ủy ban châu Âu cho biết vấn đề này có thể được xem xét trong “DMA 2.0”.
Song song, mức độ thực thi tiếp tục là tâm điểm tranh cãi. Apple cáo buộc EU "nhắm mục tiêu không công bằng", trong khi các tổ chức bảo vệ quyền kỹ thuật số cho rằng Ủy ban chưa đủ cứng rắn.
Hoàng Anh/Báo Tin tức và Dân tộc
Link gốc