Báo cáo mới của Ngân hàng Thế giới cảnh báo Thái Lan có nguy cơ thiệt hại 7–14% GDP vào năm 2050 do tác động của biến đổi khí hậu, song việc đầu tư vào công nghệ xanh có thể giúp tăng trưởng 4–5%.
Theo phóng viên TTXVN tại Bangkok, một báo cáo toàn diện của Ngân hàng Thế giới (WB) được công bố mới đây cho thấy, Thái Lan có nguy cơ mất từ 7% đến 14% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2050 nếu không thực hiện các biện pháp thích ứng với biến đổi khí hậu.
Cụ thể, các mối đe dọa kinh tế chủ yếu đến từ việc mất năng suất lao động do nhiệt độ tăng, lũ lụt gia tăng ở những khu vực kinh tế quan trọng, tình trạng khan hiếm nước và xói mòn bờ biển ảnh hưởng đến du lịch.
Ngập lụt do ảnh hưởng của bão Yagi ở tỉnh Chiang Rai, Thái Lan ngày 12/9/2024. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Ngược lại, các khoản đầu tư chiến lược vào khả năng phục hồi khí hậu và công nghệ xanh có thể thúc đẩy GDP của Thái Lan tăng 4-5% vào năm 2050, giúp nước này đạt được những mục tiêu quốc gia thu nhập cao. Việc không giảm phát thải carbon cũng đặt ra "rủi ro chuyển đổi" cho nền kinh tế, khi các đối tác thương mại lớn và những tập đoàn đa quốc gia ngày càng loại trừ các nhà cung cấp carbon cao.
Rủi ro vật lý gia tăng
Thái Lan nằm trong số mười quốc gia dễ bị lũ lụt nhất trên toàn cầu, với lưu vực sông Chao Phraya - nơi sinh sống của 40% dân số và tạo ra 66% GDP - đặc biệt dễ bị tổn thương. Trận lũ lụt nghiêm trọng năm 2011, gây thiệt hại tương đương 12,6% GDP, có thể lặp lại với tần suất ngày càng tăng theo các kịch bản biến đổi khí hậu.
Báo cáo dự đoán đến năm 2050, tổn thất năng suất lao động liên quan đến nhiệt độ cao sẽ trở thành mối đe dọa kinh tế đáng kể nhất, ảnh hưởng đến người lao động trên tất cả các lĩnh vực trên toàn quốc.
Tại Bangkok, cứ mỗi 1°C nhiệt độ tăng có thể gây ra thiệt hại 85-123 tỷ baht (2,62 – 3,79 tỷ USD) liên quan đến tử vong do nhiệt độ cao, tổn thất năng suất và tăng tiêu thụ năng lượng - tương đương 1,6-2% GDP của thủ đô.
Xói mòn bờ biển đã ảnh hưởng đến 30% bờ biển của Thái Lan và có thể gây thiệt hại cho ngành du lịch 1 tỷ USD mỗi năm vào giữa những năm 2040 nếu không có sự can thiệp. Trong khi đó, tình trạng khan hiếm nước ở các vùng nông nghiệp và khu công nghiệp trọng điểm, bao gồm cả Hành lang Kinh tế phía Đông, sẽ trở nên tồi tệ hơn đáng kể.
Lợi nhuận đáng kể từ đầu tư vào khí hậu
Mặc dù những thách thức còn rất nghiêm trọng, WB vẫn nhận thấy những cơ hội kinh tế đáng kể. Báo cáo ước tính cần 219 tỷ USD đầu tư liên quan đến khí hậu trong 25 năm tới - tương đương 2,4% GDP tích lũy - nhưng lợi nhuận thu được vượt xa chi phí bỏ ra.
Đầu tư vào giảm thiểu lũ lụt, an ninh nguồn nước, bảo vệ bờ biển và cơ sở hạ tầng làm mát có thể giúp tăng GDP hàng năm thêm 2-3% vào năm 2040 và 4-5% vào năm 2050 so với các kịch bản kinh doanh thông thường.
Chuyển đổi Xanh mang đến Cơ hội Kinh tế
Thái Lan cũng phải đối mặt với những rủi ro trong quá trình chuyển đổi nếu không bắt kịp các nỗ lực giảm thiểu carbon của các đối tác thương mại.
Báo cáo lưu ý rằng 78% các tập đoàn đa quốc gia có kế hoạch loại trừ những nhà phát thải carbon cao khỏi chuỗi cung ứng của họ từ năm 2025 trở đi, trong khi các sáng kiến như Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon của EU có thể ngày càng ảnh hưởng đến xuất khẩu của Thái Lan. Tuy nhiên, việc đẩy nhanh quá trình khử carbon có thể giúp tăng GDP của Thái Lan thêm 2,5% vào năm 2050 so với dự báo ban đầu.
Nước này hiện đang dẫn đầu về xuất khẩu máy điều hòa không khí thân thiện với môi trường, cung cấp 4% lượng xuất khẩu pin Mặt Trời toàn cầu và đang nổi lên như một trung tâm sản xuất xe điện. Với sự hỗ trợ chính sách phù hợp, xuất khẩu xanh có thể tăng 2-3% GDP vào năm 2030.
Tài chính và Cải cách Chính sách
Báo cáo nhấn mạnh rằng việc định giá carbon sẽ đóng vai trò then chốt trong việc huy động nguồn lực. Mức giá carbon bắt đầu từ 25 USD cho mỗi tấn CO2 tương đương vào năm 2030 có thể tạo ra doanh thu gần 1% GDP, giúp bù đắp chi phí thích ứng và tài trợ cho những biện pháp bảo trợ xã hội.
Chi tiêu cho thích ứng của khu vực công sẽ cần đạt trung bình khoảng 1% GDP hàng năm trong 25 năm tới - khoảng 7,5 tỷ USD mỗi năm - tăng đáng kể so với mức chi tiêu liên quan đến khí hậu hiện tại là 3,61 – 4,23 tỷ USD mỗi năm.
Cải cách ngành điện nhằm thúc đẩy cạnh tranh năng lượng tái tạo, hiện đại hóa lưới điện và hội nhập khu vực được xác định là những ưu tiên quan trọng. Trong đó, việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo cuối cùng có thể giảm chi phí điện từ 7 xu xuống còn 5,6 xu mỗi kilowatt giờ, đồng thời tránh được hơn 15.000 ca tử vong sớm hàng năm vào năm 2050 thông qua việc cải thiện chất lượng không khí.
Bảo vệ Xã hội là vô cùng quan trọng
Báo cáo nhấn mạnh rằng nhóm dân số nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất của Thái Lan phải đối mặt với những rủi ro khí hậu lớn nhất. Các khu vực khan hiếm nước và dễ bị lũ lụt ở phía Bắc và Đông Bắc nằm trong số những vùng nghèo nhất của đất nước, phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp trồng lúa và thủy sản nhạy cảm với biến đổi khí hậu.
Báo cáo được công bố một năm trước khi Thái Lan đăng cai Hội nghị Thường niên IMF-Nhóm Ngân hàng Thế giới vào tháng 10/2026, với chủ đề trọng tâm là "Xây dựng Tương lai Thái Lan ngay hôm nay".
WB đang hỗ trợ một số dự án cơ sở hạ tầng lớn, bao gồm chương trình trị giá 346 triệu USD nhằm nâng cấp cơ sở hạ tầng quản lý lũ lụt ở lưu vực sông Chao Phraya và dự án an ninh nguồn nước trị giá 350 triệu USD tại Hành lang kinh tế phía Đông.
Link gốc