CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.

“Chiến thắng” mới của Jensen Huang

Tỷ phú Jensen Huang trong tuần trước đã giành được một chiến thắng lớn trên mặt trận vận động hành lang - một bước đi có thể mang về hàng tỷ USD cho Nvidia, tập đoàn bán dẫn khổng lồ mà ông đồng sáng lập.

Quyết định của Nhà Trắng cho phép Nvidia xuất khẩu các dòng chip tiên tiến sang thị trường rộng lớn của Trung Quốc, phần lớn do chính ông Huang làm trung gian, đã khiến các đối thủ cạnh tranh không khỏi đặt câu hỏi: bằng cách nào một kỹ sư điện với phong thái trầm lắng lại có thể chiếm được cảm tình của người đứng đầu Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay CEO Nvidia Jensen Huang tại sự kiện đặc biệt "Đầu tư vào nước Mỹ" nhân kỷ niệm 100 ngày đầu nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, ngày 30/4/2025.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã phớt lờ sự phản đối ngay trong nội bộ liên minh MAGA để bật đèn xanh cho Nvidia bán chip H200 cho Trung Quốc, với điều kiện Mỹ được hưởng 25% lợi nhuận từ thương vụ.

Thành công của công ty trị giá khoảng 4 nghìn tỷ USD trong việc thu hút sự ủng hộ của người đứng đầu Nhà Trắng càng trở nên đáng chú ý nếu xét đến việc cho đến gần đây, Nvidia chỉ duy trì một lực lượng vận động chính sách quy mô nhỏ, ít dấu ấn tại Washington.

Khi các tỷ phú công nghệ như Mark Zuckerberg và Jeff Bezos có mặt tại lễ nhậm chức của Tổng thống Trump hồi tháng 1, ông Huang khi đó đang đón Tết Nguyên đán cùng nhân viên tại quê nhà Đài Loan, cách Washington hơn 8.000km.

Cơ hội tiếp cận sớm với người đứng đầu Nhà Trắng của ông Huang được sắp xếp bởi ông Howard Lutnick, Bộ trưởng Thương mại Mỹ. “Ông Lutnick bắt đầu cuộc trò chuyện bằng câu: ‘Jensen, tôi chỉ muốn nói rằng anh là một báu vật quốc gia, Nvidia là một báu vật quốc gia. Và bất cứ khi nào anh cần tiếp cận tổng thống hay chính quyền, cứ gọi cho chúng tôi”, ông Huang kể lại trên podcast của Joe Rogan hồi đầu tháng này.

Tuy nhiên, Nvidia nhanh chóng bị cuốn sâu hơn vào chính trường khi Nhà Trắng hạn chế việc bán chip H20 cho Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh leo thang.

Nhệ thuật “chinh phục” Nhà Trắng

Nắm bắt được mong muốn của người đứng đầu Nhà Trắng về việc các doanh nghiệp cam kết mở rộng sản xuất tại Mỹ, Nvidia nhanh chóng tham gia một liên minh cam kết đầu tư tổng cộng 500 tỷ USD vào thị trường nội địa trong vòng 4 năm.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang và Tổng thống UAE Sheikh Mohamed bin Zayed al-Nahyan đang chứng kiến ​​CEO Mubadala Khaldoon Khalifa al-Mubarak và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick ký kết thỏa thuận về Quan hệ đối tác thúc đẩy trí tuệ nhân tạo Mỹ-UAE tại Abu Dhabi vào ngày 15/5/2025.

Tháng 4, ông Huang bay đến Mar-a-Lago để gặp riêng Tổng thống Trump bên lề một bữa tối có giá 1 triệu USD mỗi khách. Trong những tháng sau đó, lập trường của chính quyền dần được nới lỏng. Ngoài việc gặp riêng Tổng thống Trump ít nhất 6 lần trong năm nay và nhiều lần trao đổi trực tiếp qua điện thoại, ông Huang còn tháp tùng người đứng đầu Nhà Trắng trong các chuyến công du tới Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Ả Rập Xê Út và Anh.

Ông cũng là nhân vật trung tâm tại hội nghị thượng đỉnh Kế hoạch Hành động về Trí tuệ Nhân tạo của Nhà Trắng hồi tháng 7, nơi ông nhận được những lời khen ngợi nồng nhiệt. “Ông đã làm một công việc tuyệt vời”, Tổng thống Trump nói trước công chúng. Đến tháng 10, Huang tiếp tục đóng góp cho dự án xây dựng phòng khiêu vũ của Nhà Trắng.

Song song với đó, CEO Nvidia đẩy mạnh vận động các nhà lập pháp. Ông lập luận rằng việc ngăn chặn công nghệ Mỹ tiếp cận các nhà phát triển AI Trung Quốc sẽ không làm chậm tiến trình của họ, mà trái lại còn thúc đẩy các nhà sản xuất chip nội địa Trung Quốc tăng tốc bắt kịp. Trước Ủy ban Đối ngoại Hạ viện hồi tháng 5, ông Huang cảnh báo rằng việc Nvidia vắng mặt tại thị trường này đồng nghĩa với việc “các đối thủ như Huawei đã bắt đầu lấp chỗ trống”.

Các nhóm nghiên cứu của Nvidia tại Trung Quốc cũng tiến hành đánh giá trực tiếp năng lực của các đối thủ trong lĩnh vực sản xuất chip.

Dù vậy, chiến dịch của ông Huang vẫn đối mặt với nhiều trở ngại. Nhiều quan chức an ninh quốc gia và các viện nghiên cứu hàng đầu tại Washington không đồng tình với việc cho phép bán chip tiên tiến cho Trung Quốc. Tháng 7, ông Trump thậm chí tiết lộ rằng khi lần đầu nghe về thị phần khổng lồ của Nvidia, phản xạ ban đầu của ông là muốn chia nhỏ công ty này.

Ông Steve Bannon, cựu chiến lược gia Nhà Trắng và nhân vật có ảnh hưởng trong phong trào MAGA, đã chỉ trích gay gắt thỏa thuận trong tuần này, cho rằng người đứng đầu Nhà Trắng đã bị “tư vấn sai”.

Trong khi đó, các nghị sĩ Dân chủ, bao gồm thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, cũng lên án ông Huang vì chủ yếu tiếp xúc với phe Cộng hòa, cảnh báo Nvidia có thể đối mặt với làn sóng phản đối mạnh hơn nếu cán cân quyền lực tại Quốc hội thay đổi sau bầu cử giữa kỳ.

Tổng thống Donald Trump nói chuyện với CEO Nvidia Jensen Huang trong Diễn đàn Đầu tư Arab Saudi tại Trung tâm Kennedy, Washington ngày 19/11/2025. (Ảnh AP/Evan Vucci)

Thỏa thuận ban đầu cho phép nối lại việc xuất khẩu chip H20 với điều kiện Nvidia phải chia cho Mỹ 15% lợi nhuận đã vấp phải phản ứng từ Bắc Kinh do thông số kỹ thuật thấp hơn. Sau đó, Nvidia chuyển trọng tâm sang vận động để được phép bán chip H200, loại tiên tiến hơn H20 nhưng vẫn chưa phải thế hệ mới nhất.

Cuối cùng, ông Huang thuyết phục chính quyền rằng việc Nvidia duy trì vị thế thống trị toàn cầu thông qua việc bán sản phẩm rộng rãi nhất có thể là phù hợp với lợi ích của Mỹ. Ông Robert O’Brien, cựu cố vấn an ninh quốc gia, cho biết thị trường nội địa Mỹ “không đủ lớn để hấp thụ toàn bộ sản lượng chip” của Nvidia cùng các đối thủ như Intel hay AMD, nếu họ muốn tiếp tục giữ vai trò dẫn đầu.

“Đây thực sự là quan điểm nhất quán của Jensen. Và hầu hết mọi người đều tin rằng ông ấy nói điều đó một cách chân thành”, một quan chức Mỹ am hiểu các cuộc đàm phán nhận định.

Theo Financial Times

Minh Đăng

Link gốc